Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan eğitim dersi formatında hazırlanmıştır.
- Video, öğrenmeyi etkileyen faktörleri üç ana başlıkta incelemektedir: öğrenen ile ilgili faktörler (yaş, zeka, olgunlaşma, transfer, genel uyarılmışlık hali, kaygı, türe özgü hazır oluş ve güdülenme), öğrenme yöntemleri ile ilgili faktörler (aralıklı ve toplu öğrenme, parça ya da bütün halinde öğrenme, tekrar etme, okuma, anlatma ve geri bildirim) ve öğrenilen materyal ile ilgili faktörler. Ayrıca öğrenme sürecindeki dört önemli faktör olan algısal ayırt edilebilirlik, anlamsal çağrışım, kavramsal gruplandırma ve telaffuz edilebilirlik örneklerle açıklanmaktadır.
- Eğitmen, her bir kavramı günlük hayattan örneklerle pekiştirmekte ve öğrenmenin kalıcılığını artırmak için pratik öneriler sunmaktadır.
- 00:04Öğrenmeyi Etkileyen Faktörler
- Öğrenmeyi etkileyen faktörler üç başlıkta incelenir: öğrenen ile ilgili faktörler, öğrenme yöntemleri ile ilgili faktörler ve öğrenilen materyal ile ilgili faktörler.
- Öğrenen ile ilgili faktörler arasında yaş, zeka, olgunlaşma, transfer, genel uyarılmışlık hali, kaygı, türe özgü hazır oluş ve motivasyon bulunmaktadır.
- 00:42Öğrenen ile İlgili Faktörler
- Yaş, öğrenmenin gerçekleşebilmesi için organizmanın öğrenebilecek yaşa gelmesi gerektiği bir faktördür; öğrenme yeteneği 20 yaşına kadar artarak devam eder, 20-50 yaş arasında sabit kalır ve 50 yaşından sonra yeni bilgilerin öğrenilmesi yavaşlar.
- Zeka düzeyi öğrenmeyi etkiler ve zeka düzeyi ile öğrenme arasında doğru orantı vardır; zeka düzeyi ne kadar yüksek olursa öğrenme de o derece kolaylaşır.
- Olgunlaşma, hem bedensel hem de zihinsel olarak bir işi yapabilecek seviyeye ulaşmaktır; öğrenmek için zorunlu bir faktördür.
- 03:16Transfer ve Diğer Öğrenen Faktörleri
- Transfer, önceki öğrenmelerin yeni öğrenmeleri etkilemesine denir ve iki türlüdür: pozitif transfer (olumlu aktarma) ve negatif transfer (olumsuz aktarma).
- Genel uyarılmışlık hali, bireyin çevreden gelen uyarıcıları fark etme derecesidir; öğrenme için bireyin bilincinin açık uyanık olması ve dikkatini yaptığı işe verebilmesi gerekir.
- Kaygı düzeyi öğrenme üzerine önemli bir etkiye sahiptir; öğrenme için olması gereken düzey orta düzeydir; aşırı kaygı veya tamamen kaygısız olmak öğrenmeyi zorlaştırır.
- 06:38Türe Özgü Hazır Oluş ve Motivasyon
- Türe özgü hazır oluş, organizmanın kendisinden istenilen bir davranışı gösterebilmek için gerekli biyolojik donanıma sahip olmasıdır; bir türe ne öğretip ne öğretemeyeceğimiz onun biyolojik sınırları ile alakalıdır.
- Motivasyon, bir hedefe yönelik olarak davranışı harekete geçiren, sürdüren ve yönlendiren güçtür; organizma öğrenmeye karşı güdülenmişse öğrenmesi daha kolay olur.
- Güdülenmiş öğrenciler derslere düzenli olarak devam eder, konuya odaklanır, daha önceden hazırlanarak gelir, soru sorar, tartışmalara katılır ve güçlükle karşılaştığında yılmaz.
- 09:08Öğrenilmiş Çaresizlik ve Öğrenme Yöntemleri
- Öğrenilmiş çaresizlik, organizmanın karşılaştığı sorunları çözemeyeceği hissine kapılarak, çaba gösterdiğinde bile gerekli çabayı göstermemesidir; bu davranışta kişi daha önce başarılı olamadığı için sonradan karşılaştığı benzer olaylar karşısında da mücadele etmesinin anlamsız olacağına dair bir inanç geliştirir.
- Aralıklı öğrenme, öğrenmeyi zaman içine yayarak kısa çalışma süreleri ile yapmaya; toplu öğrenme ise öğrenmeyi kısa çalışma süresi içerisinde ara vermeden toptan yapmaya denir; yapılan araştırmalarda aralıklı öğrenmenin daha iyi sonuçlar verdiği gösterilmiştir.
- Parça ya da bütün halinde öğrenme, öğrenilen konunun bir bütün olarak öğrenilmesine bütün öğrenme; bölümlere ayrılarak her bölümü tek tek öğrenme ise parçalara bölerek öğrenme denir; konunun yapısına göre değişir.
- 12:17Tekrar ve Öğrenme
- Tekrar, öğrenme sonrası yapılan tekrarlar pekiştirmeyi sağlar ve hafızayı güçlendirir.
- Tekrar edilen konular daha iyi öğrenilir, çünkü beyin bilgileri tazeler ve eski bilgilerle bağlantılı hale getirir.
- Tekrar süresi uzamışsa, o dersin iyi öğrenilmediği anlamına gelir ve tekrardan çıkıp konuyu baştan çalışmak gerekir.
- 13:18Anlatma ve Geri Bildirim
- Anlatma, bir öğrenmeyi sadece okuyarak gerçekleştirmek yerine, okuduktan sonra zihne yerleştirilenleri anlatmaktır ve öğrenmeyi kolaylaştırır.
- Geri bildirim, öğrenme sonucunun bilinmesidir ve öğrencinin öğrenip öğrenmediğini veya ne kadar öğrendiği ile ilgili bilgilendirilmesidir.
- Geri bildirimde öğrenilenlerin ne kadar hatalı olduğu öğrenciye duyurulur, bu da daha kolay ve çabuk öğrenmesini sağlar.
- 14:32Öğrenilen Materyal ile İlgili Faktörler
- Algısal ayırt edilebilirlik, öğrenme malzemesinin çevrede bulunan diğer uyarıcılardan kolaylıkla ayırt edilebilmesidir.
- Anlamsal çağrışım, öğrenilen malzemeyi önceki öğrenmele öznel yaşantısıyla ilişkilendirilmesidir.
- Kavramsal gruplandırma, öğrenilen malzemenin ilgili kavramlarla ilişkilendirilerek şema halinde gösterilmesidir.
- Telaffuz edilebilirlik, öğrenilecek bir kavramın kolayca söylenebilir olması ve bireylerin kelime dağarcıkları ile uyuşmasıdır.