UzayAraçları

Manyetoplasmadinamik (MPD) iticiler, Lorentz kuvveti kullanarak iyonize gazı (plazma) hızlandıran elektromanyetik iticilerdir. MPD iticilerin çalışma prensibi: Katottan yayılan çok güçlü elektrik arkı, gazı eksenel olarak iyonize eder. Bu akım, nozul çıkışında anoda doğru radyal olarak yayılır ve bu süreçte azimut manyetik alanla etkileşime girerek itici kuvvet oluşturur. Plazma, elektromanyetik olarak hızlandırılır ve reaksiyon yoluyla itme sağlanır. MPD iticilerin iki çalışma modu vardır: 1. SF-MPDT (Öz-alan MagnetoPlasmaDynamic Pervane). 2. AF-MPDT (Uygulamalı-alan MagnetoPlasmaDynamic Pervane). MPD iticiler, insanlı uzay yolculukları için büyük umut vadetmektedir.

Parker Solar Probe uzay aracı, Güneş'in dış koronasını gözlemleme göreviyle 2018 yılında başlatılmış bir NASA projesidir. Bazı başarıları: 24 Aralık 2024 tarihinde, Güneş yüzeyine 6,1 milyon kilometre mesafeye kadar yaklaşarak, o tarihe kadar Güneş'e en çok yakınlaşan uzay aracı olmuştur. 27 Eylül 2023'te Güneş'e 7,26 milyon kilometre yaklaştığı bir yakın seyir sırasında, saatte 635 bin kilometreyi aşan hızla hareket ederek insan yapımı en hızlı nesne unvanını elde etmiştir. Güneş'in korona olarak bilinen atmosferine girerek, ilk kez Güneş'e "dokunmuştur". Amaçları: Güneş atmosferi ve güneş rüzgarlarının kaynağını incelemek. Yıldızın manyetik alanı ile plazma dinamiklerini ve bunların Güneş Sistemi üzerindeki etkisini daha iyi anlamak. Güneş tacının neden bu kadar ısındığını ve enerjik parçacıkların ışık hızının yarısına nasıl ulaştığını keşfetmek.

Soyuz uzay aracının görev yaptığı süre, farklı versiyonlarına ve görev türlerine göre değişiklik göstermektedir. Örneğin, Soyuz MS versiyonu 2016 yılından bu yana hizmet vermektedir. Soyuz 17 görevi ise 11 Ocak 1975'te başlayıp 10 Şubat 1975'te sona ermiştir ve toplam süresi 29 gün, 13 saat, 19 dakika, 45 saniyedir. Soyuz 11 görevi ise 6 Haziran 1971'de başlayıp 22 gün boyunca uzay istasyonuna bağlı kaldıktan sonra 28 Haziran 1971'de dünyaya dönmüştür. Apollo-Soyuz ortak görevi ise 15 Temmuz 1975'te başlayıp 24 Temmuz 1975'te sona ermiştir ve toplam süresi 9 gündür. Soyuz T-15 görevi ise 15 Mart 1986'da başlayıp 4 ay sonra, Temmuz 1986'da sona ermiştir. Bu bilgiler ışığında, Soyuz uzay aracının toplam görev süresi hakkında kesin bir sayı vermek mümkün değildir.

Evren resmi, Planck uydusu ve teleskobu kullanılarak çekilmiştir. Avrupa Uzay Ajansı (ESA), evrenin sırlarını, geçmişini ve oluşumunu araştırmak amacıyla Planck uydusunu uzaya fırlatmıştır. Plank Rasathanesi bilim insanları, uydudan gelen fotoğrafları birleştirerek evrenin bir fotoğrafını hazırlamıştır. Ayrıca, evrenin ilk anlarına ait en eski fotonlar da bu resimde yer almaktadır.

