Sismoloji

Fransız sismologların Marmara Denizi'nde yaptıkları çalışma, bölgedeki bazı depremlerin nedeninin gaz olabileceğini ortaya koyuyor. Bu araştırmaya göre, Marmara Denizi'nin batısındaki fay hattında gaz rezervleri bulunuyor ve bu gaz, tabakaların kaymasına neden olarak depremlere yol açıyor. Çalışmanın başyazarı Dr. Louis Geli, Marmara'nın batısında da büyük deprem riskinin göz önünde bulundurulması gerektiğini ve bu konuda önemli bir tartışma başlatılması gerektiğini vurguluyor.

Sismolojik ve sismik terimleri, deprem ve yer hareketleri ile ilgili alanlarda farklı anlamlar taşır: - Sismolojik: Bu terim, depremleri ve yer hareketlerini inceleyen jeofizik dalını ifade eder. - Sismik: Bu terim ise, yapay olarak oluşturulan sismik (ses) dalgalar ile yer iç yapısını araştırmayı kapsar.

24 Ocak 2020'de meydana gelen Elazığ depremi 6,8 Mw şiddetindeydi.

Sismolojik etütler pozu, paleosismolojik araştırma hendeği açılması ve bu hendek içinde loglama ile değerlendirme yapılması işlerini kapsayan bir inşaat pozudur. Bu pozun detayları şu şekildedir: - Poz No: 41.100.1202. - Tanım: Paleosismolojik araştırma hendeği içinde loglama ve değerlendirme yapılması. - Ölçü: Adet cinsinden miktarı. - İçerik: Üniversite öğretim üyesi danışmanlığı ve yapı denetim elemanı uygun görmesi ile hendek duvarlarının yapısal, sedimantolojik ve stratigrafik özelliklerinin belirlenmesi.

Afyonkarahisar'da 11 Temmuz 2024 tarihinde meydana gelen deprem yaklaşık 5 saniye sürdü.

Sismolog olmak için genellikle lisans, yüksek lisans ve doktora gibi eğitim aşamalarını tamamlamak gerekmektedir. - Lisans eğitimi: Üniversitede jeofizik, jeoloji veya yer bilimleri gibi ilgili bölümlerde 4 yıl süren lisans eğitimi almak gerekmektedir. - Yüksek lisans: Lisans eğitimini tamamlayanlar, sismoloji alanında uzmanlaşmak için yüksek lisans programına devam ederler ve bu süreç genellikle 2 yıl sürer. - Doktora: Yüksek lisans eğitimini tamamlayanlar, 4-6 yıl süren doktora programına katılabilirler. Toplamda bu süreç 10-12 yıl sürebilir.

Ege Denizi'ndeki depremlerin ne kadar süreceği konusunda kesin bir süre verilememektedir. Dokuz Eylül Üniversitesi'nin açıklamasına göre, bu bölgedeki depremler haftalarca sürebilir. Ayrıca, Yunan sismoloji uzmanları da deprem aktivitesinin günlerce hatta haftalarca devam edebileceğini belirtmektedir.

Deprem, genellikle 10-20 saniye önce hissedilir. Bazı erken uyarı sistemleri ise depremi 30 saniyeye kadar önceden bildirebilir.

Richter ölçeği, sismolojide kullanılan ve depremlerin aletsel büyüklüğünü ölçen uluslararası bir ölçüm birimidir. Bu ölçek, depremin kaynağında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü olan magnitüdü (büyüklüğü) gösterir.

Deprem, vektörel bir büyüklük olarak kabul edilmez, çünkü vektörel büyüklükler yönlü niceliklerdir. Ancak, depremin büyüklüğü (magnitüdü) ve şiddeti gibi kavramlar, sismoloji biliminde kullanılan ölçeklerle ölçülür ve bu nedenle skaler büyüklükler olarak değerlendirilir.

ISC farklı alanlarda faaliyet gösteren bir kısaltmadır: 1. Internet Systems Consortium (ISC): İnternet altyapısını ve güvenliğini geliştirmek için kritik internet yazılımları geliştiren ve bakımını yapan, kar amacı gütmeyen bir kuruluştur. 2. International Science Council (ISC): Bilim kuruluşlarını birleştiren sivil toplum örgütüdür. 3. International Seismological Centre (ISC): Sismoloji veri merkezi olup, deprem araştırmalarına katkıda bulunur.

4,9 büyüklüğündeki deprem yaklaşık olarak 7 saniye sürdü.

