Ultrason

Organ gelişim kusurları genellikle gebeliğin ilk üç ayında, yani organların oluşmaya başladığı dönemde belli olur. Ayrıntılı ultrason muayenesi, gebeliğin 18-23. haftaları arasında yapılarak bebeğin organ gelişimi daha net bir şekilde değerlendirilebilir ve olası anomaliler erken tespit edilebilir.

Hilal'in cinsiyeti, gebeliğin 20. haftasında kesin olarak belli olur.

Sonomar Ultrason'un sahibi Doç. Dr. Zafer Sivri'dir.

Ultrason ml (mililitre) cinsinden bir hesaplama yöntemi değildir. Ultrason, genellikle gebelik yaşının ve bebeğin gelişiminin hesaplanmasında kullanılır. Gebelik yaşının ultrason ile hesaplanması için, gebeliğin 6 ila 12. haftaları arasında yapılan bir ultrasonda fetusun boyutları ölçülür. Ayrıca, CRL (baş popo mesafesi) ölçümü de gebelik haftasının hesaplanmasında önemli bir parametredir ve bu değer ultrason cihazında milimetrik olarak verilir.

12 haftalık gebelikte renkli ultrason yapılması önerilir.

Tiroid nodüllerinin biyopsi (BX) protokolleri şunlardır: 1. Ultrason Görüntüleme: Nodülün yapısı, boyutu ve özelliklerini değerlendirmek için tiroid ultrasonu yapılır. 2. İnce İğne Aspirasyon Biyopsisi (İİAB): Nodülden hücreler alınarak patolojik inceleme yapılır. 3. Kan Testleri: Serbest T3, serbest T4, TSH, Anti-Tg ve Anti-TPO gibi hormon testleri ile değerlendirme yapılır. 4. Tiroid Sintigrafisi: Radyoaktif iyot kullanılarak nodüllerin aktivitesi değerlendirilir. Biyopsi sonucunda nodülün benign (iyi huylu) veya malign (kötü huylu) olduğu belirlenir ve tedavi planı buna göre oluşturulur.

Ultrason cihazında derinlik ayarı, transdüserin (prob) frekansı ve cihazın ayarları aracılığıyla yapılır. Frekans ayarı: Cihazlar, farklı derinliklerdeki dokuları görüntülemek için ayarlanabilir frekans seçeneklerine sahiptir. Cihaz ayarları: Ultrason makinesinde, her bir ultrason türü için farklı ayarlar bulunur (örneğin, obstetrik, kardiyak ve abdominal ultrasonlar için farklı kalibrasyonlar). Ayrıca, probun vücut üzerinde gezdirilmesi de daha geniş bir bölgenin görüntülenmesini sağlar.

Erkeklerde testis ultrasonu çekimi şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Hazırlık: Hastaların özel bir hazırlık yapmalarına gerek yoktur, aç kalmaları gerekmez. 2. Pozisyon: Hasta, ultrason odasında sırt üstü yatar vaziyette olur. 3. Jel Uygulaması: Testislerin daha iyi görüntülenebilmesi için skrotum bölgesine su bazlı ılık bir jel uygulanır. 4. Prob Kullanımı: Ultrason probu, jel sürülmüş bölgeye yerleştirilir ve uzman, probu hareket ettirerek testislerin görüntülerini alır. 5. Süre: İşlem genellikle 15-30 dakika sürer. 6. Sonuçların Değerlendirilmesi: Görüntüleme tamamlandıktan sonra uzman doktor, elde edilen görüntüleri değerlendirir ve gerekli durumlarda ek testler isteyebilir. Testis ultrasonu sonrası hastaların genellikle herhangi bir yan etki yaşamaları beklenmez ve günlük aktivitelerine hemen dönebilirler.

Tiroid ultrasonu sonucu şu şekilde olmalıdır: 1. Normal Tiroid Bezi: Tiroid bezinin boyutu, şekli ve görünümü normaldir, nodül veya başka anormallikler görülmez. 2. Büyümüş Tiroid Bezi (Guatr): Tiroid bezi normalden büyüktür, bu durum hipertiroidizm veya hipotiroidizm gibi altta yatan bir tiroid bozukluğunu gösterebilir. 3. Tiroid Nodülleri: Tiroid bezinde bir veya daha fazla yumru (nodül) tespit edilir, bu nodüllerin iyi huylu veya kötü huylu olup olmadığını belirlemek için ileri testler gerekebilir. 4. Diğer Anormallikler: Ultrason, tiroid bezinde iltihaplanma veya yara izi gibi diğer anormallikleri gösterebilir. Tiroid ultrasonu sonuçları, radyoloji uzmanı tarafından hazırlanan yazılı bir rapor halinde sağlık uzmanına iletilir.

US kısaltması tıpta "ultrason" anlamına gelir.

2 ve 4 boyutlu ultrason aynı anda yapılabilir, çünkü bu iki yöntem aynı cihazla gerçekleştirilir. 4 boyutlu ultrason, 2 boyutlu ultrasonun bir tamamlayıcısıdır ve genellikle bebeğin dış görünüşünü ve hareketlerini daha detaylı incelemek için kullanılır. 4 boyutlu ultrason için en uygun zaman, gebeliğin 18-24. haftaları arasındadır. Her iki ultrasonun da bebeğe veya anneye zarar verici bir etkisi yoktur.

