Noktalamaİşaretleri

Noktalama işaretleri çalışma kağıdı farklı kaynaklarda 2 sayfa ve 16 sayfa olarak bulunmaktadır.

Kapalı ayraç (köşeli parantez) [ ] çeşitli durumlarda kullanılır: 1. Ayraç içinde ayraç kullanılması gereken durumlarda yay ayraçtan önce kapalı ayraç kullanılır. 2. Metin aktarmalarında, çevirilerde ve alıntılarda çalışmayı yapanın eklediği sözler için kullanılır. 3. Kaynak olarak verilen kitap veya makalelerin künyelerine ilişkin bazı ayrıntıları göstermek için kullanılır. 4. Matematikte işlem sırasının belirtilmesinde kullanılır.

Düzeltme işaretinin diğer adı "şapka işareti"dir.

Evet, köşeli ayraç ve köşeli parantez aynı şeyi ifade eder.

Uzun çizgi (—) çeşitli amaçlarla kullanılır: 1. Diyalog Yazımında: Edebi eserlerde diyalogları ayırt etmek için kullanılır. 2. Açıklama ve Ek Bilgiler: Metin içerisinde ek bilgiler vermek için kullanılır, ana cümleye eklenen bu bilgiler cümlenin akışını bozmadan okuyucuya ilave bilgi sunar. 3. Vurgu Yapmak: Bir düşünceyi veya ifadeyi vurgulamak için kullanılabilir. 4. Konuşmaları Göstermek: Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır, bu nedenle "konuşma çizgisi" olarak da adlandırılır.

Kesme imi ve apostrof aynı şeyi ifade eder. Bu terim, özel adlara, kısaltmalara ve sayılara getirilen ekleri ayırmak için kullanılan noktalama işaretinin adıdır.

Evet, iki noktadan sonra büyük harfle başlanır. Bu kural, iki noktadan sonra gelen cümle bağımsız bir cümle ise geçerlidir.

İki nokta üst üste (:) kullanımına örnek olarak aşağıdaki cümleler verilebilir: Örnek verilecek cümle: "Fatih’in en çok sevdiği yemeklerden bazıları şunlardır: sarma, musakka, pilav". Açıklama yapılacak cümle: "Benim hayat felsefem: Kendin için istemediğin şeyi başkası için de isteme". Konuşma örneği: "Hacivat: Merhaba Karagöz’üm. Ben de dükkana gidiyorum. Gel birlikte yürüyelim. Karagöz: Birlikte yün mü yiyelim?". Matematik örneği: "45:3=15". İnternet adresi: "https://www.dilbilgisi.net". İki noktadan sonra cümle varsa büyük harfle başlanır, cümle değilse küçük harfle başlanır.

Noktanın özellikleri şunlardır: 1. Cümle Sonlandırma: Tamamlanmış cümlelerin sonuna konur. 2. Kısaltmaların Sonu: Bazı kısaltmaların sonuna eklenir (örneğin, Dr., Prof.). 3. Sıra Bildirme: Sayılardan sonra sıra bildirmek için kullanılır (örneğin, 5. sınıf). 4. Matematikte Kullanım: Çarpma işareti yerine kullanılır (örneğin, 7×5 = 7.5). 5. Tarih ve Saat: Tarihlerin yazılışında gün, ay ve yılı ayıran noktalara konur; saat ve dakika belirten sayılar arasına da konur. 6. Web Adresleri: Genel ağ adreslerinde, "www" ile uzantıyı ayırmak için kullanılır. 7. Yazı Maddeleri: Bir yazının maddelerini gösteren harf veya rakamlardan sonra konur.

Noktalı virgül (;) şu durumlarda kullanılır: Cümleleri ayırmak: Öğeleri arasında virgül bulunan sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur. Tür veya takımları ayırmak: Virgülle ayrılmış tür veya takımları birbirinden ayırmak için kullanılır. Örnekleri ayırmak: Virgülle ayrılmış örnekleri farklı örneklerden ayırmak için noktalı virgül kullanılır. Özneyi ayırmak: Virgülle ayrılmış öznenin kendinden hemen sonra gelen öğelere karışmamasını sağlamak için noktalı virgül kullanılır.

Kısa çizgi ve uzun çizgi arasındaki ayrım şu şekildedir: 1. Kısa Çizgi (-): - Satıra sığmayan kelimelerin bölünmesinde kullanılır. - Ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için kullanılır. - Kelimelerin köklerini, gövdelerini ve eklerini ayırmak için kullanılır. - Matematikte çıkarma işareti olarak kullanılır. 2. Uzun Çizgi (—): - Yazıda satır başına alınan konuşmaları göstermek için kullanılır, buna "konuşma çizgisi" de denir. - Oyunlarda, konuşanın adından sonra da konabilir. - Cümle içinde vurgu veya açıklama yaparken kullanılabilir.

Ünlem işareti (!), çeşitli duygu ve heyecanları bildiren cümle ve ifadelerin sonuna konulan bir noktalama işaretidir. Ünlem işaretinin bazı kullanım alanları: Duygusal ifadeler: Sevinç, kıvanç, acı, korku, heyecan, endişe, şaşma gibi duyguları bildirmek için kullanılır. Seslenme ve hitap: Uyarı, seslenme ve hitap bildiren sözlerden sonra kullanılır. Alay ve iğneleme: Alay, iğneleme, kinayeli cümlelerde kullanılır. Ünlem ifadeleri: "Vay, oh, bre, ah, vay canına" gibi ünlem bildiren ifadelerden sonra kullanılır.

