Scratch

5. sınıf dijital oyun tasarımı, Scratch programı kullanılarak "ormanda macera" temalı bir oyunun oluşturulması sürecidir. Bu süreçte öğrenci, aşağıdaki adımları takip eder: 1. Fikir Üretimi: Oyunun türü, hedef kitlesi ve temel mekaniği belirlenir. 2. Temel Araçların Öğrenilmesi: Unity, Unreal Engine veya Godot gibi oyun motorları ve tasarım araçları kullanılır. 3. Programlama Bilgisi: C#, C++, Python veya JavaScript gibi programlama dillerinin temelleri öğrenilir. 4. Tasarım ve Geliştirme: Oyun ekranının arka planı, karakterlerin yönlendirilmesi, ödül ve engellerin belirlenmesi gibi unsurlar oluşturulur. 5. Test ve Geri Bildirim: Oyun test edilir, kullanıcı geri bildirimleri değerlendirilir ve gerekli düzeltmeler yapılır. 6. Yayınlama: Oyun, dijital platformlarda veya sosyal medya üzerinden paylaşılır.

Scratch modeli, kullanıcıların interaktif hikayeler, oyunlar ve animasyonlar oluşturabileceği bir görsel programlama dili olarak çalışır. Scratch modelinin çalışma prensibi şu adımlara dayanır: 1. Arayüz: Scratch, dört ana bölümden oluşan bir arayüze sahiptir: Blok Paleti, Sahne, Kodlama Alanı ve Sekmeler. 2. Blok Paleti: Bu palet, kod bloklarının kategorilere ayrılmış olarak listelendiği yerdir. 3. Sahne: Projenin hayata geçtiği, karakterlerin (Sprites) hareket ettiği ve kodların çalıştırıldığı alandır. 4. Kodlama Alanı: Kullanıcıların blokları sürükleyip bırakarak senaryolar oluşturduğu yerdir. 5. Kodların Çalıştırılması: Kodlar, yeşil bayrak simgesine basılarak çalıştırılır ve kırmızı dur işareti ile durdurulur. Scratch, kullanıcıların projelerini test etmelerine, paylaşmalarına ve topluluk desteğiyle diğer projeleri incelemelerine olanak tanır.

Analog saat canlı yapmak için iki farklı yöntem bulunmaktadır: 1. Scratch 3 Programlama Dili ile Analog Saat Yapımı: Bu yöntemde, Scratch programındaki algılama sekmesi altındaki "şimdiki saat", "şimdiki dakika", "şimdiki saniye" özellikleri kullanılarak analog saat oluşturulur. 2. Canlı Duvar Kağıdı Uygulaması: Android cihazlar için "Analog Saat Canlı" adlı bir canlı duvar kağıdı uygulaması mevcuttur.

Scratch'ta sözlük oluşturmak için "Translate (Çeviri) Uzantısı" kullanılabilir. İşte adımlar: 1. Yeni bir proje oluşturun ve Scratch hesabınıza giriş yapın. 2. Ekranın sol altındaki "Uzantılar" düğmesine tıklayın. 3. "Translate (Çeviri)" uzantısını seçin. 4. Uzantının ilk bloğunu çalışma alanına sürükleyin. 5. "When Green Flag Clicked (Yeşil Bayrak Tıklandığında)", "say (söyle)" ve "translate (çevir)" bloklarını kullanarak basit bir proje kodlayın. Ayrıca, "My Blocks (Benim Bloklarım)" seçeneği üzerinden özel bir metin motoru oluşturarak da kendi çeviri bloklarınızı oluşturabilirsiniz.

