Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından öğretmenlere ve öğretmen adaylarına yönelik hazırlanmış kapsamlı bir eğitim dersidir. Eğitimci, program geliştirme ve eğitim durumları konularını detaylı şekilde anlatmaktadır.
- Video, eğitim durumlarını düzenlerken dikkate alınması gereken kriterleri (hedeflere görelik, öğrenci özelliklerini dikkate alma, öğretim ilkelerine uygunluk, tutarlılık ve ekonomiklik) açıklayarak başlıyor. Ardından dersin işlenişi (giriş, gelişme ve sonuç aşamaları) detaylı olarak inceleniyor ve dikkat çekme, gözden geçirme, güdüleme teknikleri anlatılıyor. Daha sonra öğretimin niteliğini artıran değişkenler (pekiştireç, ipucu, dönüt, düzeltme) ve Şimel'in dönüt türleri (teyit edici, açıklayıcı, düzeltici, teşhis edici ve genişletici eklemleyici) açıklanıyor.
- Videoda ayrıca ÖSYM sınavlarında çıkabilecek soru tipleri ve çözüm yöntemleri de ele alınmakta, öğretmen adaylarının sınav hazırlığı için faydalı bilgiler sunulmaktadır. Video, program geliştirme ünitesinin son ünitesi olan değerlendirme ünitesinin bu hafta içinde bitirileceği bilgisiyle sonlanmaktadır.
- 00:22Eğitim Durumları Kavramı
- Eğitim durumları, program geliştirme dersi kapsamında karşınıza çıkan ve öğrenme-öğretme süreci olarak da adlandırılan bir ögedir.
- Eğitim durumları, öğretmenin dersi işlediği aşamadır ve yöntemi, tekniği, materyali ve sınıfta yapılan faaliyetleri kapsar.
- Bu ünitede eğitim durumlarını düzenlerken dikkate alınan kriterler, dersin nasıl işlendiği, öğretimin niteliğini artıran değişkenler ve dönüt türleri ele alınacaktır.
- 01:48Eğitim Durumlarını Düzenlerken Dikkat Edilecek Kriterler
- Eğitim durumlarını düzenlerken öncelikli olarak hedefe görelik kriter dikkate alınmalıdır.
- Öğrenci özelliklerini, bireysel farklılıklarını ve gelişim dönemlerini dikkate almak gerekir.
- Öğretim ilkelerine uygun faaliyetler yapılması, etkinliklerin tutarlı olması ve ekonomiklik dikkate alınmalıdır.
- 03:29Dersin İşlenişi ve Aşamaları
- Dersin işlenişi, ders planın aşamaları veya dersin aşamaları olarak isimlendirilebilir ve her sene sınavlarda sorulmaktadır.
- Ders süreci giriş, gelişme ve sonuç olmak üzere üç aşamadan oluşur.
- Giriş bölümünde öğrenciler derse hazır hale getirilir, gelişme bölümünde asıl konu anlatılır, sonuç kısmında ise ders toparlanır.
- 08:46Giriş Etkinlikleri
- Giriş kısmının amacı öğrenciyi derse hazır hale getirmektir.
- Giriş etkinliklerinde önce dikkat çekme, sonra gözden geçirme, güdüleme, ön bilgilerin hatırlatılması ve derse geçiş yapılır.
- Giriş etkinlikleri tamamlandıktan sonra öğrenciler derse hazır hale gelir ve gelişme etkinliklerine geçilir.
- 09:11Çocukların Derse Odaklanmasını Sağlama
- Çocukların derse odaklanmasını sağlamak için ilginç bir uyarıcı sunmak gerekir.
- İlginç bir soru sorarak, güncel bir konu bahsederek veya müzikle sınıfa girerek dikkat çekebilirsiniz.
- Materyal, görsel, video, vücut hareketleri, kıyafet, anı, fıkra veya hikaye gibi çeşitli yöntemlerle dikkat çekme yapılabilir.
