Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında olup, bir öğretmen tarafından Arapça'da isimlerde çokluk konusu anlatılmaktadır.
- Ders, Arapça'da isimlerin tekil, müfret, tesniye ve cemi (çoğul) olarak sınıflandırılmasını açıklamaktadır. Öncelikle Türkçe ile karşılaştırma yapılarak, Arapça'da tek olan nesnelere müfret, iki tane olan nesnelere tesniye ve ikiden fazla olan nesnelere cemi (cemil salim ve cemi mükeser) denildiği anlatılmaktadır. Daha sonra cemi mükesser kalıpları örneklerle açıklanmakta ve Osmanlı Türkçesinde yaygın olarak kullanılan çoğul kalıpları paylaşılmaktadır.
- 00:09Arapça'da Çokluk Kavramı
- Arapça'da isimlerin çoğul yapımı öğrenilecek ve bu konuda tesniye, müennes ve müzekker kavramları görülecek.
- Türkçe'de bir kelime ya tekil ya da çoğul iken, Arapça'da bir nesneye müfret ismi, iki nesneye tesniye, ikiden fazla nesneye ise cemi ismi verilir.
- Tesniye, Arapça'da iki nesneyi ifade etmek için kullanılır ve kelimenin sonuna y ve n harfleri getirilerek yapılır.
- 01:43Tesniye Örnekleri
- "Ebeveyn" kelimesi, anne ve baba figürünü birlikte uyandıran bir çift kavramdır.
- "Harameyn" kelimesi, Mekke ve Medine şehirlerini ifade eder ve tesniye kavramını içerir.
- Arapça'da test yapmak için y ve n harfleri ile birlikte e ve n harfleri de kullanılır, ancak Osmanlı Türkçesinde bu pek sık kullanılmamıştır.
- 02:43Cemi Kavramı
- Cemi iki kısımda değerlendirilir: cemil salim (kurallı çoğullar) ve cemi mükeser (kuralsız çoğullar).
- Kurallı çoğul yaparken kelimenin sonuna -in veya -un eklenerek cemi müzekker, -at eklenerek cemi müennes yapılır.
- Arapça'da bayanlar için ve erkekler için kullanılan kelimelerin ve eklerin farklılaştığı bir dildir; müzekker erkekleri, müennes ise bayanları ifade eder.
- 03:58Cemil Salim Örnekleri
- "Hazirun" kelimesi, kök harfleri hadat ve ra ile hazır haline getirilmiş, çok ve erkek olduğunu belirtmek için sonuna vav ve nun getirilmiş.
- "Müminin" kelimesi, kök harfleri hemze, mim ve nun ile mümin haline getirilmiş, çok ve erkek olduğunu belirtmek için sonuna y ve nun getirilmiş.
- "Muallimat" kelimesi, kök harfleri ayın, lam ve mim ile muallim haline getirilmiş, çok ve bayan olduğunu belirtmek için sonuna elif t getirilmiş.
- 05:08Cemi Mükeser
- Arapça'da bazı isimlerin çoğul yapılmasında genel geçer bir kural yoktur, bu kalıpların tek tek ezberlenmesi zordur.
- "Ulum" kelimesi, kök harfleri ayın, lam ve mim olmak üzere ortaya bir vav getirilerek ilimler haline getirilmiş.
- "Fünun" kelimesi, f harfi ve iki n harfi ile bunların arasına bir vav getirilmesiyle fenler haline getirilmiş.
- 06:31Diğer Cemi Mükeser Kalıpları
- "Aleme" kelimesi "ulum" ve "alaka" ile düşünüldüğünde "feleka" kelimesi "ful" haline getirilmiş.
- "Ketebe" kelimesi "kütüb", "feale" kelimesi "ful" haline getirilmiş.
- "Milel" kelimesi, kök harfleri mim, lam ve lam olmak üzere telaffuz farkıyla "fial" kalıbından türetilmiştir.
- 08:17Ek Cemi Mükeser Kalıpları
- Tüccar kelimesi "fual", aceze kelimesi "feale", cühela kelimesi "fuala" gibi farklı kalıplardan türetilmiştir.
- Teknik olarak tüccar kelimesi "efail" babından "e-tacir" yapılabilir ancak Araplar bu şekilde kullanmadığı için "fual" kalıbı tercih edilir.
- Osmanlı Türkçesinde yaygın olarak kullanılan cemi mükeser kalıpları bu dersin kapsamındadır ve bu kalıpları ezberlemek zordur, metin çalışması ve sözlük yardımıyla kazanılır.