Scratch oyun örnekleri aşağıdaki kaynaklardan incelenebilir: 1. Tynker Blog: Bu platformda, Scratch ile yapılmış çeşitli oyun ve proje örnekleri bulunmaktadır. 2. Bulanca: Scratch ile hazırlanmış basitten karmaşığa doğru sıralanmış örnek projeler sunmaktadır. 3. Erkan DURAN Blogu: Scratch uygulama örnekleri ve projeleri hakkında detaylı bilgiler içermektedir. 4. Bay Kodlama: Scratch ile yapılmış farklı oyun ve uygulama örneklerinin resimli anlatımlarını sunmaktadır. 5. Özgür ŞEREMET Blogu: Scratch örnekleri ve projeleri ile ilgili çeşitli etkinlikler ve animasyonlar içermektedir.

"Minik Eller Büyük Hayaller" kodlama eğitimi almak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Kayıt Olma: Minik Eller Kod Yazıyor web sitesi üzerinden kullanıcı kaydı oluşturulmalıdır. 2. Kurs Seçimi: Eğitim almak istenilen kurs seçilmelidir. 3. Eğitime Başlama: Kütüphaneden seçilen kursa tıklayıp eğitime başlanabilir. Eğitimler, Scratch kodlama dili üzerine olup, 8-12 yaş arası çocuklara yöneliktir.

Scratch'ta kuklaya yazı yazdırmak için "Yazı" aracı kullanılır. Adımlar: 1. Çizim Ekranına Geçin: Kukla ve dekor alanının altındaki + sembolüne tıklayarak çizim ekranına ulaşın. 2. Yazı Aracını Seçin: Çizim ekranındaki butonlardan "Yazı" seçeneğini tıklayın. 3. Yazı Yazın: Sahnede istediğiniz noktaya yazı yazabilirsiniz. 4. Yazı Fontunu Ayarlayın: Yazı yazdıktan sonra, yazının fontunu ayarlamak için gerekli seçimi yapın.

Evet, Scratch ile ücretsiz olarak oyun yapılabilir. Scratch, kar amacı gütmeyen bir kuruluş tarafından geliştirilen ve tamamen ücretsiz olan bir blok kodlama platformudur.

Scratch'ın kaynak kodlarını GitHub üzerinde bulabilirsiniz: - https://github.com/llk/scratch-gui. Ayrıca, Scratch programını scratch.mit.edu sitesinden online olarak kullanabilir veya bilgisayarınıza indirip çevrimdışı olarak çalışmak için scratch.mit.edu/download adresinden indirebilirsiniz.

Scratch'te köşeli bir karakter oluşturmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz: 1. Yeni Karakter Ekleme: Scratch'te yeni bir karakter eklemek için araç çubuğundaki "Yeni Karakter" düğmesine tıklayın. 2. Karakter Tasarımı: Karakterin tasarımını, "Çizim Ekranı"nda fırça, dikdörtgen ve çember araçlarıyla yapabilirsiniz. 3. Döndürme Ayarları: Karakterin dönüş biçimini belirlemek için "Döndürme Biçimi" düğmelerini kullanın. Bu adımları takip ederek, köşeli bir karakter oluşturup projenizde kullanabilirsiniz.

Scratch'ta video kullanmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Video Seçimi: YouTube'dan veya kişisel video koleksiyonunuzdan çeşitli video formatlarında bir video seçin. 2. Videoyu GIF Formatına Dönüştürme: Seçtiğiniz videoyu CloudConvert gibi bir araç kullanarak GIF formatına dönüştürün. 3. Ses Ekleme: Aynı video dosyasını ".mp3" formatına dönüştürerek sesi ekleyin. 4. Scratch'a Yükleme: Scratch'ta "Upload Sprite" menüsünü kullanarak dönüştürülmüş GIF dosyasını yükleyin. 5. Kodlama: "GIF" ve ".mp3" dosyalarını birleştirerek görüntüyü ve sesi birleştirecek komutları yazın. Scratch, doğrudan video import etme özelliği sunmasa da, bu yöntemler sayesinde video tabanlı projeler oluşturmak mümkündür.

