Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir öğretmenin edebi sanatlar (söz sanatları) konusunu anlattığı eğitim içeriğidir. Öğretmen, LGS sınavına hazırlanan öğrencilere yönelik bilgiler vermektedir.
- Video, edebi sanatların detaylı açıklamasını içermektedir. Öğretmen sırasıyla teşbih (benzetme), istihare, mecazı mürsel, teşhis, intak (konuşma), tellmi, mübalağa, tenasüp (uygunluk), tezat ve hüsn-ü talil sanatlarını tanımlamaktadır. Her sanat için örnekler vererek konuyu pekiştirmekte ve öğrencilerin bu sanatları nasıl ayırt edebileceklerini açıklamaktadır. Video, edebi sanatları toparlayarak sona ermektedir.
- Teşbih (Benzetme)
- Teşbih, nitelikte zayıf olanın kuvvetli olana benzetilerek anlatılmasına verilen isimdir.
- Benzetme dört unsuru vardır: benzeyen (zayıf olan), benzetilen (güçlü olan), benzetme yönü ve benzetme edatı.
- Benzetme yönü aktarılan özelliktir, örneğin "annem melek gibi saftır" cümlesinde saflık benzetme yönüdür.
- 01:29İstihare
- İstihare, teşbih ile karıştırılmamalıdır; teşbihte hem benzeyen hem benzetilen varken, istiharede ya benzeyen ya da benzetilen vardır.
- İstihare kendi içinde açık istihare ve kapalı istihare olarak ikiye ayrılır.
- Örnekler: "kurban olan beşikte yatan kuzuya" (benzeyen yok, benzetilen var), "uçtukça hayali yar gözden" (benzeyen var, benzetilen yok).
- 03:07Mecaz-ı Mürsel
- Mecaz-ı mürsel, bir sözün benzetme amacı güdülmeden başka bir söz yerine kullanılmasıdır.
- Mecaz-ı mürselde parça-bütün, neden-sonuç, özel-genel, eser-sanatçı, iç-dış, yer-insan, soyut-somut, yön-uygarlık gibi pek çok yönden anlam ilgisi kurulabilir.
- Örnekler: "bereket yağıyor" (bereket söylenerek yağmur kastedildi), "duvarda bir şair arkadaşa rastlamıştım" (resim arkadaşa benzetilmedi).
- 04:15Teşhis ve İntak
- Teşhis, insan dışındaki varlık ve kavramlara insana ait duyuş ve davranış özellikleri yükleme sanatıdır.
- İntak, kişileştirilen varlık veya kavramın konuşturulmasıdır, konuşma kesin bir şekilde olması gerekir.
- Örnekler: "sen uyurken yastığın çağırır beni" (teşhis), "arkamda bir büyük sancılı meydan kulağını vermiş beni dinliyor" (intak).
- 05:09Telmiş ve Mübalağa
- Telmiş, geçmişte yaşanmış bir olayı veya önemli bir kişiyi hatırlatma sanatıdır.
- Mübalağa, sözün gücünü ve etkisini arttırmak amacıyla bir durum, olay ya da varlığın olduğundan büyük ya da küçük gösterilmesi sanatıdır.
- Örnekler: "ölüm indirmede gökler ölü püskürmede yer" (mübalağa), "ezanlar yükselir sonra minarelerden" (tenasüp).
- 07:18Tezat ve Hüsn-ü Talil
- Tezat, birbirlerine karşıt duygu, düşünce, hayal ve durumları ifade eden kavramlara verilen isimdir.
- Hüsn-ü talil, bir olayı gerçek nedeninin dışında daha güzel bir nedene bağlama sanatıdır.
- Örnekler: "zevki kederde, mihneti rahatta görmüşüz" (tezat), "ey çoban, bıçaktan keskin sesinle delinmiş, deşilmiş çaldığın kaval" (hüsn-ü talil).