Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Samsun'daki ilahiyatta görev yapan ve yardımcı doçentlik yapmış bir akademisyenin sunduğu dini bir ders formatındadır. Konuşmacı, ilahiyat alanında çalışan ve ateist öğrencileri dinlerine kavuşturmaya çalışan biri olarak kendini tanıtmaktadır.
- Videoda İhlas Suresi'nin detaylı bir analizi yapılmaktadır. Konuşmacı, İhlas Suresi'nin Kur'an-ı Kerim'in 25. suresi olduğunu, Mekke'de indirildiğini ve Allah'ın kendisini tanıttığı dört ayetlik bir sure olduğunu açıklamaktadır. Ders, İhlas Suresi'nin gramer yapısı, Allah'ın sıfatları (Ehad ve Samet), Allah'ın çocuk edinmemesi ve Kur'an'da Allah'ı tanıtan ayetler gibi konuları ele almaktadır.
- Videoda ayrıca konuşmacının Samsun'daki İtalyan Katolik Kilisesi'nin papazı Pierre ile yaşadığı diyalog, Kur'an-ı Kerim'deki "fazilet" kavramının açıklanması ve Allah kelimesinin dilimize yabancı tutulmaması gerektiği vurgusu gibi konular da yer almaktadır. Ders, bir sonraki derste devam edeceğini belirterek sona ermektedir.
- 00:44İhlas Suresi'nin Okunması
- Bugün İhlas Suresi'nin dört küçük kısa ayetten müteşekkil olduğu için başka ayetlerle birlikte ilişkisini kurarak mesajını anlamaya gayret edilecek.
- Konuşmacı, Allah'ın doğru söyleyebilmeyi ve dinleyicilerin doğru anlamayı nasip etmesini diliyor.
- 01:37Terör Faaliyetleri Üzerine Düşünceler
- Dün akşam yaşanan facia sonucu birçok insan hayatını kaybetti ve konuşmacı bu tür felaketlerden korunmak için dua ediyor.
- Kur'an'ın anlattığı ölçülerde bir insan bir aleme eşdeğerdir, bir can bir cihana eşdeğerdir.
- Çeşit çeşit terör faaliyetleri polisleri, askerleri ve vatandaşları hedef alabiliyor.
- 05:08Yeni Yıl ve Muhasebe
- 2017 takvim itibariyle 2017'nin ilk günündeyiz ve bu yeni dönemi Allah'ın hayırlara vesile kılsın diye dua ediliyor.
- Konuşmacı için bugünün dünden ve yarından bir farkı yok, zaman açısından bir fark yok.
- Bir yıl bitti, bu büyük bir zaman dilimi geçti ve mezara yaklaşıyoruz demektir.
- 08:34İhlas Suresi Hakkında Bilgiler
- İhlas Suresi inis sırası itibariyle Kur'an-ı Kerim'in 25. suresi, resmi sıralamada 112. sure olup Mekke'de indirilmiş.
- Bu sure, Allah'ın olumlu ve olumsuz noktalarda tanıtımının yapıldığı, Allah'ın ne olduğu ve ne olmadığıyla alakalı üç'er tanıtımın yapıldığı dört ayetlik kısacık bir suredir.
- İhlas Suresi, bütünüyle doğru bir Allah tasavvuru oluşturmayı amaçlayan bir suredir.
- 11:12Konuşmacının Hatırası
- Konuşmacı, Samsun'da ilahiyatta görev yaparken dinler tarihi dersinde Hıristiyanlığı papazın anlatmasını istemiş.
- Bazı kişiler bu fikri karşılamış, çocukların dini dünyasını allak bullak edeceklerini düşünmüşler.
- Konuşmacı, çocukların papazın anlatmasından etkilenerek inancı bozulacaksa o zaten Müslüman sayılmaz diye düşünmüş.
- 13:26Hıristiyanlaştırma Faaliyetleri
- Samsun'daki bazı liselerdeki çocukları Hıristiyanlaştırma faaliyeti yapılmış ve bu konu televizyonlarda, haberlerde ve gazetelerde konu olmuş.
