Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, fen bilimleri öğretmeni Kerem Hoca tarafından sunulan bir eğitim dersidir. Öğretmen, altıncı ünite olan "Enerji Dönüşümleri ve Çevre Bilimi" konusunu anlatmaktadır.
- Video, besin zinciri ve enerji akışı ile başlayıp, fotosentez, solunum ve madde döngüleri konularını kapsamaktadır. Öğretmen, doğada canlıların üretici ve tüketici olarak iki kısma ayrıldığını, tüketicilerin otçul, etçil ve hepçil olarak üç gruba ayrıldığını açıklamaktadır. Ayrıca besin zinciri, besin ağı, ekolojik piramit, yüzde on yasası, biyokütle, toksin miktarı ve biyolojik birikim gibi kavramları detaylı şekilde anlatmaktadır. Video, bir sonraki derste devam edeceğini belirterek sona ermektedir.
- Altıncı Ünite Tanıtımı
- Fen bilimleri öğretmeni Kerem Hoca, altıncı üniteye geçiş yapacağını belirtiyor.
- Altıncı ünite biyoloji konusu olup besin zinciri ve enerji akışı ile başlıyor.
- Ünite içinde fotosentez solunumları ve madde döngüleri konuları da yer alıyor.
- 00:27Doğadaki Canlıların Gruplanması
- Doğada canlılar üretici ve tüketici olarak iki kısma ayrılıyor.
- Kendi besinlerini kendileri üretebilen canlılara üretici canlılar, besinlerini dışarıdan hazır olarak alanlara tüketici canlılar denir.
- Tüketici canlılar otçul, etçil ve hem ot hem etle beslenen (hepçil) olmak üzere üç grupta inceleniyor.
- 01:33Ayrıştırıcı Canlılar
- Bazı mantarlar ve bakteriler besinlerini ölü bitki ve hayvan atıklarından sağlıyor.
- Bu canlılar ölü canlıları ayrıştırarak toprağa geri maddeleri sağlıyorlar.
- Bu tür canlılara ayrıştırıcı, çürükçül ve saprofit canlılar denir.
- 02:39Besin Zinciri
- Bir canlıdan diğer bir canlıya beslenme yoluyla madde ve enerji aktarılması sonucu oluşan canlı dizilimine besin zinciri denir.
- Besin zinciri kesinlikle üretici ile başlamak zorundadır.
- Besin zincirinde ok kime gidiyorsa enerji de ona aktarılır, örneğin çekirgenin enerjisi fareye, farenin enerjisi yılana aktarılır.
- 04:33Besin Ağı
- Besin zinciri tek bir zincirden bahsederken, besin ağı birden fazla besin zinciri bulunduran yapıya verilen isimdir.
- Besin ağı canlıların sadece tek başlarına birbirleriyle değil, başka canlılarla olan da etkileşimi gösterir.
- Örneğin bir yılan hem fareyi hem de kurbağayı yiyebilir.
- 05:37Üreticiler ve Fotosentez
- Besin zincirinin ilk halkasında yer alan üreticiler kendi besinlerini kendileri üreten canlılardır.
- Üreticiler fotosentez ile güneş ışığını kullanarak klorofil yardımıyla karbondioksit ve suyu besin ve oksijene çevirirler.
- Fotosentezle ilgili detaylar daha sonra anlatılacaktır.
- 06:42Ekolojik Piramit
- Besin zincirlerindeki canlıların üreticilerden tüketicilere doğru birbiri ile beslenme sırasına göre dizilimine ekolojik piramit denir.
- Ekolojik piramitte canlılar arasında beslenme ilişkilerini gösteren basamaklar vardır ve basamakların her birine beslenme basamağı denir.
- Ekoloji piramidinde en alt basamakta bulunan üretici canlılardan üst basamaktaki tüketici canlılara kadar enerji aktarımının gösterdiği yere enerji piramidi ismi verilir.
- 08:28Yüzde On Yasası
- Ekoloji piramidinde her basamakta yer alan canlı grubu ayrıştırıcıdır.
- Besin piramidinde üreticilerden tüketicilere doğru gidildikçe yüzde on'luk bir azalma ile enerji aktarılır.
- Üreticilerden tüketicilere doğru gidildikçe biyokütle artar, zehir miktarı artar ve canlı sayısı azalır.
- 10:59Biyolojik Birikim
- Canlıların vücudunda bulunan zehirlerin bir kısmı canlıların yapısına katılır ve bazı dokularında birikir.
- Besin zinciri yoluyla biriken bu maddeden yine besin zinciri yoluyla diğer canlıların dokularında da birikmeye başlar.
- Bu olaya biyolojik birikim adı verilir ve üreticinin tüketiciye doğru arttığını söyleriz.