Rumeli

"Kadifeden Kesesi" türküsü, Rumeli yöresine aittir.

Osmanlı'da dağlı isyanı, 18. yüzyıl sonu ve 19. yüzyıl başlarında Rumeli'de (Balkanlar'da) III. Selim döneminde başlayan devlete karşı ekonomik, sosyal, askeri ve siyasi nedenlerle ayaklanan eşkıya isyanlarına verilen addır. Bu isyanların adı, dağlarda eşkıyalık yapan kişileri ifade eden "dağlı eşkıya" tabirinden gelmektedir.

"Bizim Diyar" romanı, Sevinç Çokum tarafından yazılmış ve Osmanlı İmparatorluğu'nun çöküş yıllarını, Balkan Savaşı ve Rumeli göçlerini konu almaktadır. Romanda, bu kopuşu derinden yaşamış olan yakınlarının hikayesi, o çevreden seçilen canlı karakterlerle anlatılmaktadır.

Selanik Türküsü, Rumeli yöresine aittir.

Osmanlı Devleti'nin Rumeli'yi fethetmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Ekonomik ve Demografik Baskı: Anadolu'daki Türk halkı, Rumeli'yi (Boğazların öte yakasını) yeni yayılma alanları olarak görüyordu. 2. İç Savaşlar ve Zayıf Devletler: Bizans'ın iç savaşları ve diğer Balkan devletlerinin zayıflığı, Osmanlıların bölgeyi kolayca ele geçirmesini sağladı. 3. Stratejik Konum: Gelibolu ve Trakya, Osmanlıların Balkanlar'a ilerlemeleri için stratejik bir öneme sahipti. 4. Diplomatik İlişkiler: Orhan Bey'in, Bizans tahtını ele geçirmek isteyen Kantakuzen'in kızı ile evlenmesi, Osmanlıların Rumeli'ye geçişini kolaylaştırdı. Bu nedenlerle Osmanlılar, Rumeli'de kalıcı bir şekilde yerleşerek hem siyasi hem de askeri açıdan bölgeyi kontrol altına aldılar.

Leman Sam aslen Rumeli kökenlidir.

Osmanlı'nın Rumeli'de kalıcı olmasını sağlayan etkenler şunlardır: 1. Bizans'ın Zayıf Durumu: Bizans İmparatorluğu, siyasi ve ekonomik yönden zayıflamış, merkezî otoritesi zayıflamıştı. 2. Akıncı ve Uç Beylerinin Desteği: Sınır güvenliğini sağlamışlar, sürekli seferler düzenleyerek düşmanı yıpratmışlar ve Türk kültürünü taşımışlardır. 3. İskân Politikası: Fethedilen bölgelerin Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlayarak egemenliği kalıcı hâle getirmişlerdir. 4. İstimâlet Politikası: Bölge halkının sevgisini kazanmışlar, asayiş ve düzeni sağlamışlardır. 5. Hoşgörülü Yönetim: Farklı din ve milletlerden insanlara hoşgörülü ve adil bir yönetim sunmuşlardır. 6. Coğrafi Avantajlar: Marmara ve Çanakkale Boğazları'nın kontrolü, Anadolu ile Avrupa arasındaki stratejik konum.

Osmanlı döneminin Rumeli'de sürdüğü süre yaklaşık 500 yıldır (14. yüzyıldan 18. yüzyıla kadar).

Rumeli, Osmanlı'nın elinde 14. yüzyılın başından 1912-1913 Balkan Savaşları'na kadar olan dönemde bulunmuştur.

İstimalet ve fetih siyaseti, Osmanlı İmparatorluğu'nun Rumeli'deki fetihlerinde uyguladığı iki önemli politikadır. İstimalet politikası, fethedilen bölgelerdeki yerli halkın gönlünü kazanmayı hedefler. Fetih siyaseti ise, askeri ve stratejik üstünlük sağlayarak Avrupa'da Osmanlı hakimiyetini kurmayı hedefler.