- Konuşmacıya, Hıristiyanlaştırılan çocukların kiliseye alıştırılmış ve ayinlere gittiği bildirilmiş.
- Konuşmacı, çocukların sorularını cevapladıktan sonra yedi tanesi artık kiliseye gitmez olmuş.
- 15:29Papazın Ziyareti
- Konuşmacı, kiliseye gitmeyince papaz müşterisini kaybetmiş olma heyecanıyla odasına geldiğini anlatıyor.
- Papaz, kısa boylu, zayıf, kot pantololu, montlu, sakalsız ve bıyıksız bir görünümde geldiğini belirtiyor.
- Papaz, konuşmacıya "Ben senden razı değilim" diyerek konuşmaya başlıyor.
- 17:28Papazın Şikayetleri
- Papaz, konuşmacının milleti dininde ne dediğini sorguluyor.
- Konuşmacı, kendisini dinleyenlerin namazı terk etmediğini, orucu tuttuğunu, hacca gittiğini ve zekat verdiğini belirtiyor.
- Konuşmacı, anlattığı dinin piyasadakilere göre zor olduğunu ancak hakikat olduğunu vurguluyor.
- 19:07Ateist Öğrenciler
- Konuşmacı, Samsun'da ilahiyatta her gün ateist öğrencilerin odasına geldiğini ve onları dinlerine kavuşturma mücadelesi verdiğini anlatıyor.
- Ateist öğrencilerin küçük dünyalarında etraflarında buldukları beş-on kişiyle bu dünyanın ondan ibaret olduğunu zannettiğini belirtiyor.
- Konuşmacı, ateistlerin hesap ettiği cennetin küçük bir yer olduğunu ve kendi takımını oraya doldurduklarını söylüyor.
- 19:58Papazın İddiaları
- Papaz, millet çocuklarının kiliseye geldiğini ve konuşmacının onları kiliseden engellediğini iddia ediyor.
- Konuşmacı, papazın Samsun'da Hıristiyan varsa onların ayinlerini yönetmekle yükümlü olduğunu, Anadolu'nun Müslüman çocuklarını Hıristiyanlaştıramayacağını belirtiyor.
- Papaz, konuşmacıya ateistlere karşı işbirliği yapmak istediğini söylüyor.
- 22:56İhlas Suresi Tartışması
- Konuşmacı, papazın Tanrı'nın İsa olduğunu, İsa'nın Meryem'den doğduğunu ve çocuk olduğunu iddia ettiğini belirtiyor.
- Konuşmacı, papazın dediklerinin tamamının yalan olduğunu ve onu dinleyen bir ateistin ancak daha çok ateist olacağını söylüyor.
- Konuşmacı, İhlas Suresi'nin üçüncü ayetinin papazın bütün kabullerini reddettiğini ve hak ile yeksan ettiğini vurguluyor.
- 23:32İhlas Suresi Hakkında
- İhlas Suresi'nin iniş sebebi olarak çeşitli rivayetler naklediliyor.
- Rivayetler, soruların Müslümanlar tarafından Rabbimizi doğru tanıyabilmek için sorulmuş olabileceği gibi, inkarcılar ve müşrikler tarafından alay içerikli olarak da sorulmuş olabileceği yönünde.
- Konuşmacı, bu iki tür rivayetin de doğru olabileceğini ve İhlas Suresi'nin dört ayetlik kısacık surenin iniş sebebinin her iki rivayet de olabileceğini belirtiyor.
- 24:43Surelerin ve Ayetlerin Fazileti
- Kur'an-ı Kerim'in her ayeti ve kelimesi Allah'ın kelam sıfatıdır, bu nedenle bir grubun diğerinden daha hayırlı veya daha az hayırlı olamaz.
- "Fazilet" kelimesi Türkçe'de üstün ve hayırlı anlamına gelebilir ancak farklılık anlamına da gelebilir.