"Minik Eller Kod Yazıyor" projesi kapsamında kullanılan "Scratch", MIT Media Labs tarafından geliştirilen bağımsız bir görsel programlama dilidir. Bu dil, çocukların kolayca yaratıcı hikayeler, animasyonlar ve oyunlar tasarlamalarına olanak tanır.

Scratch'teki en iyi proje olarak değerlendirilebilecek birkaç örnek: 1. "Dünya Kurtacısı Kedi" projesi. Özel Özkocaman Ortaokulu öğrencileri tarafından oluşturulan bu proje, Scratch Cup 2022 yarışmasında Türkiye şampiyonu olmuştur. 2. "Rocket Landing" (Roket İnişi) projesi. 3. "Advent Calendar" (Advent Takvimi) projesi. 4. "Candy Collector Game" (Şeker Toplayıcı Oyunu). 5. "Musical Band" (Müzik Grubu) projesi.

Kod saati blok spot ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Scratch 3 Kod Blokları: Scratch 3'te "blok spot" olarak adlandırılan kod blokları, kuklaların hareketini, görünümünü, sesini ve diğer etkileşimlerini kontrol etmek için kullanılan temel kod bloklarıdır. 2. "Block Spot" Oyunu: Bu ifade ayrıca, şekilleri belirli desenlerle eşleşene kadar döndürüp sürükleyerek manipüle etmeyi gerektiren bir bulmaca oyunu olan "Block Blast Game" içindeki bir oyun moduna da atıfta bulunabilir.

Scratch'te çizim yapmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Kalem Uzantısını İthal Etmek: Çizim yapabilmek için "Add Extension" butonuna tıklayıp "Pen" uzantısını seçmek gerekmektedir. 2. Sahneyi Hazırlamak: Çizim yapılacak dekoru seçmek ve kukla kütüphanesinden kalem (Pencil) kuklasını sahneye eklemek gerekmektedir. 3. Kukla Ayarlarını Yapmak: "Kılıklar" sekmesinde kalem kuklasının kılık merkezini kalem ucu olarak belirlemek önemlidir. 4. Kod Bloklarını Kullanmak: Kare, üçgen, altıgen gibi şekilleri çizmek için hareket bloklarını kullanmak gerekmektedir. Örneğin, kare çizmek için aşağıdaki kod bloğu kullanılabilir: ``` repeat 4 times: move 100 steps turn 90 degrees end ```. Scratch'te çizim ekranından serbest çizim yapılabileceği gibi, fırça, dikdörtgen ve çember araçlarıyla da temel şekiller çizilebilir.

Scratch'ta araba oyunu yapmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Hesap Oluşturma ve Arayüzü Tanıma: Scratch'ta bir hesap oluşturun ve platformun arayüzünü keşfedin. 2. Arka Plan ve Spriteları Oluşturma: "Sahne" (stage) bölümünden yarış pistini ayarlayın ve "Paint new sprite" düğmesiyle araba ve diğer spriteları çizin veya yükleyin. 3. Hareket Kodlaması: Arabanın hareketini kontrol etmek için "Motion" bloklarını kullanın. Örneğin, ok tuşlarına basıldığında arabanın hareket etmesi için "move 10 steps" ve "if on edge bounce" bloklarını ekleyin. 4. Skor Sistemi: Oyuncuların puanını takip etmek için değişkenler kullanın ve araba güç topladığında veya tur tamamladığında skoru artırın. 5. Ses ve Efektler: "Sound" bölümünden sesler ekleyin ve belirli olaylar gerçekleştiğinde (örneğin, bitiş çizgisini geçmek veya kaza yapmak) bu seslerin çalmasını sağlayın. 6. Test ve Hata Ayıklama: Oyunu birden fazla kez oynayarak hataları tespit edin ve gerekli iyileştirmeleri yapın. 7. Yayınlama: Oyunu tamamladıktan sonra "Share" düğmesiyle Scratch topluluğuna yayınlayın.

