Zamanlar

Simple past (geçmiş zaman) tense, geçmişte belirli bir zamanda tamamlanmış olayları anlatmak için kullanılır. Simple past tense ile ilgili bazı ayırt edici özellikler şunlardır: Fiilin ikinci hali. Belirli bir zaman belirtme. Etkinin devam etmemesi. Simple past tense ile ilgili daha fazla bilgi ve örnek cümleler için aşağıdaki kaynaklara başvurulabilir: novakid.com.tr; onlinekidsacademy.com; youtube.com; englishcentral.com.

Perfekt (di’li geçmiş zaman) genellikle şu fiillerle kullanılır: Yardımcı fiil olarak “haben” alan fiiller. Yardımcı fiil olarak “sein” alan fiiller. Bazı örnekler: Ich habe gespielt (Ben oynadım). Du bist gegangen (Sen gittin). Ich bin sein ins Kino gegangen (Sinemaya gittim). Wir sind nach Berlin gefahren (Berlin’e gittik). Perfekt zaman, geçmişte tamamlanmış eylemleri ifade eder ve günlük konuşma dilinde sıkça tercih edilir.

Walked, İngilizce'de geçmiş zaman (simple past tense) için kullanılır. Bu zaman yapısı, geçmişte tamamlanmış bir eylemden bahsetmek için kullanılır ve eylemin gerçekleşme zamanı geçmişte yakın bir zaman ya da uzun bir zaman önce olabilir. Örnek cümleler: I walked as far as the station (İstasyona kadar yürüdüm). She walked to the park this morning (Bu sabah parka yürüyerek gitti).

Has kelimesi, İngilizcede "to have" fiilinin şimdiki zaman üçüncü tekil şahıs (he, she, it) çekimidir ve genellikle sahip olma veya mülkiyeti ifade eder. Ayrıca, konuşma dilinde özgü, saf, katışıksız gibi anlamlarda da kullanılabilir. Örnekler: He has a PhD in English (Doktorası var). Anadolu'nun yüksek yaylalarına has, sessiz, pussuz, boz renkli gecelerden biriydi (Anadolu'nun yüksek yaylalarına özgü).

"Until" kelimesi, İngilizce'de belirli bir zamana kadar devam eden eylemleri veya durumları ifade etmek için kullanılır. Kullanım örnekleri: "I am going to work on my project until 7 p.m." (Akşam 7'ye kadar projem üzerinde çalışacağım). "They were here until they got a call from the hospital about their mother" (Hastaneden anneleri hakkında bir telefon alıncaya kadar buradaydılar). "You have to wait until 18 to get your drivers license" (Araba ehliyetini almak için 18'ine kadar beklemelisin). "Until" kelimesi, geçmiş zaman ve şimdiki zaman ile birlikte kullanıldığında da anlamlıdır. "Until" genellikle bir eylemin süresini belirtirken, "by" bir eylemin en geç ne zamana kadar tamamlanması gerektiğini belirtir.

"Leave" ve "leaving" arasındaki fark, kullanım bağlamlarına bağlıdır: Leave (fiil) genellikle bir eylemin amacını, niyetini veya potansiyelini ifade eder. Leaving (gerund) ise bir aktiviteyi veya deneyimi, isim olarak ifade eder. Ayrıca, "to leave" (infinitive) ve "leaving" kullanımı, bazı fiillerle birlikte farklı anlamlar da taşıyabilir. Özetle, "leave" daha çok niyet ve amacı, "leaving" ise aktivite ve deneyimi ifade eder.

"Buy" ve "bought" arasındaki fark, zaman ve kullanım bağlamında ortaya çıkar: Buy: Fiilin birinci (infinitive) halidir ve "satın almak" anlamına gelir. Bought: "Buy" fiilinin ikinci (past tense) ve üçüncü (perfect tense) halidir. Kullanım örnekleri: İkinci hali (bought): "I bought a new bike last month" (Geçen ay yeni bir bisiklet aldım). Üçüncü hali (bought): "This is the best phone I have ever bought" (Bu, şimdiye kadar aldığım en iyi telefon).

Şimdiki zamanın hikayesi, geçmişte belirli bir dönemde devam eden işleri anlatmak için kullanılır. Örnek cümleler: Aradığında ödevimi yapıyordum. Yanlış yönden geliyordun. Uçak kalkmadan önce pilot konuşuyordu. Ankara’ya doğru geliyorduk. Madrid’e gidiyordunuz. Türkiye’ye tatile gidiyorlardı. Kullanım alanları: Geçmişte kesişen olaylardan bahsetmek. Geçmişte belirli bir zaman diliminde gerçekleşen olay veya durumları anlatmak. Gerçekleşmesi çok yakın olup gerçekleşmeyen olayları anlatmak. Şimdiki zamanın hikayesinin eki “-(I)yordu” şeklindedir. Olumsuz cümlelerde, geçmişte yapılmayan ama şu an yapılan ya da yapılmaya başlanan iş ve alışkanlıklar ifade edilir. Olumsuz örnek cümleler: Ben tavuk yemeyi sevmiyordum. Ben daha önce araba kullanmıyordum. Ben eskiden Türkçe konuşmuyordum.