Ay'ın etrafında çöp bulunmasının başlıca nedenleri şunlardır: Apollo Programı: 1969 ve 1972 yılları arasında Apollo programı kapsamında Ay yüzeyine gereksiz malzemeler bırakıldı. Uzay Araştırmaları: ABD, Rusya, Japonya, Hindistan ve Avrupa'dan gönderilen uzay araçları da çöp oluşumuna katkıda bulundu. Uzay Enkazı: Dünya ile Ay arasında ve Ay'ın yörüngesinde, roket gövdeleri, görev süresi bitmiş uydular ve çeşitli görevlerden kalan enkazlardan oluşan insan yapımı uzay çöpleri bulunmaktadır. Bu çöpler, gelecekte astronotlar ve uzay araçları için tehlike oluşturabilir.

Cassini uzay aracının Satürn'e düşmesinin sebebi, yakıtının bitmesi ve olası yaşam potansiyeli olan uydulara zarar verme riskidir. NASA, Cassini'nin Enceladus veya Titan gibi hayat barındırma potansiyeli olan uydulara yabancı madde bulaştırmaması için, uzay aracının kontrollü bir şekilde Satürn atmosferine girerek parçalanmasına karar vermiştir.

Ay'a giden uzay araçları genellikle 3.000 ile 4.000 km/saat hız yapabilir. Apollo 10 uzay aracı, Dünya'ya dönüşü sırasında atmosfere girerken saatte 39.897 km hıza ulaşmıştır. Bu hızlar, uzay aracının motor gücü, ağırlık, çevresel koşullar ve rota gibi birçok faktöre bağlı olarak değişebilir.

Cassini uzay aracı, yakıtının bitmesi nedeniyle yok edilmiştir. NASA, Cassini'nin Satürn'ün el değmemiş uyduları Titan ve Enceladus'ta yaşam formlarının olabileceğini düşündüğü için, uzay aracının bu uydulara zarar verebileceği bir riske girememiştir.

Uzay araçlarının uzayda ulaştığı bazı hızlar: Apollo 10: İnsanlı uzay araçları arasındaki hız rekoru, Apollo 10'a aittir ve bu araç Dünya’ya dönüşünde saatte 39.937 km hıza ulaşmıştır. New Horizons: Jüpiter’in kütle çekiminden faydalanarak saatte 84.000 km hıza ulaşmış ve Plüton’a doğru yola çıkmıştır. Voyager 1: Güneş sistemi dışında yolculuğuna devam eden Voyager 1, saatte 62.000 km hızla ilerlemektedir. Helios uyduları: Güneşin kütle çekiminden faydalanarak saatte 250.000 km hıza ulaşmıştır. Parker Solar Probe: Güneş etrafında 246.960 km/sa hızla dönmektedir. Uzay araçlarının hızı, kullandıkları teknolojiye, görevlerine ve bulundukları konuma göre değişiklik gösterebilir.

NASA'nın okyanuslara gönderdiği araç, Europa Clipper adlı uzay aracıdır. Europa Clipper'ın, 2030 yılının Nisan ayında Jüpiter'in yörüngesine girmesi beklenmektedir.

Pioneer uzay araçları, uzay araştırmalarında önemli bir yere sahiptir çünkü: 1. Ay ve gezegenler arası keşifler: Pioneer programları, Ay'ı ve gezegenleri inceleyen ilk uzay araçlarını içeriyordu. 2. Güneş sistemi dışı misyonlar: Pioneer 10 ve Pioneer 11, Jüpiter ve Satürn'ü ziyaret eden ilk uzay araçlarıdır. 3. Teknolojik gelişmeler: Pioneer araçları, uzay araçlarının yön kontrolünü sağlamak için stabilize edilmesi ve döndürülmesi gibi pratiklerin yapılmasını mümkün kıldı. 4. Altın plakalar: Pioneer 10 ve 11'in üzerinde, bir gün uzaylılar tarafından bulunması umuduyla, insanlık ve Dünya hakkında bilgi veren altın plakalar bulunmaktadır.

