Özelİsimler

Evet, gün adları özel isimlerdir.

Sarayların isimleri büyük harfle yazılır çünkü özel ad niteliğindedir. Özel adlar, kişi adları, yer adları, kurum adları gibi belirli bir varlığı veya kavramı ifade eden ve büyük harfle başlayan kelimelerdir.

Özel isimlerin baş harfinin büyük yazıldığına dair bazı örnekler: Kişi adları ve soyadları: Mustafa Kemal Atatürk, İsmet İnönü, Kâzım Karabekir, Ahmet Haşim, Sait Faik Abasıyanık. Takma adlar: Muhibbi (Kanuni Sultan Süleyman), Demirtaş (Ziya Gökalp), Tarhan (Ömer Seyfettin). Saygı sözleri, unvanlar ve lakaplar: Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Kaymakam Erol Bey, Dr. Alâaddin Yavaşça. Yer adları: Dolmabahçe Sarayı, İshakpaşa Sarayı, Çankaya Köşkü, Ankara Kalesi. Kurum, kuruluş ve kurul adları: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Türk Dil Kurumu, Millî Kütüphane. Ulusal, resmî ve dinî bayram adları: Cumhuriyet Bayramı, Ramazan Bayramı, Nevruz Bayramı, Miraç Kandili. Özel adlardan türetilen kelimeler: Türklük, Türkçe, İstanbullu, Avrupalılaşmak. Not: Akrabalık bildiren kelimeler küçük harfle başlar: Burcu abla, Nesrin teyze, Nilgün hala.

Tırnak işareti içinde özel isim, büyük harfle yazılır. Özel adlar, büyük harfle başlar ve tırnak içinde de bu kural geçerlidir. Örnek: "Ahmet," diye seslendi kadın.

E harfi ile başlayan bazı özel isimler: Erkek isimleri: Edip, Ediz, Efekan, Egemen, Enginalp, Enis, Esat, Esen, Eralp, Eraydın, Erbaşat, Erbatur, Erbay, Erbek, Erben, Erbey, Erbil, Erbilen, Erbilir, Erbuğ, Ercan, Ercüment, Erçelik, Erçetin, Erçevik, Erdağ, Erdal, Erdem, Erdemir, Erden, Erkurt, Erkut, Erkutlu, Erlaçin, Erman, Ermiş, Ermutlu, Eroğan, Erol, Eröz, Ersan, Ersay, Erülgen, Eryalçın, Eryavuz, Eryılmaz, Eryiğit. Kız isimleri: Ece, Ebrar, Ebrunur, Ebrar, Efruz, Ege, Egenaz, Egesoy, Egegül, Egin, Ehil, Ehad, Ehliyet, Ekim, Ekin, Ela, Enhar, Ennur, Engingül, Eray, Erdemay, Ergül, Erengün, Erinç, Eriz, Erda, Erke, Erna, Esen, Esengül, Eser, Esin, Esila, Eslem, Esra, Eşref, Eva, Eylül.

Çanakkale'deki baş harflerin büyük yazılma sebebi, yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz gibi tür bildiren ikinci isimlerin büyük harfle başlaması kuralıdır. Bu kurala göre, Çanakkale Boğazı'nda her iki kelimenin de baş harfi büyük yazılmalıdır.

Hayır, cümle içinde "Deniz Murat Manisa kedi" ifadesi her zaman büyük harfle başlamaz. Büyük harfle başlama kuralları şu şekildedir: Cümlelerin ilk kelimesi büyük harfle başlar. Özel adlar büyük harfle başlar. İki kısa çizgi veya iki virgül arasındaki açıklama cümleleri büyük harfle başlamaz. Bu bilgilere göre, "Deniz Murat Manisa kedi" ifadesinde sadece kişi adları (Deniz, Murat) ve yer adı (Manisa) büyük harfle başlar. Diğer kelimeler küçük harfle yazılır.

Evet, deniz, nehir, dağ isimleri özel isimdir. Özel isimler, kâinatta tek olan, tam bir benzeri bulunmayan varlıkları karşılayan kelimelerdir. Özel isimlerin ilk harfi büyük yazılır. Örnekler: Akdeniz; Manş Denizi; Van Gölü; Fırat; Ağrı Dağı; Erciyes; Konya Ovası; İstanbul Boğazı.

Cumhuriyet kelimesi büyük harfle yazılmaz, çünkü cins isimdir. Ancak, "Türkiye Cumhuriyeti" gibi özel isimlerin içinde yer aldığında, "Cumhuriyet" kelimesinin baş harfi büyük yazılır ve "...Cumhuriyeti"nden sonra gelen ekler kesme işaretiyle ayrılır.

Özel isimlere gelen eklerin kesme işareti ile ayrılmaması durumunda, bu ekler bitişik yazılmış gibi görünür ve özel ismin bir parçası olarak kabul edilir. Bazı örnekler: "Türkçülük, Türkçe, Müslümanlık, Hristiyanlık, Avrupalılaşmak, Aydınlı, Ahmetler, Mehmetler, Yakup Kadriler" gibi. "Başbakanlık, Rektörlük" gibi sözler, ünlüyle başlayan bir ek geldiğinde "Başbakanlığa, Rektörlüğe" biçimlerinde yazılmalıdır. Ayrıca, kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler de kesme işareti ile ayrılmaz.