- 12:19Gözden Geçirme ve Hedeften Haberdar Etme
- Gözden geçirme ve hedeften haberdar etme, dersin kazanımını söylemek, neyin nasıl işleneceğini belirtmek ve konu sırasını ifade etmektir.
- Örneğin, "Bugün temel ilk yardım becerilerini öğreneceğiz" veya "Cümlenin ögelerini ele alacağız" gibi ifadeler gözden geçirme faaliyetleridir.
- Bazı öğretmenler tahtaya o gün işleyeceği kavramları yazarak derse giriş yaparlar.
- 14:09Güdüleme
- Güdüleme, çocuklarda öğrenme isteği oluşturmaktır.
- Öğrenilenlerin nerede kullanılacağı ve hayattaki önemi söylenir.
- Örneğin, "Bu öğrendikleriniz hayatta şöyle bir önem teşkil etmektedir" diyerek çocuklarda öğrenme isteği oluşturulabilir.
- 15:29Gözden Geçirme ve Güdüleme
- Gözden geçirme, o gün ne öğrenileceğini, neyin nasıl işleneceğini ve dersin konusunu tanıtmaktır.
- Güdüleme ise öğrendiklerin hayatımızda ne işimize yaradığını, nerede kullanılacağını ve önemi olduğunu belirtmektir.
- Güdüleme genellikle "hayatımızda şurada kullanırız, hayatımızda şöyle bir önemi vardır" gibi açıklamalar yapmaktır.
- 17:38Dersin İşlenişi
- Giriş kısmında öğretmen gerekli ön bilgileri hatırlatır, ilginç bir uyarıcı ile öğrencinin dikkatini çeker ve konuya giriş yapar.
- Dersin işlenişi giriş, gelişme ve sonuç etkinliklerinden oluşur.
- Sonuç etkinliklerinde konu toparlanır, özet geçilir ve kısa bir değerlendirme yapılır.
- 19:09Öğretimin Niteliğini Artıran Değişkenler
- Öğretimin niteliğini artıran değişkenler (PİDE) tam öğrenme yaklaşımında da yer alır ve derslerde kullanıldığında öğretimin kalitesi yükselir.
- Pekiştireç, olumlu davranışın ardından verilen hoşa giden uyarıcılar veya ödüldür.
- Pekiştireç, davranışın yapılma sıklığını artırır ve sadece o çocuğa değil, sınıftaki diğer öğrenciler de etkilenerek gaza gelir.
- 20:31Pekiştireç Verme Kuralları
- Öğretmen pekiştireç verirken önce sergilenen davranışa ve niteliğine dikkat etmelidir.
- Her davranış pekiştirilmez, sadece istendik hedefler doğrultusunda sergilenen olumlu davranışlar pekiştirilir.
- Öğretmen pekiştireç verirken öğrenci özelliklerini de dikkate almalıdır, çünkü sevmediği bir şey pekiştireç olarak sunulduğunda ceza yerine geçebilir.
- 21:38Pekiştireç Örnekleri
- Aferin, gülümseme, artı puan verme gibi olumlu davranışlar pekiştireç olarak kullanılabilir.
- Maddi pekiştireçler (çita, psikevit, horozlu şeker) önerilmez çünkü alerjik reaksiyonlar olabilir ve alamayan çocuklar mahcup duruma düşebilir.
- Okul öncesi öğretmenlerinde kullanılan sticker, yıldız, kalp gibi semboller de etkili pekiştireçlerdir.
- 23:14İpucu Kavramı
- İpucu, çocuğu doğru davranışa yönlendiren mesajlardır ve çocuk sorduğunuz soruya doğru cevap veremeyebilirken ufak yardımlara ihtiyacı olabilir.
- ÖSYM'nin kullanımında hatırlatıcı kelimeler ve ek soru sorma yöntemleri ipucu olarak kullanılır.
- 24:11Dönüt Kavramı
- Dönüt, kişiye davranışının niteliği hakkında verilen geri bildirimdir ve sözlü ya da sözsüz olabilir.
