Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitimci tarafından sunulan, davranış türlerini açıklayan bir eğitim içeriğidir. Eğitimci, doğuştan gelen ve öğrenilmiş davranışları detaylı örneklerle anlatmaktadır.
- Video, öncelikle doğuştan gelen davranışları (içgüdüler) basit ve karmaşık davranışlar olarak ikiye ayırarak açıklamaktadır. Basit doğuştan gelen davranışlar arasında refleks, taksi ve kinezi örnekleri verilirken, karmaşık davranışlar arasında sabit eylem yapısı, göç ve günlük ritim kavramları ele alınmaktadır. Daha sonra öğrenilmiş davranışlar (deneyimle kazanılan davranışlar) konusuna geçilerek alışma, klasik koşullanma, edimsel koşullanma ve içgörüsel öğrenme gibi türler örneklerle açıklanmaktadır.
- 00:01Doğuştan Gelen ve Öğrenilmiş Davranışlar
- Doğuştan gelen davranışlar (içgüdüler), bir insan veya hayvanın bir uyarıcıya karşı ilk seferde doğru bir şekilde sergilediği, doğuştan sahip olduğu davranışlardır.
- Öğrenilmiş davranışlar ise deneyimle öğrenilen davranışlardır.
- Doğuştan gelen davranışlar basit ve karmaşık davranışlar olarak ikiye ayrılır.
- 00:43Basit Doğuştan Gelen Davranışlar
- Basit doğuştan gelen davranışların üç çeşidi vardır: refleks, taksi ve kinezi.
- Refleks, bir uyarıcıya karşı doğal olarak oluşan, önceden öğretilmemiş bir davranıştır (örneğin, göz kırpıştırmak).
- Taksi, bir organizmanın bir uyarana doğru ya da ondan uzağa gittiği kısıtlı bir harekettir (örneğin, ışığa uçan böcekler).
- Kinezi, rastgele bir harekettir ve uyarıcıya karşı belirli bir yöne doğru hareket etmez (örneğin, ışığa tepki veren fareler).
- 03:08Karmaşık Doğuştan Gelen Davranışlar
- Karmaşık davranışlar sabit eylem yapısı, göç ve günlük ritim gibi kavramlardır.
- Sabit eylem yapısı, doğuştan gelen hareketin daha kompleks bir çeşididir ve hayvanlarda yerleşiktir (örneğin, çiftleşme dansı).
- Göç, doğuştan gelen davranışların kompleks bir halidir (örneğin, kışın güneye uçan kuşlar).
- Günlük ritimler, vücudumuzun biyolojik saatinin bir parçasıdır ve uyku, kalkma gibi döngüleri düzenler (örneğin, şarkı söyleyen bir kuşun sabah erkenden uyanması).
- 04:44Öğrenilmiş Davranışlar
- Öğrenilen davranışlar, deneyimle kazanılan davranışlardır ve en yaygın öğrenilen davranışlar alışma, klasik koşullanma, edimsel koşullanma ve içgörüsel öğrenmedir.
- Alışma, bir uyarıcıya karşı tepkide azalma ya da son bulma olarak düşünülebilir (örneğin, yangın alarmına tepki vermeyen oda arkadaşı).
- Klasik koşullanma, bir uyarıcının belli bir tepki yaratan ikinci bir tepki ile ilişkilendirilmesidir (örneğin, yangın alarmına yangın gibi tepki vermek).
- Edimsel koşullanma, bir davranışı takip eden sonuçların o davranışın tekrarını artırıp ya da azalttığı bir çeşit öğrenmedir (örneğin, yangın alarmı çaldığında endişelenmemek).
- İçgörüsel öğrenme, bir probleme ani bir çözümle beliren zihni bir süreçtir (örneğin, zor bir matematiksel denklemi aniden çözmek).