Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitmen tarafından sunulan felsefe uzaktan eğitim serisinin üçüncü dersidir.
- Videoda varlık felsefesinin temel kavramları, gerçek ve ideal varlık ayrımı, nihilizm ve realizm görüşleri ele alınmaktadır. Ayrıca farklı varlık anlayışları (Herakleitos, Platon, Aristoteles, Demokritos, Thomas Hobbes, Lambert, Descartes) detaylı olarak açıklanmaktadır. İkinci bölümde fenomenoloji felsefesi ve Husserl'ın paranteze alma yöntemi anlatılmaktadır.
- Video, varlık felsefesinin sonlandığı ve bir sonraki videoda ahlak felsefesinin ele alınacağı bilgisiyle sonlanmaktadır.
- Varlık Felsefesi ve Varlık Türleri
- Varlık felsefesi, varlığın ilk nedenlerini ve ilk ilkelerini araştıran bir disiplindir.
- Varlık felsefesinin konusu varlıkla ilgili her şeydir ve varlık felsefesinde varlık töz anlamına gelir.
- Felsefede gerçek varlık insan zihninden bağımsız olarak var olan varlıklar, ideal varlık ise insan bilincine bağlı olan varlıklardır.
- 00:58Bilim ve Felsefe Varlık Anlayışı
- Bilim, varlığın sadece anlaşılabilir yönünü kendisine konu alarak onu bütünlüğünden koparır ve varlığın var olup olmadığını tartışmaz.
- Felsefenin varlık sorunlarıyla başladığı tarihsel olarak görülür ve varlığı bir bütün olarak ele alır.
- Felsefenin varlığı bilme yöntemi akıl ve mantıktır, deney ve gözlemi yöntem olarak kullanmaz.
- 02:24Varlık Felsefesinin Temel Soruları
- Varlık felsefesinin ilk sorusu varlığın var olup olmadığı problemidir.
- Varlığın var olarak kabul edildiğinde, madde cinsinden mi yoksa idea cinsinden mi olduğu sorunu ortaya çıkar.
- Varlık felsefesinde nihilizm (hiçbir şeyin var olmadığını savunan) ve realizm (hiçbir şeyin var olduğunu kabul eden) iki ana kümeye ayrılır.
- 03:45Varlığı Oluş Olarak Kabul Edenler
- Herakleitos, evrenin sürekli değişim, akış ve oluş halinde olduğunu savunmuştur.
- White'e göre tek bir gerçeklik vardır, o da evrenin sürekli bir oluş içinde olmasıdır.
- Her varlık var olmak için başka bir varlığa ihtiyaç duyar.
- 04:33Varlığı Idea Olarak Kabul Edenler
- Idealizm, var olan her şeyi düşünceye bağlayan, insan düşüncesinden bağımsız bir nesneler dünyasının var olmadığını savunan bir düşüncedir.
- Platon, nesneler dünyası (fenomenler dünyası) ve iddialar dünyası (bu dünyadaki varlıkların asıllarının olduğu dünya) ayrımı yapmıştır.
- Aristoteles, varlığı madde ve form öğretisi ile açıklamaya çalışmış, bir varlığın oluşmasını sağlayan dört neden (maddi, formal, hareket ettirici ve ereksel) olduğunu belirtmiştir.
- 06:10Diğer Varlık Felsefesi Temsilcileri
- Farabi, varlık görüşünü mümkün varlık ve zorunlu varlık ayrımı yaparak açıklamıştır.
- Hegel, diyalektik süreçten bahsederek tez, antitez ve sentez olmak üzere üç aşamalı bir süreç tanımlamıştır.
- Demokritos, ilkça materyalizmin önde gelen temsilcisidir ve evreni atomlardan oluştuğunu savunmuştur.
- 08:00Materyalizm ve Dualizm
- Thomas Hobbes, gerçekte var olan ve yer kaplayan cisimlerden meydana geldiğini savunmuştur.
- Lametri, Fransız materyalizmin kurucusu olarak kabul edilir ve insanın bir makine olduğunu, ruhu olmayan bir makine olduğunu söylemiştir.
- Descartes, birbirinden önce farklı iki töz olduğunu savunmuştur: yaratan töz (Tanrı) ve yaratılan töz (ruh ve madde).
- 09:54Fenomenoloji ve Husserl
- Fenomenoloji, bilgi felsefesinde önemli bir konudur ve ünlü temsilcisi Alman filozof Husserl'dir.
- Husserl'a göre varlık fenomen olarak görülür ve bu yolla açıklamaya çalışılır.
- Varlıkların özüne ulaşabilmek için o varlığın varoluşu ile ilgili bilgi, düşünce ve önyargıları paranteze almak gerekir.
- 10:25Paranteze Alma Yöntemi
- Paranteze alma yöntemi, varlığın kendini nasıl sunuyorsa öyle olduğunu kabul etmeyi gerektirir.
- Örneğin elmanın kokusu, şekli, tadı ve görüntüsü geride bırakılıp sadece bilincimizin düşündüğü elma kavramı kalır.
- Bu yöntemle varlığın özüne, elmanın özüne inilmiş olunur.