- Öğretmen öğrencilere dönüt verebileceği gibi öğrenciler de öğretmenlere ve birbirlerine dönüt verebilirler.
- Anında verilen dönüt daha kıymetlidir çünkü öğrenci hangi davranışa geldiğini net şekilde anlar ve hemen bilgilendirilmiş olur.
- 26:12Pekiştireç ve İpucu İlişkisi
- Pekiştireç ve ipucu aynı zamanda dönüt görevi görür çünkü her türlü geri bildirim bir dönüt olarak geçer.
- Öğretmenin gülümsemesi hem pekiştireç hem de dönüt görevini yerine getirebilir.
- 27:48Düzeltme Kavramı
- Düzeltme, öğrencinin hatalı ya da eksik yanlışlarını, davranışlarını giderip doğrularını kazandırmaktır.
- Düzeltme faaliyetleri ek öğretim şeklinde veya akran düzeltmesi şeklinde gerçekleştirilebilir.
- 29:00Etkin Katılım
- Etkin katılım, çocuğun öğrenme çabası göstermesi, bir şeylerle uğraşması ve öğrenmek için enerjisini, zamanını ve emeğini harcamasıdır.
- Etkin katılım arttıkça kalıcılık artar ve birey merkezli faaliyetler etkin katılımı artırır.
- Öğretimin niteliğini artıran değişkenler: pekiştireç, ipucu, dönüt, düzeltme ve etkin katılımdır.
- 30:40Dönüt Türleri
- Ünitedeki son başlık olan "Şimelin Dönüt Türleri" konusu incelenecektir.
- Beş farklı dönüt türü bulunmaktadır: teyit edici, açıklayıcı, düzeltici, teşhis edici ve genişletici eklemleyici.
- 31:02Teyit Edici ve Açıklayıcı Dönüt
- Teyit edici dönüt, öğrencinin davranışının veya cevabının doğru mu yanlış mı olduğu sadece belirtilmesidir.
- Açıklayıcı dönütte ise cevabın doğru ya da yanlış olduğu gerekçe belirtilir.
- Doğruyu açıklamakta fayda vardır çünkü öğretmen atıp tutturmuş olabilir veya diğer öğrenciler nereden geldiğini anlamamış olabilir.
- 32:28Düzeltici ve Teşhis Edici Dönüt
- Düzeltici dönütte, yanlış cevap veren çocuğa cevabının doğrusunu söylemektir.
- Teşhis edici dönütte, öğrencinin hatasını neye çalışarak düzeltebileceği söylenir.
- Teşhis edici dönütte öğretmen rehberlik eder ve bilgiye öğrenci ulaşır.
- 33:42Genişletici Eklemleyici Dönüt
- Genişletici eklemleyici dönütte, doğru cevap veren çocuğa ekstra bilgi verilerek bilgi yapısı genişletilir.
- Doğru cevap vermesi gerekir çünkü doğru cevap veremezse bilgi yoktur ve neyi genişleteceksiniz.
- 34:46Dönüt Türleri Örnekleri
- Teyit edici dönüt örneği: "Şaban cevabı yanlış."
- Açıklayıcı dönüt örneği: "Şaban cevabın yanlış, çünkü Konstantiniye'yi II. Mehmet fethetmiştir."
- Düzeltici dönüt örneği: "Şaban cevabın yanlış, doğru cevap 1453 olacaktı."
- Teşhis edici dönüt örneği: "Şaban kitabımızdaki şu bölümü bir daha inceler misin?"
- Genişletici eklemleyici dönüt örneği: "Cevabın doğru, ama bu tarih aynı zamanda bir çağın kapanıp yeni bir çağın açıldığı tarihtir."
- 36:28Eğitim Durumları Ögesi Özeti
- Eğitim durumları ögesi kapsamında eğitim durumlarını düzenleme ölçütleri incelenmiştir.
- Bir dersin adım adım işlenmesi (giriş, gelişme, sonuç bölümleri) ele alınmıştır.