Alt tire işareti yerine tire (-) sembolü veya boşluk kullanılabilir.

Soru ve cevapta soru işareti şu şekilde kullanılır: 1. Soru cümlesinin sonuna: Soru eki veya sözü içeren cümle veya sözlerin sonuna soru işareti konur. 2. Alıntı cümlelerin sonuna: Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra soru işareti kullanılır. 3. Konuşma çizgisinden sonra: Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin sonuna soru işareti konur. 4. Bilinmeyen veya şüpheli durumlarda: Kesin olmayan yer, tarih vb. durumlar için soru işareti parantez içinde kullanılır.

İki nokta üst üste (:) çeşitli yerlerde kullanılır: 1. Açıklama yapmak için: Bir terimi veya konuyu açıklarken kullanılır. 2. Liste oluşturmak için: Liste sunarken kullanılır. 3. Alıntı veya örnek vermek için: Bir alıntı yapmadan önce kullanılır. 4. Matematikte: Bölme işareti olarak kullanılır. 5. İnternet adreslerinde: Genel ağ (web) adreslerinde kullanılır. 6. Edebî eserlerde: Karşılıklı konuşmalarda, söz sırasının kimde olduğunu belirtmek için kullanılır.

Kısa çizgi (–) işareti çeşitli amaçlarla kullanılır: Satır sonuna sığmayan kelimeleri ayırmak için. Ara söz veya cümlelerin başına ve sonuna koymak için. Kelimelerdeki ekleri, kökleri, ögeleri ve heceleri belirtmek için. Sıcaklık birimlerinde ve matematikte çıkarma işareti olarak. Birbirleriyle ilişkili devlet, ulus, kurum, yer, bölüm adları arasında. Tarihlerin arasına koymak için. Örnekler: "Küçük bir sürü -dört inekle birkaç koyun- köye giren geniş yolun ağzında durmuştu". "2015–2017 yıllarında spora ara verdi". "Türkçe–Almanca ve Almanca–Türkçe sözlük almalıyım".

Düzeltme işareti (^) çeşitli alanlarda kullanılır: 1. Kelimelerin Anlam ve Okunuş Ayrımı: Yazılışları aynı, anlamları ve okunuşları farklı olan kelimeleri ayırt etmek için kullanılır. 2. Arapça ve Farsça Kökenli Kelimeler: Bu dillerden gelen kelimelerde ince g, k ünsüzlerinden sonra gelen a ve u ünlülerinin üzerine konularak bu ünsüzlerin inceltilmesini sağlar. 3. Özel İsimler: Kişi ve yer adlarında ince l ünsüzünden sonra gelen a ve u ünlüleri de düzeltme işareti ile yazılır. 4. Nispet Eki: Nispet ekinin, belirtme durumu ve iyelik ekiyle karışmasının önlenmesi için kullanılır. 5. Teknik Kullanım: Bilgisayarda üslü değerleri hesaplamada kullanılır.

Soru işareti (?), çeşitli durumlarda kullanılır: 1. Soru bildiren cümle ve sözcüklerin sonunda: "Nasıl bir düğün düşünüyorsun?". 2. Bilinmeyen, kesin olmayan veya şüpheyle karşılanan durumlarda: "Yunus Emre (1240?-1320), (Doğum yeri: ?)". 3. Alay, küçümseme, şaşkınlık, yerme gibi anlamlar taşıyan sözcüklerin yanında: "Onun ne kadar zeki (?) olduğunu hepimiz biliyoruz". 4. Tipografide: Yunanca ve Kilise Slavcasında noktalı virgül, soru işareti yerine kullanılır. 5. Soru cümlesi veya ifadesinin başında ve sonunda: Bir ters soru işareti (¿) ile başlar ve bir soru işareti (?) ile son bulur.

Virgül ve artı işareti farklı işlevlere sahiptir: 1. Virgül (,), metinlerde ve sayılarda ayırma ve sıralama için kullanılır. 2. Artı işareti (+), genellikle matematikte toplama işlemi yapmak için kullanılır ve bilgisayar programlamada da yaygın olarak bulunur. Klavyede artı işareti yapmak için: - Windows ve Mac işletim sistemlerinde, sayılar bölümünde bulunan ve eşittir işaretinin hemen yanında yer alan tuşa basmak yeterlidir. - Bazı klavyelerde, shift tuşuna basılı tutularak 4 rakamına basmak gerekir.

Virgülün kullanıldığı yerler şunlardır: 1. Eş görevli kelime ve kelime gruplarını ayırmak için kullanılır. 2. Sıralı cümleleri ayırmak için kullanılır. 3. Cümlede ara sözleri ve ara cümleleri ayırmak için kullanılır. 4. Anlam karışıklığını önlemek için kullanılır. 5. Uzun cümlelerde yüklemden önce kullanılarak anlamı netleştirir. 6. Hitap ve seslenmelerde kullanılır. 7. Tırnak içindeki doğrudan alıntılardan sonra kullanılır. 8. Sayıları ve adresleri daha okunaklı hale getirmek için kullanılır.