Scratch'ta multiplayer oyun yapmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Oyun Planlaması: Oyunun konsepti, kuralları ve oyuncu etkileşimleri gibi oyun mekaniğini belirleyin. 2. Proje Oluşturma: Scratch'ta yeni bir proje başlatın ve birden fazla sahne (stage) oluşturun. 3. Sprite Oluşturma: Oyuncuları ve oyun nesnelerini temsil eden spriteları oluşturun. 4. Komut Dosyaları Yazma: Spriteların ve sahnelerin davranışlarını kontrol etmek için komut dosyaları yazın. 5. Gerçek Zamanlı İletişim: Oyuncular arasında mesajlaşmayı sağlamak için Scratch'in yayınla (broadcast) ve al (receive) bloklarını kullanın. 6. Oyun Durumunu Yönetme: Oyuncu puanları veya oyun seviyeleri gibi oyun durumu bilgilerini saklamak için değişkenler ve veri depolama kullanın. 7. Test ve Hata Ayıklama: Oyunu birden fazla oyuncuyla test edin ve ortaya çıkan sorunları gidermek için Scratch'in hata ayıklama araçlarını kullanın. Ayrıca, çevrimiçi kaynaklardan ve Scratch forumlarından daha fazla bilgi ve örnek projeler edinmek mümkündür.

Snap kodlama yapmak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz: 1. Scratch Projesini Snap'e Dönüştürme: Scratch 2 ile oluşturduğunuz projeyi bağımsız çalıştırılabilir bir program haline getirmek için Scratch to Snap sitesini kullanın. - Sol taraftaki "Dosya Seç" butonuna tıklayarak .sb2 uzantılı Scratch projenizi yükleyin. - Proje yüklendikten sonra oluşturulan Snap projesini düzenleyin ve doğru çalışıp çalışmadığını kontrol edin. 2. Projeyi Dışa Aktarma: Snap projesini düzenledikten sonra, sol üst taraftaki boş kağıt simgesine tıklayıp "Dışa Aktar" menüsüne girerek proje XML dosyasını indirin. 3. Bağımsız Çalıştırılabilir Programı Oluşturma: XML dosyasını yükleyerek aşağıdaki ayarları yapın: - App Window Size: Projenizin ekran boyutunu seçin. - Target OS: Uygulamayı çalıştıracağınız işletim sistemini seçin (Windows, Linux vb.). - App Style: Kod bloklarının gösterilip gösterilmeyeceğini seçin. - Tüm ayarlar tamamlandıktan sonra "Build my app!" butonuna tıklayarak programı hazırlayın ve zip dosyası olarak indirin. 4. Paylaşım: Hazırlanan zip dosyası içindeki .exe veya .desktop uzantılı dosyalara tıklayarak uygulamanızı çalıştırabilirsiniz.

Scratch ile ilgili farklı kaynaklarda farklı sayıda soru bulunmaktadır: 1. Bilişim Testleri sitesinde, 5. ve 6. sınıflar için hazırlanmış 10 soruluk Scratch test soruları yer almaktadır. 2. Onlineexammaker.com sitesinde, Scratch programlaması hakkında 30 soru bulunmaktadır.

MEB'in kullandığı scriptler arasında "okul-listesi-script" ve "Scratch" programları bulunmaktadır. 1. Okul-listesi-script: Bu script, Türkiye'deki tüm okulların listesini otomatik olarak meb'in sitesinden kazıyıp json formatına dönüştürür. 2. Scratch: MEB, EBA çatısı altında öğrencilere kodlama dersleri vermek için Scratch programını kullanmaktadır.

Scratch sınavı, eğitimi ilgiyle takip eden ve gerekli uygulamaları yapan kişiler için zor değildir. Sınav, online olarak gerçekleştirilmekte ve Scratch yazılım dili hakkında öğretilenlere ilişkin çoktan seçmeli sorulardan oluşmaktadır.