- Öğretimin niteliğini artıran değişkenler ve dönüt türleri konuları işlenmiştir.
- 37:10ÖSYM Soruları
- İlk soruda öğretmenin derse giriş yapma, hedeften haberdar etme, pekiştirme ve düzeltme faaliyetleri gösterilmiştir.
- Öğretmenin ön bilgileri hatırlattığına dair bir ibare bulunmamaktadır.
- İkinci soruda öğretmenin soru-cevap tekniğinden yararlanması, etkin katılım sağlama ve düzeltme faaliyetleri gösterilmiştir.
- Öğretmenin çocukların ön bilgilerini dikkate aldığı veya hazır bulunuşla ilişkin bir düzenlemesi bulunmamaktadır.
- 39:39Öğretim Sürecinde Dönüt Verme
- Dönüt verme, sadece hatayı değil, hatanın nasıl düzeltileceğini de kapsamalıdır.
- Dönüt verme sadece öğretmenler tarafından değil, akranlar ve elektronik araçlar tarafından da yapılabilir.
- Süreç sonunda verilen dönüt anında verilen dönüte göre her zaman daha etkili değildir.
- 40:49Dersin İşlenişi ve Faaliyetler
- Öğretmenin dersin başında reklam filmi izletmesi dikkat çekme faaliyetine hizmet eder.
- Öğretmenin dersin konusunun neden önemli olduğunu ve hayatlarında ne işe yarayacağını belirtmesi güdüleme faaliyetine hizmet eder.
- Öğretmenin dersin hedefine yönelik açıklamada bulunması gözden geçirme faaliyetine hizmet eder.
- 42:28Öğretmen Davranışları ve Etkinlikler
- Öğretmenin ders işlerken sırasıyla dikkat çekme ve güdüleme etkinliklerini gerçekleştirmesi mümkündür.
- Öğretmenin dersin girişinde "meyve suyu için daha yavaş, su ise daha hızlı akar" diyerek öğrencilerin dikkatini derse çekmesi, dikkat çekme ve güdüleme faaliyetlerine hizmet eder.
- Öğretmenin öğrencilerin öğrenme-öğretme sürecine etkin katılımlarını sağlamada en az etkiye sahip davranış, "derste öğrencilere derse etkin katılmanızı bekliyorum" demektir.
- 45:53Dersin Giriş Etkinlikleri
- İnsan iskeletiyle ilgili bir fıkra anlatma etkinliği gözden geçirme kategorisine hizmet etmez.
- İskeletin günlük hayatta ne işe yaradığını açıklama etkinliği güdüleme kategorisine hizmet eder.
- Derse iskelet maket ile girme etkinliği dikkat çekme kategorisine, dersin kazanımlarını öğrencilerle paylaşma etkinliği gözden geçirme kategorisine hizmet eder.
- 47:10Öğretim Basamakları
- Öğretmenin öğrencilerini kazanımlarla ilgili bilgilendirmesi, kazanım ve içerik ilişkisini kurması, neyi nasıl kazanacaklarını açıklaması gözden geçirme öğretim basamağını gerçekleştirir.
- Gözden geçirme, dersin kazanımını belirtme, ne öğreneceğimizi söyleme ve neyin nasıl işleneceğini açıklamaktır.
- Güdüleme, çocuklara öğrendiklerinin hayatlarında ne işe yarayacağını söylemek ve öğrenme isteği oluşturmaktır.
- 48:34Dersin Sonu ve Gelecek Planları
- Eğitim durumları ögesi tamamlanmış olup, program geliştirmenin son ünitesi olan değerlendirme ünitesi bu hafta içinde bitirilecektir.
- Program geliştirme dersi bittikten sonra materyal tasarımı dersi ve materyal bittikten sonra sınıf yönetimi dersi ile ilerlenecektir.
- Yarın saat 10'da deneme çözümü yapılacak ve deneme henüz indirilmemişse Telegram'daki eğitim bilimleri soru kulübüne katılarak indirilebilir.