Evet, F harfi ile başlayan özel isimler vardır. İşte bazı örnekler: Erkek isimleri: Faruk, Fatih, Fikret, Fuat, Feridun, Ferit, Fehim, Fecri. Kız isimleri: Fatma, Feyza, Funda, Feriha, Feride, Filiz, Füsun, Feray, Firuze. Ayrıca, F harfi ile başlayan unisex isimler de bulunmaktadır, örneğin: Feza, Feyman, Ferman.

Evet, coğrafi adlar büyük harfle başlar. Yer adları (kıta, bölge, il, ilçe, köy, semt vb.) büyük harfle başlar: Afrika, Asya; Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu; İstanbul, Taşkent; Turgutlu, Ürgüp; Akçaköy, Çayırbağı. Yer adlarında ilk isimden sonra gelen ve deniz, nehir, göl, dağ, boğaz vb. tür bildiren ikinci isimler de büyük harfle başlar: Ağrı Dağı, Aral Gölü, Asya Yakası; Çanakkale Boğazı, Dicle Irmağı, Ege Denizi; Erciyes Dağı, Fırat Nehri, Süveyş Kanalı. Özel ada dâhil olmayıp tamlama kuran şehir, il, ilçe, belde, köy vb. sözler ise küçük harfle başlar: Konya ili, Etimesgut ilçesi, Uzungöl beldesi, Taflan köyü.

Hayır, kurum isimlerine gelen yapım ekleri ayrılmaz. Türk Dil Kurumu'nun (TDK) son düzenlemesine göre, kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler kesme işareti ile ayrılmaz. Örnekler: Türkiye Büyük Millet Meclisine; Türk Dil Kurumundan; Bakanlar Kurulundan.

Özel isimlere gelen ekler tırnak içine alınmaz. Özel adlara getirilen iyelik, durum ve bildirme ekleri kesme işaretiyle ayrılır. Örnekler: Kurtuluş Savaşı’nı; Atatürk’üm; Türkiye’mizin; Fatih Sultan Mehmet’e; Muhibbi’nin.

Evet, özel isimlere gelen eklerde ünlü uyumu aranır. Özel isimlere gelen ekler, ünlü uyumuna göre yazılır.

Gaziantep kelimesinin eki, bulunma durumu eki olduğu için ayrı yazılır. Bulunma durumu ekleri, cümle içinde isimle birleşerek birleşik yazılmaz, ayrı yazılır. Örnekler: - Gaziantep'te - Gaziantep'te hava çok sıcak Bu kural, özel isimler için de geçerlidir; örneğin, "Eskişehir'de, Balıkesir'de" gibi.

Özel isimlere gelen yapım ekleri, çokluk eki ve bunlardan sonra gelen diğer ekler kesme işareti ile ayrılmaz çünkü bu eklerin özel isim olduğunun anlaşılması için ayrılması gerekmez. Özel isimlere gelen çekim ekleri ise kesme işareti ile ayrılır. Örnekler: Türklük; Türkleşmek; Türkçü; Türkçülük; Müslümanlık; Hristiyanlık; Avrupalı; Avrupalılaşmak; Aydınlı; Konyalı. Ayrıca, kurum, kuruluş, kurul, birleşim, oturum ve iş yeri adlarına gelen ekler de kesmeyle ayrılmaz. Örnekler: Türkiye Büyük Millet Meclisine; Türk Dil Kurumundan; Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığına; Bakanlar Kurulunun; Danışma Kurulundan; Yürütme Kuruluna.

Evet, taahhütnamede özel isimler büyük harfle başlar. Özel adlar, kişi adları, soyadları, unvanlar, saygı sözleri, lakaplar ve rütbe adları gibi kelimeler büyük harfle yazılır. Örneğin: "Taahhütname, Sayın Müdür tarafından imzalanacaktır."

Yön adları, özel isim değildir. Ancak, yön adları; özel addan önce kullanıldıklarında büyük harfle, özel addan sonra kullanıldıklarında ise küçük harfle yazılır. Örneğin: Büyük harfle kullanım: Kuzey Irak. Küçük harfle kullanım: Karadeniz'in doğusu.

2025 yılı itibarıyla Türkiye'de sadece 1 kişide olan isim hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, 2024 yılında Türkiye'de sadece 1 bebeğe verilen bazı isimler şunlardır: Erkek isimleri: Sedef Erva, Dilek Aden, Hasret Ezel, Fatma İrem, Cihan Doruk, Tevfik Yusuf, Abdüllatif Can, Abidin Özgür. Kız isimleri: Feratun, Dibere, Eliyde, Hörem, Mürinşah, Femedi, Ülçü. Türkiye'de en çok tercih edilen isimler ise Alparslan, Yusuf, Göktuğ, Ömer Asaf ve Miraç (erkeklerde); Asel, Zeynep, Defne, Zümra ve Asya (kızlarda) olarak belirlenmiştir.