- Peygamberler birbirinden farklılık gösterir, ancak toplam olarak Allah'ın görevlendirmesi itibariyle eşittirler.
- 27:30Peygamberlerin Farklılıkları
- Bakara Suresi 253. ayette, Allah bazı peygamberleri diğerlerine göre farklılaştırdığı belirtilir.
- İsa'ya çeşitli belgeler verilmesi ve Kudüs'e Ruhul Kudüs ile desteklenmesi, onun diğer peygamberlerden farklı olduğu bir noktadır.
- Davud'a Zebur'un verilmesi de onun diğer peygamberlerden farklı olduğu bir özellik olarak gösterilir.
- 29:17Farklılık ve Üstünlük
- Rad Suresi 4. ayette, aynı suyla sulanan bitkilerin çeşit çeşit meyveler vermesi Allah'ın kudretinin bir işareti olarak anlatılır.
- Bu ayette, meyvelerin bir kısmının diğerlerine göre yeme noktasında faziletli (farklı) olduğu belirtilir.
- Tafdil kelimesini üstünlük manasında her zaman yorumlamak doğru değildir, farklılık noktasında algılamak daha doğru bir okuma biçimidir.
- 31:10İhlas Suresinin Fazileti
- İhlas Suresi'nin diğer surelere farkı, bütünüyle başından sonuna kadar Allah'ın tanıtıldığı tek sure olmasıdır.
- Kur'an-ı Kerim'in ana konuları tevhid, risalet ve ahiret olup, İhlas Suresi dört ayetiyle tevhidi anlatması itibariyle Kur'an'ın üçte birine denk olduğu rivayet edilir.
- Hazreti Ali'ye nispet edilen bir rivayete göre, üç İhlas Suresi okuyarak Kur'an'ı okumuş sayılır.
- 33:20Mukabele Okumak ve Hatim Siparişleri
- Hafızlığımızı yeni bitirdiğimiz için mukabele okumak çok önemli ve küçümsenmemeli bir meşguliyettir.
- Konuşmacı çocukken küçük boyuyla bir cüzü on tane hafız okurken tek başına mukabele ederdi ve bu durum onu cazip kılıyordu.
- Ramazan'da mukabele okuduğu camilerde hatim siparişleri gelirdi, ancak bu siparişleri reddedemezdi çünkü para vardı işin içinde.
- 34:50Hatim Siparişlerinin Gerçekleri
- Her hatim siparişinde mukabelenin borsası kurulur ve fiyatlar duruma göre her hafta değişebilir.
- Konuşmacı o zamanlar çok mukabele okumuş ve acayip paralar almış, ancak bu paralar hiç işe yaramamıştır.
- Üniversiteyi bitirdikten sonra para işini bitirmiş ve bir daha bir kuruş almamıştır, ancak okumaya kırk yıldır devam etmektedir.
- 37:17Hatim Siparişlerinin Gerçekleri ve İhlas Suresi
- Konuşmacı çok hatim siparişi aldığı için bir tane okuyor gerisine üç ihlas okuyor, çünkü o kadar şey bitmez.
- Allah kitabını parayla satmaktan hepimizi muhafaza etmek gerekir, çünkü bu mesleği talebe burs anlamında yardım olarak kullanmak gerekir.
- İhlas suresi'nin hayatımdaki hatıratını kapatmış ve ayetlerine bakacaklarını belirtmiştir.
- 39:34İhlas Suresi'nin Tercümesi
- İhlas suresi'nin yaygın tercümesi "De ki: O Allah birdir" şeklinde verilir, ancak bu tercüme gramer açısından doğru değildir.
- "Huve" zamirdir ve cümlenin müstakil bir ögesidir, bu nedenle "O Allah'tır tektir" şeklinde tercüme edilmelidir.
- Bu surede Allah kendisine dair üç olumlu, üç olumsuz özellik sayıyor; olumluların bir isim, ikisi sıfat, olumsuzların üçü de Allah için imkansız olan şeyleri anlatıyor.