Mariner 4, Mars'ta ilk gözlem yapan araç olarak kabul edilir.

Uzay araçları, uzaya gitmek ve orada araştırmalar yapmak için kullanılan özel araçlardır. İşte bazı temel uzay araçları: 1. Roketler: Uzay araçlarını Dünya'dan uzaya taşımak için kullanılır. 2. Uzay Mekiği: Astronotları uzaya götürüp getiren ve birçok kez kullanılabilen bir uzay aracıdır. 3. Uzay İstasyonları: Astronotların uzun süreli araştırmalar yapabileceği yüzen laboratuvarlar. 4. Uydular: Dünya'nın etrafında dönen ve çeşitli görevler için kullanılan araçlar. 5. Uzay Sondaları: Gök cisimlerine inmek veya yörüngelerine yerleşmek için tasarlanan araçlar. 6. Uzay Teleskopları: Evrenin sırlarını çözmek için uzayda kullanılan teleskoplar.

Uzay egzoz sistemleri, uzay araçlarının itki ve yönelim denetiminde çeşitli işlevler üstlenir: 1. İtki (sevk) sağlama: Roket motorları aracılığıyla gazı yüksek hızda geri püskürterek aracın hareketini sağlar. 2. Yörünge sabitleme: Uyduların ince atmosferden dolayı sürüklemeye maruz kalmalarını telafi etmek için küçük düzeltmeler yapar. 3. Yörünge değişikliği: Uyduların zaman zaman yapmaları gereken yörünge değişikliklerini mümkün kılar. 4. Yıldızlararası yolculuk: Gelecekteki yıldızlararası uzayaraçlarının, yüksek hızlara ulaşarak hedeflerine varmalarını sağlar.

Outgassing, uzay bağlamında, malzemelerin vakum ortamında gazları serbest bırakması sürecidir. Bu süreç, uzay araçlarında ve uydularda, özellikle hassas elektronik ve optik bileşenlerde ciddi sorunlara yol açabilir. Uzay uygulamalarında outgassing'i minimize etmek için, düşük gaz salan malzemelerin kullanılması, termal-vakum bakeout işlemi uygulanması ve bileşenlerin ayrı ayrı pişirilmesi gibi yöntemler kullanılır.

1999 yılında Mars'a gönderilen uzay aracı Mars Polar Lander (Mars Surveyor '98 Lander) idi. Mars Polar Lander'ın bazı özellikleri: Fırlatma tarihi: 3 Ocak 1999. Başlatıcı: Delta II 7425 roketi. İniş tarihi: Planlanan iniş, 3 Aralık 1999'da gerçekleşti. Görevin amacı: Toprağın yapısını belirlemek, toprak örneklerini analiz etmek, geçmiş iklimi yansıtan su veya diğer hidratlanmış minerallerin varlığını araştırmak, rüzgar, sıcaklık, nem ve basınç ölçümleri yapmak. Ancak, Mars Polar Lander'dan alınan son sinyal, araç gezegene ulaşmadan hemen önce geldi ve bir daha sinyal alınamadı.

NASA'nın en büyük uzay aracı Europa Clipper olarak bilinmektedir. En küçük gezegen ise TESS uydusu tarafından keşfedilen L 98-59B adlı gezegendir.

Lander uzay araçları, başka bir gök cisminin yüzeyine inip orada çeşitli bilimsel araştırmalar yapmak için kullanılır. Başlıca görevleri şunlardır: - Çevreyi incelemek: Jeolojik ve meteorolojik okumalar yapmak, temel deneyler gerçekleştirmek. - Örnek toplamak: Yüzeyden toprak ve kaya örnekleri almak. - Yüzey kompozisyonunu analiz etmek: Kompozisyonu belirlemek için sondaj yapmak ve kimyasal analizler gerçekleştirmek. Ayrıca, lander'lar, hareketli olup yüzeyde dolaşabilen rover'lar için bir temel oluşturabilir.