Ultrasonda bebeğin hareketli olması genellikle iyi kabul edilir, çünkü bu, bebeğin sağlıklı ve gelişiminin normal seyrettiğini gösterir. 4 boyutlu ultrasonda bebeğin el, ayak, baş hareketleri, elini emmesi, göz açıp kapaması gibi hareketler izlenebilir.

Detaylı ultrason bölümü, gebeliğin ikinci trimesterinde (genellikle 18-22 haftalar arasında) fetüsün detaylı bir şekilde incelenmesini sağlar. Bu bölümde yapılan işler şunlardır: 1. Görüntüleme: Ultrason cihazı kullanılarak fetüsün ve rahmin görüntüleri alınır. 2. Anatomi Değerlendirmesi: Fetüsün organları ve sistemleri ayrıntılı olarak incelenir; kalp, beyin, omurga, böbrekler, mide, bağırsaklar gibi yapılar değerlendirilir. 3. Rahim İçi Ortamın Değerlendirmesi: Plasenta ve amniyotik sıvı gibi rahim içi ortam unsurları incelenir. 4. Cinsiyet Tayini: Ebeveynlerin isteği üzerine fetüsün cinsiyeti belirlenir. 5. Anormallik Tespiti: Fetüste olası yapısal anomaliler veya sağlık sorunları tespit edilirse, daha fazla test veya değerlendirme için yönlendirme yapılır. 6. Raporlama ve Danışmanlık: Ultrason sonuçları detaylı bir rapor halinde kaydedilir ve ebeveynlere verilir.

Fokal ektazi ayrımı yapılamayan anekoik lezyon, ultrasonografik görüntülemede sıvı dolu, yankısız ve sınırları net olmayan bir yapı olarak tanımlanır. Bu tür lezyonlar, genellikle iyi huylu olup, kanserle doğrudan ilişkili değildir.

Bebeğin yüz şekli, gebeliğin 12. haftasından itibaren ultrason görüntüleriyle daha net bir şekilde belli olmaya başlar. Bu dönemde bebeğin yüz kasları ve kemikleri gelişmeye başlar, yüz hatları belirginleşir ve bebek insan şeklini almaya başlar.

Ultrasonda "AC Hadlock" ifadesi, "karın çevresi (abdominal circumference) ölçüsüne göre Hadlock formülünü kullanarak hesaplanmış gebelik haftasını" belirtir. Hadlock, ultrason ölçümlerine dayanarak gebelik yaşını ve fetal ağırlığı tahmin etmek için kullanılan bir dizi matematiksel formülü geliştiren doktor grubunun adıdır.

Ultrasonla fizik tedavi genellikle ağrısız bir yöntemdir. Ancak, ultrason probu sabit bir noktada uzun süre tutulursa ağrı ve dokularda zedelenme meydana gelebilir. Ultrason tedavisinin riskli olabileceği durumlar da vardır: düşük yoğunluklu ultrasona uzun süre maruz kalmak ciltte yüzeysel yanıklara yol açabilir ve mekanik ultrason küçük rahatsızlıklara neden olabilir. Ultrason tedavisi öncesi, özellikle hamilelik, açık yaralar, kanser gibi özel durumlar varsa, bir doktora danışmak gereklidir.

PCOS (Polikistik Over Sendromu) ultrasonda şu şekilde anlaşılır: 1. Çok Sayıda Küçük Folikül: Ultrasonda, yumurtalıkların çevresinde 8-10 mm'yi geçmeyen, çok sayıda küçük ve sıvı dolu kesecik (folikül) görülmesi. 2. Ovulasyonun Olmaması: Yumurtlamanın olmadığının veya düzensiz olduğunun tespit edilmesi. 3. Yumurtalık Hacmi: Yumurtalık hacminin normalden büyük olması, genellikle 10 cm³'ü geçmesi. Bu bulgular, PCOS tanısını koymak için tek başına yeterli değildir; tıbbi öykü, hormon testleri ve diğer görüntüleme yöntemleri de gereklidir.

Rahim ağzı kanseri ultrasonda ancak belirli bir büyüklüğe ulaştığında görülebilir. Rahim ağzı kanserinin teşhisinde ultrasonun yanı sıra kolposkopi, biyopsi, laboratuvar testleri ve görüntüleme testleri gibi yöntemler de kullanılır.

Penil Doppler ultrasonda önemli değerler şunlardır: 1. Pik Sistolik Hız (PSV): Arterlerden maksimum kan akış hızını gösterir, normal değerlerin altında olması arteriyel yetmezliği düşündürür (normal: >35 cm/sn). 2. End Diyastolik Hız (EDV): Kalp atışından sonra penisten dışarı çıkan kan miktarını ifade eder, normal değerlerin üzerinde olması venöz kaçağı işaret eder (normal: <3-5 cm/sn). 3. Direnç İndeksi (RI): PSV ve EDV parametrelerinden elde edilen bu indeks, damar bütünlüğünü analiz eder. Bu değerler, erektil disfonksiyonun arteriyel veya venöz kökenli olup olmadığını anlamada yardımcı olur.