Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan akademik bir ders formatındadır. Konuşmacı, ideoloji kavramının tarihsel gelişimi ve temsiliyet kavramı üzerine detaylı bir analiz sunmaktadır.
- Video iki ana bölümden oluşmaktadır: İlk bölümde ideolojinin Platon'dan başlayarak Napolyon, Marx ve Mannheim gibi düşünürlerin kavramsal gelişimleri kronolojik olarak ele alınmakta, ikinci bölümde ise temsiliyet kavramı ve Foucault'un iktidar teorisi incelenmektedir. Konuşmacı, ideolojinin metafiziğe karşı çıkan düşünürlere verilen bir isim olarak ortaya çıktığını ve temsiliyet kavramının nesneden kaynaklanmadığını, özneler arası bir ilişki olduğunu vurgulamaktadır.
- Videoda ayrıca Marx'ın ideolojiyi "yanlış bilinç" olarak tanımlaması, Mannheim'ın ideolojiyi üç farklı türde ayırması ve postmodern teorilerde temsiliyet kavramının önemi anlatılmaktadır. Foucault'un "bu nedir?" sorusunun yanlış olduğu iddia edilerek, "bu neyin resmidir?" sorusunun daha doğru olduğu belirtilmekte ve temsiliyet açısından iktidar ve nesne arasındaki ilişki ele alınmaktadır.
- 00:26Ideolojinin Tarihi ve Anlamı
- Ideoloji, Platon'da ortaya çıkan idealler dünyasına benzeyen bir kavramdır ve eski Yunanca "condilia"dan gelir.
- Napolyon, kendisine "sezarist diktatör" diyenlere "ideolog" diyerek onları aşağılamıştır.
- Napolyon'a göre ideologlar düşünce sistemleri yaratırken, politikacılar pratikle ve çözümlerle uğraşan, gündelik hayatı yürüten insanlardır.
- 02:24Ideoloji ve Pratik İlişkisi
- "Gerçekte ne gerçektir?" sorusunun cevabı, ideoloji denilen olguya politikacı tarafından verilen cevaptır.
- Napolyon'a göre gerçek eylemsellik ve pratiktir, ideologların ideal dünyası değil, çıkarlar çatışmasıdır.
- Napolyon'un bu yaklaşımı, materyalist ve neredeyse marksist bir bakış açısıdır.
- 03:32Ideoloji Kavramının Gelişimi
- Napolyon'un ideoloji kavramı, daha önceki Kondilya ve Retina heykellerindeki kullanımdan farklı olarak pragmatik bir anlam kazanmıştır.
- İdeoloji kavramı, politik sahneye ve toplumsal karar verici hale dönüşmüştür.
- Napolyon'un kurduğu denklem, gündelik hayatı yanlış fark eden adamın yanlış bilince sahip olması ve ideolog olmasıdır.
- 05:50Yanlış Bilinç ve Ütopik İdeoloji
- Marx'ta ideoloji "yanlış bilinç" olarak tanımlanır, ancak ideolojinin yanlış olduğunu değil, yanlış farkındalık olduğunu vurgular.
- Mannheim, ideolojiyi yanlış bilinç olarak üç şekilde ayırır: zamana karşı ideoloji, etik olarak ideoloji ve dünyayı yönlendirme açısından ideoloji.
- Ütopik ideoloji, zamanın kurallarını öne veya sonraya gitmeyi önerir ve daha ileriye gitmeyi amaçlar.
- 08:51Temsiliyet Kavramı
- Temsiliyet, postmodern teorisyenlerin en önemli kavramlarından biridir ve özne ile özne arasında olan bir ilişkiyi ifade eder.
- Nesne ile özne arasındaki epistemolojik bir bağ değil, insanın nesneyi temsil etmesidir.
- Postmodernist teorisyenlerin argümanlarından biri, temsiliyetin bozulmuş olduğunu ve gerçek dünyanın temsiliyetinin bozulmuş olduğunu iddia etmektir.
- 10:30Temsiliyet ve Nesne İlişkisi
- Temsiliyet nesneden kaynaklanan bir şey değil, özneler arası bir ilişki (inter-subjecttivite) olarak görülür.
- Nesne kendini göstermiyor, sadece gösteriliyor; örneğin bir köylü kendini köylü olarak değil, ekip biçen bir adam veya mümin olarak görüyor.
- Nesne ile resim aynı, ikisi de durağan olup zihin zihine karşı hareket eder, nesneye karşı ise temsiliyet sorunu yoktur.
- 12:20Foucault'un Temsiliyet Anlayışı
- Foucault'un ünlü makalesinde Ren Madrid'in gerçeküstücü ressamın fotoğrafını incelerken "Bu nedir?" diye soruyor, ancak bu soruyu yanlış soruyor.
- Doğru soru "Bu neyin resmidir?" olmalı, böylece resmin nesnesi (pipo) ve resmin kendisi (resim) ayrımı yapılır.
- Foucault'un temsiliyet meselesini kanıtlamak için yanlış soru sorması, temsiliyet meselesini çözülemez bir biçime getiriyor.
- 14:04İktidar ve Temsiliyet İlişkisi
- Temsiliyet açısından bakıldığında ya devlet bir nesnedir ya da insanlar onun nesneleridir, ikisi de özne olamaz.
- İktidar "kimindir" diye sorulduğunda, iktidar her zaman bir iktidardır ve bir yerdedir.
- Foucault'un ideolojik olarak insanların kendilerini iktidarın altında ezilir hissettiğini söylemesi, çözümsüzlük yaratıyor ve iktidara karşı savaşmanın imkansızlığını vurguluyor.