P ve S dalgalarının yayılma hızı ortamın yapısına bağlıdır. - P dalgaları, katı, sıvı ve gaz gibi her ortamda yayılabilir ve hızları kabuğun yapısına göre 1,5 km/s ile 8 km/s arasında değişir. - S dalgaları ise sadece katı kütlelerde hareket eder ve hızları 1 km/s ile 6,4 km/s arasındadır.

Sismolojik tehlike haritası, belirli bir bölgedeki depremlerin potansiyel yer sarsıntısını ve buna bağlı etkilerini görselleştiren bir haritadır. Bu haritalar, jeolojik koşullar, tarihsel sismik aktivite ve yerel altyapı gibi bir dizi faktörü içerir. Hazırlanmasında kullanılan bazı yöntemler: - Veri toplama: Tarihsel deprem kayıtları, sismograflardan gelen gerçek zamanlı veriler. - Risk değerlendirme modelleri: Hesaplamalı sismoloji ve hesaplamalı mekanik kullanılarak geliştirilen modeller. - Coğrafi bilgi sistemleri (CBS): Topoğrafik veriler, altyapı ve nüfus yoğunluğu gibi farklı kaynaklardan gelen verilerin entegrasyonu ve görselleştirilmesi.

Sismolojik araştırmaların süresi, yapılan çalışmanın türüne ve kapsamına göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, mikrotremor ölçümleri gibi sismolojik çalışmalarda, ölçüm süreleri kısa yarıçaplı ağlar için 30-45 dakika, büyük yarıçaplı ağlar için ise 60-90 dakika olarak alınmıştır. Ayrıca, ulusal sismolojik gözlem ağları gibi geniş çaplı çalışmalarda, 7 gün/24 saat gerçek zamanlı izleme, değerlendirme ve arşivleme işlemleri yapılmaktadır.

Deprem dalgaları dört ana gruba ayrılır: 1. Cisim Dalgaları: Depremin odak noktasından çıktığında her yöne yayılan dalgalardır. İki türü vardır: - P Dalgaları: Birincil dalgalar olarak da adlandırılır, boyuna bir yayılım doğrultularına sahiptir. - S Dalgaları: Enine dalgalardır, katı, sıvı ve gaz alanlarda yayılabilir. 2. Yüzey Dalgaları: Yer kabuğuna en yakın yerde oluşur ve yer yüzeyinde hareket edebilir. İki alt başlığı vardır: - Rayleigh Dalgaları: Yeryüzünde okyanuslar üzerinde hareket eder, su dalgalarına benzeyen kıvrımlı hareketler yapar. - Love Dalgaları: Yer kabuğunun yatay yönlü hareket etmesine sebep olur.

ATAG toplantısı, Aktif Tektonik Araştırma Grubu (ATAG) tarafından her yıl düzenlenen bir çalıştaydır. Bu toplantıların amacı, aktif tektonik konusunda farklı disiplinlerde çalışan araştırmacıların o yıl yaptıkları çalışmaları resmi olmayan bir ortamda bilimsel tartışmaya açmak ve kurumlar arası iletişim sağlamaktır. ATAG toplantılarının konuları arasında aktif fay haritalama, segmentasyon, yüzey kırığı araştırmaları, paleosismoloji, sismoloji, jeofizik yöntemler ve mühendislik çalışmaları gibi alanlar yer alır.

Sismolojik izolatörlü bina tasarımı şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Zemin İncelemesi: Binanın yapılacağı zeminin deprem riski ve uygunluğu analiz edilir. 2. Deprem Tehlike Analizi: Sahaya özgü deprem tehlike analizleri yapılır. 3. Mimari Proje Hazırlığı: Binanın mimari projesi, izolatörlü yapıya göre hazırlanır. 4. Statik Hesaplamalar: TGUA-5 belirlemesi ve statik hesaplara başlanır. 5. İzolatör Tasarımı: İzolatör üreticisi, ön statik analizlere göre izolatör tasarımı yapar. 6. Üretim ve Kalite Kontrol Testleri: İzolatörler üretilir ve seri üretim öncesi kalite kontrol testlerinden geçirilir. 7. Montaj: İzolatörler şantiyede monte edilir ve üst yapı inşaatı tamamlanır. Bu süreçte, tasarımın her aşamasında uzman mühendisler ve denetçiler görev almalıdır.

Deprem, çevre illerden de hissedilir çünkü Türkiye'de meydana gelen depremler genellikle sığ depremlerdir. Sığ depremler, yer yüzeyinden 10-15 kilometre derinlikte gerçekleşir ve bu nedenle oluşan enerji doğrudan binalara ve insanlara iletilir.