OlağanüstüHal

Türkiye'de dört kez olağanüstü hal (OHAL) ilan edilmiştir: 1. 1987-2002 yılları arasında, doğu ve güneydoğu illerinde 15 yıl boyunca OHAL uygulanmıştır. 2. 15 Temmuz 2016 darbe girişiminin ardından, 20 Temmuz 2016'da ülke genelinde 3 ay süreyle OHAL ilan edilmiştir. 3. 7 Şubat 2023 tarihinde, Gaziantep-Kahramanmaraş depremleri nedeniyle depremden etkilenen 10 ilde 3 ay süreyle OHAL ilan edilmiştir.

667 ve 670 sayılı KHK'lar, Olağanüstü Hal (OHAL) kapsamında çıkarılan kanun hükmünde kararnamelerdir. 667 sayılı KHK, 23 Temmuz 2016 tarihinde yayımlanmış ve darbe teşebbüsü ve terörle mücadele çerçevesinde bazı tedbirler alınmasını öngörmüştür. 670 sayılı KHK ise 17 Ağustos 2016 tarihinde yayımlanmış ve benzer amaçlarla çıkarılmıştır.

Olağanüstü hal (OHAL) en fazla altı ay süreli olarak ilan edilir. Ancak, bu süre dört aylık dönemler halinde TBMM kararıyla uzatılabilir.

7452 sayılı kanun, "Olağanüstü Hal Kapsamında Yerleşme ve Yapılaşmaya İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin Kabul Edilmesine Dair Kanun" olarak adlandırılır. Bu kanun, 8 Şubat 2023 tarihli ve 6785 sayılı Cumhurbaşkanı kararıyla ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yer alan illerde yerleşme ve yapılaşma hususlarında bazı tedbirlerin alınmasını amaçlar.

Cumhurbaşkanı, altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir.

14 Temmuz 2017 tarihinde yürürlüğe giren kanun, 692 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname'dir.

OHAL CBK (Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi), 2935 sayılı Olağanüstü Hal Kanunu'nda geçmektedir.

Anayasanın 119. ve 120. maddeleri, olağanüstü hal (OHAL) ile ilgili düzenlemeleri içerir: 1. Anayasanın 119. Maddesi: Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalım hallerinde, Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde süresi altı ayı geçmemek üzere OHAL ilan edebilir. 2. Anayasanın 120. Maddesi: Anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması hallerinde de aynı yetkiler kullanılır.

Olağanüstü bir durumun ne zaman biteceği, durumun türüne ve özelliklerine bağlı olarak değişir: 1. Eğitim ve öğretim yılı: Ders yılının başladığı tarihten ertesi ders yılının başladığı tarihe kadar geçen süre olarak tanımlanır. 2. OHAL (Olağanüstü Hal): Bakanlar Kurulu'nun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya OHAL'i kaldırabilir. 3. Doğal afetler ve acil durumlar: Bu tür durumlarda olağanüstü halin süresi, durumun kontrol altına alınmasına ve normal yaşamın yeniden sağlanmasına bağlı olarak belirlenir.

Olağanüstü hal (OHAL) aşağıdaki durumlarda ilan edilebilir: 1. Savaş veya savaşı gerektirecek bir durumun başgöstermesi. 2. Seferberlik. 3. Ayaklanma. 4. Vatan veya Cumhuriyete karşı kuvvetli ve eylemli bir kalkışma. 5. Ülkenin ve milletin bölünmezliğini içten veya dıştan tehlikeye düşüren şiddet hareketlerinin yaygınlaşması. 6. Anayasal düzeni veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerinin ortaya çıkması. 7. Şiddet olayları nedeniyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması. 8. Tabii afet veya tehlikeli salgın hastalık. 9. Ağır ekonomik bunalım.