Osmanlı fetihleri sonucunda Rumeli'de yaşanan değişiklikler şunlardır: 1. Türk-Müslüman Nüfusun Artması: Osmanlılar, Anadolu'dan Türk nüfusunu Rumeli'ye nakletmiş ve bu bölgelerde yoğun bir Türk-Müslüman nüfusu oluşturmuştur. 2. İskân ve Tımar Sistemi: Fethedilen topraklarda iskân siyaseti izlenmiş, yani göçmen aileler yeni yerleşim yerlerine yerleştirilmiş ve tımar sistemi uygulanarak bölgenin idaresi sağlanmıştır. 3. Dini ve Kültürel Değişim: Osmanlıların hoşgörülü yaklaşımı ve İslami hukuku uygulaması, yerli halkın Osmanlı idaresine bağlanmasını sağlamış ve bölgede İslam kültürünün yayılmasına katkıda bulunmuştur. 4. Ekonomik Gelişim: Yeni yerleşim yerleri ve kurulan pazar yerleri sayesinde bölgenin ekonomik gelişimi hızlanmıştır. 5. Siyasi Yapı: Osmanlıların Balkanlar'da kalıcı bir egemenlik kurması, bölgenin siyasi kaderini değiştirmiş ve Osmanlılar, Balkanlar'da ana güç haline gelmiştir.

"Göçmen Kızı" türküsü, Rumeli yöresine aittir.

Vardar Ovası türküsü, Rumeli yöresine aittir.

Osmanlı Devleti, Rumeli'de kalıcı olmayı sağlamak için çeşitli politikalar ve stratejiler uygulamıştır: 1. İskân Politikası: Anadolu'dan Türkmenleri getirerek fethedilen bölgelere yerleştirmiş, bu sayede bölgenin Türkleşmesini ve İslamlaşmasını sağlamıştır. 2. İstimalet Politikası: Fethedilen bölgelerdeki halkın inanç ve özgürlüklerine karışmayarak, onlara hoşgörülü davranmış ve devlete olan bağlılıklarını artırmıştır. 3. Akıncı Beyleri: Sınır güvenliği sağlamış ve sınır ötesine akınlar yaparak Osmanlı egemenliğini pekiştirmişlerdir. 4. Şeyh ve Dervişler: Zaviye ve tekkeler kurarak gayrimüslim halkı etkilemiş ve fetih hareketlerine katılarak askere manevi güç vermişlerdir. 5. Tımar Sistemi: Balkanlarda düzenli bir idari yapı oluşturmuş ve feodal düzenin ezilen Balkan köylülerini serbest Osmanlı köylüleri haline getirmiştir.

Payduşka oyunu, Bulgaristan ve Makedonya başta olmak üzere Yunanistan, Romanya ve Türkiye gibi çeşitli ülkelerde oynanan bir Rumeli halk dansıdır.

Osmanlı Devleti'nin Rumeli'deki iskân politikası sonucunda bölgede şu toplumsal ve ekonomik değişimler yaşanmıştır: Toplumsal Değişimler: 1. Türkleştirme ve İslamlaştırma: Fethedilen bölgelere Türkler yerleştirilerek bölgenin Türk ve İslam kimliği kazandırılmıştır. 2. Yerel Halkın Hoşgörü ile Karşılanması: Osmanlılar, yerel halka hoşgörülü davranmış, inançlarına saygı göstermiş ve onların Osmanlı'ya bağlılıklarını sağlamıştır. 3. İç Çatışmaların Engellenmesi: Kavgalı veya aralarında kan davası bulunan aileler birbirinden uzaklaştırılmıştır. Ekonomik Değişimler: 1. Tarım ve Ticaretin Canlanması: İskan politikası ile boş araziler değerlendirilmiş, kırsal alanlara ekonomik canlanma kazandırılmıştır. 2. Vergi Gelirleri: İskan edilen bölgelere verilen tarlalar ile ekonomik kazanç elde edilmiştir. 3. Mimari Faaliyetler: Camiler, medreseler, kervansaraylar gibi mimari eserlerin yapılması, bölgelerin bayındır hale gelmesini sağlamıştır.