- 43:53Zamir Kullanımı ve Allah Kelimesi
- Zamirler her dilde var ve "o" diyebilmek için onun ne olduğunu önceden söylemiş olman gerekir.
- Eğer zamirin kimi karşıladığı herkes tarafından biliniyorsa ve gündemin ana konusu o zamirle ilişkili ise, kelimeyi isim olarak kullanmaktansa zamir olarak kullanmak daha etkili bir anlatım biçimidir.
- "Allah" kelimesi lafza-i celal olarak adlandırılır ve Türkiye'de "tanrı" kelimesi yoğun bir şekilde kullanılır.
- 46:51Allah Kelimesinin Önemi
- Konuşmacı, Allah için "tanrı" kelimesini kullanmadığını ve kullanmayacağını belirtiyor çünkü "tanrı" kelimesinin karşılığı Allah lafzı değil, daha çok "ilah" kelimesinin karşılığı olabilir.
- Allah kelimesi, Allah'ın özel ismidir ve dilimize yabancı tutulmamalıdır.
- Allah kelimesi, başındaki hemzeyi kaldırıldığında "lillah" (Allah için), birinci lamı kaldırıldığında "lehu" (Allah için), bir lamı kaldırıldığında "ilah" (Allah), hemzeyi ve iki lamı kaldırıldığında "hu" (Allah) anlamına gelir.
- 50:33Allah'ın Ehad Sıfatı
- Allah'ın ikinci sıfatı "ehad" (tek) sıfatıdır ve Allah için kullanıldığında olumlu manada "tek" anlamına gelir.
- Kur'an-ı Kerim'de "ehad" kelimesi 74 yerde geçer, ancak hepsi Allah için geçmez; olumsuz cümlelerde "hiç kimse" anlamına gelir.
- Allah için "ehad" kelimesi kullanılır çünkü Allah'ın tekliği vurgulanmak istenir ve "bir" tercümesi tam olarak oturmaz çünkü "bir" yarısı, parçası, iki katı gibi kavramları karşılar.
- 56:26Allah'ın Samet Sıfatı
- Allah'ın ikinci sıfatı "samet" (hiçbir şeye muhtaç olmayan) sıfatıdır ve Kur'an-ı Kerim'de sadece bir defa geçer.
- Samet kelimesi tek başına kullanıldığında "abdüs samed", "abdullah", "abdurrahman" gibi isimlerle birlikte kullanılması daha doğrudur.
- Samet kelimesi, Allah'ın yaratıklara hiçbir şeye muhtaç olmaması manasını verir ve Fahrettin Razi'ye göre çok geniş bir kavramdır.
- 59:44Samet Sıfatının Özellikleri
- Allah'ın samet oluşu, hiçbir şeye muhtaç olmaması anlamına gelir.
- Muhammed Suresi 38. ayette "Allah gerçek zengin olandır, geri kalan hepiniz ona muhtaçsınız" ifadesi, Allah'ın hiç kimseye muhtaç olmadığını gösterir.
- Fatır Suresi 15. ayette "Ey insanlar, hepiniz Allah'a muhtaçsınız" ifadesi de Allah'ın samet oluşunu vurgular.
- 1:01:22Allah'ın Samet Olması
- Allah herkesi doyuran ama kendisi doyurulmayandır çünkü açlık diye bir ihtiyaç ona muhaldir.
- Müminun Suresi 84-89. ayetlerinde Allah kendisini "kendisi koruyup kollayan ama kendisi korunup kollanmayan" olarak tanımlar.
- Zariyat Suresi 57-58. ayetlerinde Allah "kulların hiçbirinden hiçbir rızık istemiyorum" diyerek kendisinin Rezzak olduğunu, yani herkesi rızıklandıran ve her türlü rızkı veren olduğunu vurgular.
- 1:03:55Allah'ın İsmi ve Sıfatları
- Allah'ın ismi "Allah" lafzıdır ve lafza-i celal'dir.
