Buradasın
9. Sınıf Kimya Dersi: Etkileşimler ve Bileşiklerin Adlandırılması
youtube.com/watch?v=iw4VLAm4gSYYapay zekadan makale özeti
- Kısa
- Ayrıntılı
- Bu video, Prof. Hoca tarafından sunulan 9. sınıf kimya dersidir. Öğretmen, öğrencilere yazılı sınav hazırlığı için önemli konuları anlatmaktadır.
- Video, kimyasal türler arasındaki etkileşimleri (güçlü ve zayıf etkileşimler), moleküler etkileşimleri ve Lewis yapılarını konu almaktadır. İlk bölümde güçlü ve zayıf etkileşimler açıklanırken, ikinci bölümde hidrojen bağı, dipol-dipol etkileşimleri ve London kuvvetleri ele alınmaktadır. Son bölümde ise iyonik ve kovalent bağlı bileşiklerin adlandırılması kuralları örneklerle anlatılmaktadır.
- Videoda ayrıca maddelerin tanecikleri arasındaki etkileşimlerin kaynama noktalarına etkisi, çeşitli maddelerin Lewis yapıları ve anyon-katyon adları da detaylı olarak açıklanmaktadır. Öğretmen, ametal elementlerini tanıtarak konuyu adım adım pekiştirmektedir.
- 00:15Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
- Kimyasal türler arasındaki etkileşimler güçlü ve zayıf etkileşimler olarak ikiye ayrılır.
- Güçlü etkileşimler iyonik bağ, kovalent bağ ve metalik bağ olmak üzere üçtür.
- Zayıf etkileşimler van der Waals etkileşimleri ve hidrojen bağı olmak üzere ikiye ayrılır.
- 01:45Van der Waals Etkileşimleri
- Van der Waals etkileşimleri dipol-dipol etkileşimleri, iyon-dipol etkileşimleri ve London kuvvetleri olmak üzere üçtür.
- Dipol-dipol etkileşimleri polar moleküller arasında görülür (örneğin F₃ molekülleri).
- Iyon-dipol etkileşimleri iyonla polar bir madde arasında görülür (örneğin kar ile su).
- London kuvvetleri apolar moleküller ve soygazlar arasında görülür (örneğin CO₂ gazı ve helyum gazı).
- 03:19Hidrojen Bağı
- Hidrojen bağı flor, oksijen ya da azota direkt hidrojen bağlanmasıyla oluşan moleküller arasında görülen bir bağ türüdür.
- Hidrojen bağı en popüler örnekleri su (H₂O) ve azot trihidrit (N₃) molekülleridir.
- 03:39Güçlü Etkileşim Türleri
- Tek başına bir metal atomları arasında görülen güçlü etkileşim metalik bağdır.
- Bir metal ile bir ametal arasında oluşan güçlü etkileşim iyonik bağdır.
- Ametal-ametal arasında oluşan güçlü etkileşim kovalent bağdır.
- 07:48Zayıf Etkileşim Türleri
- Iyon-dipol etkileşimleri iyonlar ve polar moleküller arasında görülür.
- London kuvvetleri apolar moleküller ve soygazlar arasında görülür.
- Hidrojen bağı, azot, oksijen veya flor elementlerine direkt hidrojen bağlanmasıyla oluşan moleküller arasında görülen zayıf etkileşimlerin en güçlüsüdür.
- Apolar moleküller arasında London kuvvetleri görülür.
- 10:45Moleküler Bağlar ve Etkileşimler
- SCl iki, S yedi A grubu elementi bağlarsak polar bir madde oluşur çünkü altı A grupları arasındaki noktalar iter bağları ve karşılıklı olmayı engeller.
- Polar maddelerle polar maddeler arasında dipol-dipol etkileşimleri oluşur.
- Hidrojen bağı, hidrojen atomu ile oksijen veya flor gibi atomlar arasında oluşur ve farklı cinsler arasında da olabilir.
- 11:35Maddelerin Kaynama Noktalarının Sıralaması
- Kaynama noktaları sıralamasında öncelikle metal veya iyonik bağlı bileşikler (tuzlar) incelenir çünkü tanecikleri arasında güçlü etkileşim olduğu için kaynama noktaları çok yüksektir.
- Hidrojen bağı en güçlü zayıf etkileşimdir ve hidrojen bağı olan moleküller daha iyi çeker ve kaynaması daha yüksek olur.
- London kuvvetleri en zayıf etkileşimdir ve apolar moleküller arasında veya soygazlar arasında görülür.
- 15:06Lewis Yapıları
- Lewis yapısı yazarken elementin etrafını son katman elektron nokta şeklinde koyarız.
- Ametal moleküllerinde tekli elektronlar birbirleri bağ oluşturabilir.
- İyonik bağlı bileşiklerde metal elektron verir (artı yüklü olur) ve ametal elektron alır (eksi yüklü olur).
- 19:16İyonların Adları
- Klor iyonunun adı klor ruj, NH₄⁺ iyonunun adı amonyum, SO₄²⁻ iyonunun adı sülfattır.
- Azot iyonunun adı nitrür, oksijen iyonunun adı oksit, fosfor iyonunun adı fosfür, PO₄³⁻ iyonunun adı fosfat, CO₃²⁻ iyonunun adı karbonattır.
- 20:27Bileşiklerin Adlandırılması
- Bileşiklerin adlandırılması için öncelikle iyonik bağlı mı yoksa kovalent bağlı mı olduğunu anlamak gerekiyor.
- Kovalent bağlı bileşikler bir ametal ile bir ametal arasında oluşur ve ametaller hidrojen, karbon, azot, oksijen, fosfor, kükürt, flor, klor, brom ve iyot elementleridir.
- İyonik bağlı bileşiklerin adlandırılması için katyonun adı ve anyonun adı kullanılır.
- 21:34Bileşiklerin Adlandırma Kuralları
- Ametallerin adlandırılması için önce ametalin sayısını söyleriz, sonra elementin adını ve ikinci elementin iyon halini ekleriz.
- Bir ametalden bir tane varsa "mono" kullanılmaz, sadece elementin adı kullanılır.
- Değişken değerli metallerin (demir, bakır, kalay, kurşun) bileşiklerinde metalin değerini belirtmek gerekir.
- 21:19Örnekler
- NaBr (sodyum bromür) iyonik bağlı bir bileşiktir.
- NO₅ (diazot pentioksit) kovalent bağlı bir bileşiktir.
- KOH (potasyum hidroksit) iyonik bağlı bir bileşiktir.
- Al₂(SO₄)₃ (alüminyum sülfat) iyonik bağlı bir bileşiktir.
- S₃O₄ (kükürt oksit) kovalent bağlı bir bileşiktir.
- FeS (demir sülfür) iyonik bağlı bir bileşiktir, burada demirin değeri +2'dir.