Tekerleme

1A grubu için kullanılan bir tekerleme şu şekildedir: "Haydarpaşa Lisesinin Nankör Kimyacısı Rabianın Cesedi Fırlattı". Bu tekerleme, sırasıyla H, Li, Na, K, Rb, Cs, Fr elementlerini ezberlemek için kullanılır.

"Başı soğan gibidir, gövdesi yılan gibidir, kökü orman gibidir lay lay lay laayy lay" ifadesi, bir tekerlemenin bir parçasıdır. Tamamı şu şekildedir: Sabah erken kalkar Bacak arasından sarkar Onu gören korkar Lay lay lay laay lay Başı soğan gibidir Gövdesi yılan gibidir Kökü orman gibidir Lay lay lay laay lay.

Okul öncesi dönemde söylenen en zor tekerlemelerden bazıları şunlardır: 1. "Yokuş yukarı bir top, yuvarlandı da pat pat, düz yolda döndü de hoppala zıpladı!". 2. "Karşıda kara tavşan, kara tavşanı kovalar, kara tavşan kaçar gider, tilki yine kovalar!". 3. "Kırmızı kurdele aldım, sarı saçıma taktım, yine döndü rüzgar esti, kurdele uçtu gitti!". 4. "Siz bizim Çekoslavakyalılaştırdıklarımızdan mısınız yoksa Çekoslavakyalılaştıramadıklarımızdan mısınız?". 5. "İki kel kör kirpinin yırtık kürkünü dişi kel kör kirpinin yırtık kürküne eklemişler.".

"Evvel zaman içinde kalbur saman içinde, develer tellal iken, pireler berber iken ben anamın beşiğini tıngır mıngır sallar iken" ifadesi, masalların giriş kısmında kullanılan bir tekerlemedir. Bu tekerlemenin devamı şu şekildedir: "Var varanın sür sürenin, destursuz bağa girenin dayak yemesi çok olur. Kasap olsam sallayamam satırı, nalbant olsam nallayamam katırı... Neyleyim ki, dost akraba hatırı...".

"Ayşe Teyze, bahçene gireyim mi?" ifadesi, bir tekerleme parçasıdır.

Berber tekerlemesi, genellikle "bir berber bir berbere" dizesiyle başlayan, ritmik ve eğlenceli bir tekerlemedir. İşte bu tekerlemenin bir örneği: "Bir berber bir berbere, bre berber, gel beraber berberistanda bir berber dükkânı açalım diye bar bar bağırmış".

"Türkiye, İsveç, Norveç, Danimarka, Belçika, Belçika, Hollanda" oyunu, ritmik ve farklı şekillerde ellerin çırpılmasıyla oynanan bir tekerleme oyunudur.

"İnek suya düştü" tekerlemesi şu şekilde biter: "İnek içti, dağ yandı bitti kül oldu".

"Suya düştü, su nerede, inek içti" dizeleri, Komşu Komşu tekerlemesinin bir parçasıdır. Tekerlemenin tamamı şu şekildedir: Komşu, komşu! - Hu, hu! - Oğlun geldi mi? - Geldi - Ne getirdi? - İnci, boncuk. - Kime, kime? - Sana, bana. - Başka kime? - Kara kediye - Kara kedi nerede? - Ağaca çıktı - Ağaç nerede? - Balta kesti - Balta nerede? - Suya düştü. - Su nerede? - İnek içti. - İnek nerede? - Dağa kaçtı. - Dağ nerede? - Yandı, bitti kül oldu.

Altı çarpı altı 36 eder ve bu işlemle ilgili bir tekerleme şu şekildedir: "Altı kere altı, otuz altı, dedemin sakalı yolda kaldı".

"Johny Johny" tekerlemesi, babası tarafından şeker yerken yakalanan bir çocuk hakkında bir hikayedir. Tekerlemenin sözleri şu şekildedir: Johny, Johny! Evet, baba? Şeker mi yiyorsun? Hayır, baba? Yalan mı söylüyorsun? Hayır, baba? Ağzını aç! Ha-ha-ha.

Yerli malı ile ilgili bir tekerleme örneği: "Adımdır mandalina, Sağlık veririm sana, Pek sevimli meyveyim, Bol bol yiyin bakayım. Amasya elmasıyım, Meyvelerin hasıyım, Al sarı yanağım var, Beni yersen kan yapar".

Dünyanın en uzun tekerlemesini Zeki Müren söylemektedir.

"Şinik Kekere Mekere" tekerlemesi, Türkçe kökenli bir tekerlemedir ve herhangi bir yöreye özgü değildir.

"Yağ Satarım Bal Satarım" tekerlemesi şu şekilde söylenir: > Yağ satarım bal satarım, > Ustam ölmüş ben satarım, > Ustamın kürkü sarıdır, > Satsam on beş liradır, > Zam-bak Zum-bak, > Dön, arkana iyi bak.

"Minarede bir kuş var, kanadında gümüş var, eniştemin cebinde türlü türlü yemişler var" tekerlemesi Erman Artun'a aittir.

"Yağ Satarım Bal Satarım" tekerlemesi anonim bir eserdir.

"Tekelleme" kelimesi, tekerleme anlamına gelir. Tekerleme, masal, hikaye, bilmece, halk tiyatrosu gibi edebi türlerde veya bağımsız olarak söylenen, ölçülü ve kafiyeli sözlerdir.

Ayşe Teyze oyunu iki farklı şekilde oynanabilir: 1. Çocuk Oyunu: Bu oyunda çocuklar arasından bir ebe seçilir ve "Ayşe teyze" olur. 2. Tekerleme Oyunu: Bu oyunda iki kişi karşılıklı şu tekerlemeyi söyler ve buna uygun dramatizasyon yaparlar: - Ayşe teyze'nin keçileri - Kiş kiş kişniyor - Arpa saman istiyor - Arpa saman yok - Kilimcide çok - Kilimci kilim dokur - Üstünde bülbül okur - O bülbül benim olsa - İki kardeşim olsa - Biri oğlan biri kız - Biri ay biri yıldız.

"Kartal kalkar, dal sarkar" tekerlemesi, kelimelerin zıtlık içeren hareketlerini bir ritim içinde aktaran ve doğadaki dengeyi anlatan bir tekerlemedir. Anlamı: Kartal dala konunca dal aşağı sarkar, kartal havalanınca dal tekrar eski haline döner.