- Müminun Suresi'nin ilk iki ayetinde Allah kendini tanıttığı ifadeler vardır: birinci sıfat "Ehad", ikinci sıfat "Samet" kelimesidir.
- Bu ayetler Allah'ın ne olduğuyla alakalı üç özellik içerir.
- 1:04:46"Lem Yelid" İfadesi
- "Lem Yelid" ifadesi "doğurmadı" anlamına gelir ve "kimsenin babası olmadı" demektir.
- "Lem Yelid" ifadesi, Allah'ın baba olmadığını ve çocuk sahibi olmadığını vurgular.
- Kur'an'ın indirildiği dönemde Mekke'de müşrikler Allah'ın melekleri kızları kabul ediyor ve cinlerle Allah arasında nesep bağı kuruyorlardı.
- 1:09:53Allah'ın Baba Olmaması
- Allah, "Onun nasıl çocuğu olabilir? Ya onun eşi yok ki, hanımı yok" diyerek Mekkeli müşriklerin Allah'a babalık nispet eden algılarını reddeder.
- Yahudiler "Hz. Üzeyir Allah'ın oğludur" diyor, Hıristiyanlar ise "İsa Allah'ın oğludur" diyorlar.
- Maide Suresi 18. ayette Allah, "Biz hepimiz Allah'ın çocuklarıyız" diyenlere "Siz hepiniz Allah'ın yarattığı türden birer beşersiniz" diyerek cevap verir.
- 1:14:43Allah Baba Algısının Reddi
- "Lem Yelid" ifadesi, Allah'ın kimsenin babası olmadığını, fiziksel anlamda doğması için etkeni olmadığını vurgular.
- "Allah Baba" ifadesi bir Hristiyan propagandası olarak Türk diline, kültürümüze sokuşturulmuştur.
- Duyarlı Müslümanlar olarak bu ifadeyi literatürümüzden söküp atmalıyız çünkü Allah Baba algısı Müslüman bireyin ağzına yakışmaz.
- 1:15:46Kur'an-ı Kerim'de Babalık Motifi
- Kur'an-ı Kerim'de babalık motifi İhlas Suresi'nin üçüncü ayeti bağlamında ele alınmaktadır.
- Allah'ın çocuk sahibi olmadığı ve hiç kimsenin babası olmadığı konusunda Kur'an'da birçok ayet bulunmaktadır.
- Zümer Suresi'nin dördüncü ayeti, Allah'ın çocuk edinmemiş olduğunu ve bu konuda münezzehtir olduğunu belirtmektedir.
- 1:16:28Zümer Suresi'nin Önemi
- Konuşmacı Zümer Suresi'nin tefsirine çalıştığını ve bu surenin çok önemli olduğunu vurgulamaktadır.
- Zümer Suresi'nin ilk beş ayetini okumak tevhidi yerleşir ve "Din sadece Allah'a aittir" ifadesini içerir.
- Mekkeli müşrikler putlara sadece Allah'a yaklaştırsınlar diye taptıklarını iddia etmişlerdir.
- 1:19:21Allah'ın Yeterliliği
- Zümer Suresi'nin otuzaltıncı ayeti, Allah'ın kuluna yetmediğini ve başkasından yardım istemenin yanlış olduğunu belirtmektedir.
- Allah yetmezse kim yeter, Allah'ı yeter görmeyene kim nasıl yeter soruları sorulmaktadır.
- Allah'ın çocuk edinmemiş olduğu, bu konuda münezzehtir olduğu Zümer Suresi'nin dördüncü ayetinde vurgulanmaktadır.
- 1:21:55Allah'ın Çocuk İsnadı
- Zuhruf Suresi'nin seksenbirinci ayetinde, Allah'ın çocukları var diyenlere cevap olarak "Eğer Allah'ın bir çocuğu olsaydı, ona kul olanların ilki ben olurdum" denilmektedir.
