Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir felsefe dersi formatında olup, konuşmacı çağdaş felsefe kitabının dördüncü bölümünde Jean-Paul Sartre'ı ele alıyor.
- Ders, Sartre'ın varoluşçuluk felsefesinin önemi, hayatı ve eserleri hakkında bilgiler sunuyor. Konuşmacı, Sartre'ın fenomenoloji, varoluşçuluk ve marksizm'den etkilendiğini, temel kavramlarını (bilinç-yönelimsellik, egonun aşkınlığı, kendinde varlık, kendisi için varlık, hiçlik, olumsallık ve özgürlük) açıklıyor ve varoluşçuluk akımının diğer düşünürleriyle (Heidegger, Schopenhauer, Nietzsche, Marcel, Jasper, Side, Ponti) karşılaştırmasını yapıyor. Ayrıca Sartre'ın felsefesinin Türkiye'deki etkisi ve günümüzdeki durumu da ele alınıyor.
- 00:01Jean-Paul Sartre'ın Hayatı ve Eserleri
- Çağdaş felsefe kitabının dördüncü bölümünde Jean-Paul Sartre ele alınacak, önce düşüncesi, hayatı ve eserleri anlatılacak, sonra temel kavramları ve etkisi incelenecek.
- Jean-Paul Sartre, çağdaş felsefenin en önemli düşünürlerinden biri olup, varoluşçuluk kuramının kurucu isimlerinden biridir.
- Sartre, felsefi metinleriyle, edebi metinleriyle, gazete yazılarıyla ve televizyon programlarıyla dönemin entelektüel dünyasına nüfuz eden bir düşünürdür.
- 02:58Sartre'ın Hayatı ve Eserleri
- Jean-Paul Sartre 21 Haziran 1905'te Paris'te doğmuş ve 15 Nisan 1980'de Paris'te ölmüştür.
- Erken dönem eserlerinde imgelemin doğası, egonun aşkınlığı gibi konuları ele almış, fenomenoloji ile Husserl ve Heidegger ile ilişkisini gözlemlemiştir.
- En önemli eserlerinden Varlık ve Hiçlik (1943), Varoluşçuluk Bir Hümanizmadır (1945), Yahudi Sorunu Üzerine Düşünceler (1946) ve Bulantı (1938) bulunmaktadır.
- 04:25Sartre'ın Felsefi Çizgisi ve Temel Kavramları
- Sartre'ın felsefi çizgisi içerisinde fenomenoloji, varoluşçuluk ve marksizm üç önemli damar tespit edilebilir.
- Sartre'ın felsefesinin üç temel uğrağı: birinci dünyayla ilişkisi, özgürlükle olgusallık ilişkisi ve olgusallığın kişiye belirmesinde kişinin özgür projelerinin yeri.
- Sartre'ın temel kavramları: bilinç-yönelimsellik, egonun aşkınlığı, kendinde varlık, kendisi için varlık, hiçlik, olumsallık ve özgürlük kavramlarıdır.
- 07:16Varoluşçuluk ve Sartre'ın Özgürlük Anlayışı
- Varoluşçuluk, insanı sadece bilginin öznesi ve nesnesi olarak değil, var olma eyleme durumlarıyla birlikte mesele edinmiştir.
- Varoluşçular tanrı aşkın varlık düşüncesini kabul edenler ve tanrı tanımazlar olarak iki ana gruba ayrılır.
- Sartre'ın varoluş özden önce gelir savı, varoluşun belirlenmiş bir durum olmadığını ve peş peşe gelen anlar içinde ortaya çıktığını savunur.
- 09:33Sartre'ın Eleştirileri ve Etkisi
- Sartre insanın özgür olmaya mahkum olduğunu söyler ve yardım alacak bir öz veya taslağın yokluğunda kendi eylemlerimizle kendimizi inşa ederiz.
- Sartre'ın varoluş özden önce gelir iddiasına Marcel, Mario Ponti ve Heidegger gibi düşünürler karşı çıkmıştır.
- Sartre'ın yaratmış olduğu etki, varoluşçuların özgür ve sorumlu bir bireyi çıkış noktası olarak almasıyla kıta Avrupa'da ve Türkiye'de 1940-50'lerden başlayarak ciddi bir etki doğurmuştur.
- 12:42Sartre'ın Günümüzdeki Yeri
- 1980'li yılların sonrasında Sartre'ın etkisi hem dünyada hem Türkiye'de azalmıştır.
- 2020'lere gelindiğinde, küresel sorunların yol verdiği anlam arayışlarıyla varoluşlu söylemler yeniden ilgi görmeye başlamıştır.
- Sartre, fenomenoloji, varoluşçuluk ve marksizm kavşağında etkili olmuş bir 20. yüzyıl düşünürü olarak varlığını ve etkisini halen sürdürmektedir.