Geçmiş zaman, bir eylemin veya durumun geçmişte gerçekleştiğini ifade etmek için kullanılır. Kullanım alanlarından bazıları: Hikaye anlatımı. Anıların paylaşımı. Geçmişteki olayların açıklanması. İletişimde açıklık ve anlaşılırlık sağlama. Ayrıca, geçmiş zaman, olayların zaman çizelgesinde sırasını belirlemede yardımcı olur. Türkçede görülen geçmiş zaman ve duyulan geçmiş zaman olmak üzere iki geçmiş zaman bulunur. Görülen geçmiş zaman, yakın zamanda gerçekleşen, öznenin bizzat şahit olduğu ya da yaşadığı olayları anlatır. Duyulan (miş'li) geçmiş zaman, çok daha uzak bir tarihte gerçekleşen ya da başkalarından duyulan olayları anlatmak için kullanılır.

"Mögen" fiili, şimdiki zaman (Präsens) için kullanılır. Ancak, "mögen" fiili ayrıca geçmiş zaman (Präteritum), gelecek zaman (Futur I ve Futur II) ve şart kipi (Konjunktiv) gibi diğer zamanlarda da kullanılabilir. Örnekler: Präsens: Ich mag Schokolade (Çikolatayı severim). Präteritum: Ich mochte Schokolade (Çikolatayı beğeniyordum). Futur I: Ich werde mögen Schokolade (Çikolatayı beğeneceğim).

Zaman uyumunu sağlamak için, bir cümlede kullanılan fiillerin aynı zamanda gerçekleşiyor olması gerekir. Bazı zaman uyumu türleri: Geçmiş zaman uyumu: Cümledeki tüm fiiller geçmiş zamanda olmalıdır. Şimdiki zaman uyumu: Fiiller şimdiki zamanda olmalıdır. Gelecek zaman uyumu: Fiiller gelecek zamanda olmalıdır. Örnekler: Yanlış: "Dün sinemaya gider ve güzel bir film izledik". Doğru: "Dün sinemaya gittik ve güzel bir film izledik". İngilizce'de zaman uyumu kuralları: Past + Past: İki geçmiş zaman cümlesi bağlanabilir. Present + Present: İki şimdiki zaman cümlesi bağlanabilir. Future + Present: Gelecek zaman ve şimdiki zaman cümleleri bağlanabilir. Future + Future: Gelecek zaman cümleleri birbirine bağlanamaz. Zaman bağlaçları (time clauses) kullanımında: Ana cümle ile yan cümlede kullanılan tense uyumlu olmalıdır.

Present Perfect Tense (Yakın Geçmiş Zaman) ile kullanılan bazı fiiller: seen; eaten; watched; learned; finished; visited; talked; met; drunk. Present Perfect Tense, geçmişte başlayan ancak etkisi hala devam eden veya sonuçları hala görülebilen eylemleri ifade etmek için kullanılır. Bu zaman kipi ile cümle kurarken, önce özne, ardından "have/has" yardımcı fiili ve fiilin üçüncü hali kullanılır. Örnek: "I have seen that movie many times" (Bu filmi defalarca izledim).

İngilizce'de gelecek zaman ve geçmiş zaman arasındaki temel farklar şunlardır: Gelecek Zaman (Future Tense): Gelecekte gerçekleşecek olayları ifade eder. Genellikle "will" yardımcı fiili ile oluşturulur. Örnek cümle: "I will visit my grandparents next weekend" (Gelecek hafta sonu büyükannemi ve büyükbabamı ziyaret edeceğim). Geçmiş Zaman (Past Tense): Geçmişte tamamlanmış olayları anlatır. Düzenli fiillerin genellikle sonuna "-ed" eki eklenir, düzensiz fiillerde bu kural geçerli değildir. Örnek cümle: "I visited my grandparents last weekend" (Geçen hafta sonu büyükannemi ve büyükbabamı ziyaret ettim). Ayrıca, "Simple" (basit) zamanlar olarak adlandırılan bu iki zaman dilimi, "Present" (şimdiki) zaman ile de karıştırılabilir: Present Tense (Şimdiki Zaman): Şu anda gerçekleşen olayları veya genel doğruları ifade eder. Fiilin yalın hali kullanılır. Örnek cümle: "She drinks coffee every morning" (O, her sabah kahve içer).