- Hiç kimse Allah'a çocuk isnadında bulunamaz ve bulunmamalıdır.
- Kur'an-ı Kerim'de "Lem yelid" (hiç kimse tarafından doğurulmadı) ifadesi, müşrik, Hıristiyan, Yahudi ve Mecusi algılarını reddetmek için öne çekilmiştir.
- 1:24:43Kur'an-ı Kerim'de Sebep- Sonuç İlişkisi
- Kur'an-ı Kerim'de bir meseleyi anlatmak için genellikle sebep- sonuç ilişkisi kurulur, hem ayetin kendi içinde hem ayetler arasında.
- Genellikle sebep önce verilir, sonuç sonra verilir, ancak önemine binaen bazen önce sonuç verilir, sonra sebep zikredilir.
- İhlas Suresi'nde de önemine binaen önce sonuç verilmiştir: Allah hiç kimsenin babası olmamıştır, hiç kimseyi doğurtmamıştır ve nihayetinde kendisi de hiç kimse tarafından doğurulmamıştır.
- 1:25:34Allah'ın Ehad ve Samet Olması
- Ehad olmak, samet olmak hiç kimse tarafından doğurulmamayı gerektirir; ehad tek tek demek, başkasına muhtaç olmayan samet demektir.
- Eğer Allah doğduğu biri varsa, doğurtan biri daha var olur ve bu ahadiyete ve samedyete taban tabana zıttır.
- Allah için hiçbir şey denk değildir, hiç kimse onun dengi değildir, bu yüzden başka bir varlık tarafından doğurulmuş olamaz.
- 1:27:31Allah'ın Eşi ve Çocuğu Olmaması
- Kur'an'da Allah'ın hiçbir şekilde çocuğu olmadığı, eşi de olmadığı, hanımı da olmadığı belirtilmiştir.
- Şura Suresi 11. ayette "Hiçbir şey onun benzeri gibi bile olamaz" denilerek Allah'ın benzeri olmadığı vurgulanmıştır.
- Araplarda "Makat arabi balik allahu" ifadesi yaygın kullanım kazanmıştır: "Her ne ki senin aklına geliyorsa Allah'la ilgili bil ki Allah o değildir."
- 1:29:47İhlas Suresi'nin Önemi
- İhlas Suresi, Allah'ı başından sonuna anlatan tek sure olması itibariyle ayrı bir yere konulmuştur.
- Allah kendisini üç olumlu (isim, sıfat) ve üç olumsuz özelliği ile tanıtıyor: isim Allah, sıfatlar ehad ve samet, olumsuz özellikler çocuk sahibi olmaması ve hiçbir denginin bulunmamasıdır.
- Kur'an-ı Kerim'de doğru bir Allah algısına sahip olabilmek için Allah'ın kendisini nasıl tanıttığını iyi bilmek gerekir.
- 1:31:12Allah'ı Anlatan Ayetler
- Kur'an-ı Kerim'de Allah'ı anlatan müstakil ayetler olduğu gibi, gruplar halinde ayetler de vardır.
- Allah'ın ne olduğunu anlatan ayetler 21 madde halinde, ispat içerikli ayetler olarak toplanmıştır.
- Allah'ın ne olmadığını anlatan ayetler 13 madde halinde, nefi içerikli ayetler olarak toplanmıştır.
- 1:34:36Doğru Allah Tasavvuru
- Doğru bir Allah tasavvuruna sahip olmak için Allah'ın kendi zatı ve sıfatları ile alakalı verdiği bilgileri çepeçevre zihnimizin konusu yapmaya gayret etmek gerekir.
- Tek başına İhlas Suresi'ni okumak bile Allah'ı tanımaya yeter, ancak Kur'an'da Allah'ın verdiği bilgiler Allah tasavvurumuzu şekillendirmede önemlidir.
- Allah'ı onun tanıttığı gibi tanıyabilen, doğru bir Allah tasavvuruna sahip olabilen yiğitlere selam olsun.