Yapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, bir eğitim dersi formatında akıl yürütme biçimlerini anlatan bir içeriktir. Konuşmacı, akıl yürütme biçimlerini detaylı bir şekilde açıklamaktadır.
- Video, akıl yürütme biçimlerinin üç temel türünü ele almaktadır: tümdengelim, tümevarım ve analoji. Her bir akıl yürütme biçimi için örnekler verilerek, tümdengelimde genel yargıdan özel yargıya, tümevarımda özel yargılardan genel yargıya ve analojide özel yargılardan başka bir özel yargıya nasıl ulaşıldığı açıklanmaktadır. Ayrıca analojik yargıların mantıksal geçerliliğinin pek olmadığı ve sonuçların zorunlu ve kesin olamadığı vurgulanmaktadır.
- 00:13Akıl Yürütme Biçimleri
- Akıl yürütme biçimleri tümdengelim, tümevarım ve analoji olmak üzere üç türdür.
- Tümdengelim, genel yargılardan yola çıkarak özel yargılar oluşturma işlemidir.
- Tümevarım, özel yargılardan yola çıkarak genel yargılara ulaşma işlemidir.
- Analoji, yargıların ortak bir özelliğine dayanarak biri için verilen yargıyı diğeri için de verme işlemidir.
- 00:34Tümdengelim
- Tümdengelim, genel bir doğru olarak kabul gören yargıya dayanarak zorunlu olarak bir sonuç çıkarma işlemidir.
- Örnek olarak "Bütün kuşlar kanatlıdır ve uçar, serçe kuştur" önermesinden "Serçe kanatlıdır ve uçar" sonucuna ulaşılır.
- Tümdengelimsel çıkarımlarda sonuç önermesi, öncül önermelerin içinde zaten gizlidir ve zorunlu olarak çıkarılır.
- 02:50Tümevarım
- Tümevarım, tümdengelimin tam tersi olup özel yargılardan genel yargılara ulaşıma dayanır.
- Örnek olarak "Serçe, karga, saksağın, atmaca, şahin, kırlangıç kanatlıdır ve uçar" önermelerinden "Bütün kanatlılar uçar" sonucuna ulaşılır.
- Tümevarımsal çıkarımda birden fazla özel yargılara dayanarak genel bir sonuca ulaşılmaktadır.
- 04:10Analoji
- Analoji, yargıların ortak bir özelliğine dayanarak biri için verilen yargıyı diğeri için de verme işlemidir.
- Örnek olarak "Fatoş ile Ayşe tenis seven iki arkadaştır, Fatoş fotoğraf çekmeye bayılır" önermelerinden "Ayşe de fotoğraf çekmeyi sever" sonucuna ulaşılır.
- Analoji, özel bir yargıdan yine başka bir özel yargıya ulaşıma dayanır ve sonuçlar zorunlu ve kesin olmayan, mantıksal geçerliliği pek olmayan bir akıl yürütme biçimidir.