"I'm", İngilizce'de "I am" ifadesinin kısaltmasıdır ve genellikle günlük konuşma ve yazışmalarda kullanılır. Kullanım alanları: Resmi olmayan durumlar: Arkadaşlar veya tanıdıklarla sohbet ederken veya daha rahat bir dil gerektiren yazılarda tercih edilir. Soru ve olumsuz cümleler: "I'm not" (değilim) veya "Isn't" (değil) gibi kısaltmalarda kullanılır. Resmi yazılarda ise "I am" kullanımı daha uygundur.

İngilizce'de "will" ve "be going to" yapıları arasındaki temel fark, söylenen şeyin kesinliğidir. "Be going to", daha çok planlı, kanıta dayalı durumlarda kullanılır. "Will" ise kesinliği daha az olan durumlarda, söz verme, tehdit etme, konuşma anında verilen kararlar veya yapılan tahminler gibi durumlarda kullanılır. Kullanım örnekleri: Planlı olaylar: "We're going to eat at our favorite restaurant tonight" (Bu akşam favori restoranımızda yiyeceğiz). Tahminler: "I think Trabzonspor will win the cup this year" (Bence Trabzonspor bu yıl kupayı kazanacak). Söz verme: "I promise I'll give you a sandwich but you have to finish your eggs first" (Söz veriyorum ki sana bir sandviç vereceğim ama önce yumurtalarını bitirmelisin). Anlık kararlar: "Sorry to interrupt you, I'll open the door and come back" (Böldüğüm için üzgünüm, kapıyı açacağım ve geri geleceğim).

Simple Past Tense (Geçmiş Zaman) ile Past Continuous Tense (Sürekli Geçmiş Zaman) arasındaki temel fark, olayların gerçekleşme şeklidir. Simple Past Tense, geçmişte belirli bir zamanda tamamlanmış olayları anlatmak için kullanılır. Past Continuous Tense, geçmişte belirli bir anda devam etmekte olan olayları anlatmak için kullanılır. Örnekler: Simple Past Tense: "I played soccer yesterday" (Dün futbol oynadım). Past Continuous Tense: "I was playing soccer when it started to rain" (Yağmur yağmaya başladığında futbol oynuyordum).

"Be" fiili, geniş zaman (simple present tense) cümlelerinde şu şekillerde kullanılır: Özne "I" ise: "am" olarak kullanılır. Özne "he, she, it" ise: "is" olarak kullanılır. Özne "you, we, they" ise: "are" olarak kullanılır. Geniş zaman cümlelerinde "be" fiilinin olumsuz hali için "not" eklenir ve "isn't", "aren't" gibi kısaltmalar kullanılabilir.

Geniş zaman (Simple Present Tense) ve sıklık zarfları şu şekilde kullanılır: Sıklık zarfları, bir eylemin veya durumun ne sıklıkta gerçekleştiğini belirtmek için kullanılır. Geniş zaman cümle yapısı: "Özne + fiil + nesne + zaman zarfı" şeklindedir. Bazı sıklık zarfları ve kullanım örnekleri: Always: Her zaman. Usually: Genellikle. Often: Sık sık. Sometimes: Bazen. Rarely: Nadiren. Never: Asla.

Yabancılara Türkçe öğretiminde genellikle şu zamanlar öğretilir: Şimdiki zaman. Geniş zaman. Geçmiş zaman. Gelecek zaman. Mastar ekleri. Şimdiki zaman olumsuz şekli. Şimdiki zaman soru şekli. Ayrıca, emir kipi, istek kipi, gereklilik kipi gibi kipler de öğretimde yer alır. Öğretim, öğrencilerin dil seviyelerine ve öğretim programının hedeflerine göre değişiklik gösterebilir.

İngilizce tensleri ayırt etmek için aşağıdaki özelliklere dikkat edilebilir: Simple (Geniş) Zaman: Fiil, üçüncü tekil şahıslarda "-s, -es, -ies" takısı alır. Present Continuous (Şimdiki) Zaman: Fiil, "-ing" eki alır. Simple Past (Di’li Geçmiş) Zaman: Fiil, "-ed" takısı alır. Simple Future (Gelecek) Zaman: Fiil, "-ecek" eki alır. Past Continuous (Geçmiş Sürekli) Zaman: Fiil, "-ing" eki alır. Present Perfect (Yakın Geçmiş) Zaman: Fiil, üçüncü haldedir. Tense'lerin doğru kullanımı, cümlenin anlamını belirler ve doğru iletişim için önemlidir.