Motifler

Sığ iğne oyaları, genellikle düz şerit biçiminde ve üç boyutlu olmayan yaprak, çiçek, meyve gibi motiflerden oluşan iğne oyası modelleridir.

Afyon keçesi, motif ve şekillerle süslenmiş olması ve kullanım alanlarının çeşitliliği ile meşhurdur. Özellikleri: - Temel hammadde: Yün. - Üretim aşamaları: Yünün yıkanması, taranması, keçe haline getirilmesi ve desenlerle süslenmesi. Kullanım alanları: - Yaygı, seccade, kepenek, kundak, çizme ve patik, sikke, fes, pano, kapı perdesi, sedir keçesi, yelek, yolluk, heybe, deve ağızlığı ve paspas.

Eliböğründe ve elibelinde farklı anlamlara sahip iki terimdir: 1. Eliböğründe: Ahşap yapılarda çıkmaların altına eğik ve aralıklı olarak konulan ahşap desteğe verilen isimdir. 2. Elibelinde: Halı ve kilimlerde kullanılan eski bir motif türüne verilen isimdir.

Osmanlı motifleri gergi tavana şu şekilde uygulanabilir: 1. Sekiz Köşeli Yıldız Motifi: Selçuklu dönemine ait bu motif, İslam inancında cennet inancını simgeler ve gergi tavanlarda sıkça kullanılır. 2. Kuş Motifi: Sevgiyi veya haber beklentisini ifade eder. 3. Koç Boynuzu Motifi: Bereket, kahramanlık, güç ve erkekliği temsil eder. Ayrıca, 3D resim baskı tekniği ile Osmanlı dönemine özgü desenler ve Arapça yazılar da gergi tavanlara işlenebilir.

Hatayi ve penç motifleri, Türk süslemesinde sıkça kullanılan bitkisel kökenli motiflerdir. Hatayi motifi, Orta Asya kökenli olup, çiçeklerin dikey kesitlerinin ve anatomik çizgilerinin üsluplaştırılmasıyla oluşur. Penç motifi ise herhangi bir çiçeğin yatay kesitinin anatomik çizgilerinin üsluplaştırılmasıyla elde edilir.

Şahmeran seti genellikle aşağıdaki takıları içerir: 1. Şahmeran Bileklik: Hem bilek hem de parmağa geçirilen, yılan formunda bir takıdır. 2. Şahmeran Kolye: Boyna takılan, genellikle değerli taşlarla süslenmiş bir kolyedir. 3. Şahmeran Küpe: Kulaklara takılan, çeşitli motiflerle süslenmiş küpelerdir. Bu takılar, genellikle altın, gümüş veya alaşımlardan yapılır ve farklı tasarımlarda olabilir.

El, parmak, tarak motifi Türk halı ve kilimlerinde verimlilik, doğum ve kem gözlerden korunma anlamlarını taşır. - El motifi: İnsanın gücünü, üretkenliğini ve verimliliğini simgeler. - Parmak motifi: Nazar ve kem gözden koruduğuna inanılır. - Tarak motifi: Doğumu ifade eder.

Hayvan motifli halılar, 14. ve 15. yüzyıl dönemine aittir.

Türk mitolojisinde 40 motifi çeşitli anlamlar taşır ve farklı bağlamlarda kullanılır: 1. Kırk Eren veya Kırk Kız: Kutlu kişileri koruyan kırk er veya kırk kız figürü. 2. Kırk Gün Kırk Gece: Düğünlerin ve bazı ritüellerin süresi. 3. Ölümün Kırk Günü: Ölünün ardından kırk gün sonra yapılan mevlit ve okunan Kuran. 4. Ok ve Yay: Destanlarda Türk'ün üstünlüğünü ve gücünü ifade eden motif. 5. Mağara: Destanlarda saklanma yeri ve kutsal aile ocağı olarak geçer. 6. Işık: Hayat verici ve kutsal bir motif olarak kullanılır.

Tarak ve el motifleri, Türk halı ve kilimlerinde kuvvet, kudret ve hükmetme gücünü sembolize eder. Ayrıca, el motifi nazara karşı koruyucu bir anlam da taşır.

En kolay tığ işi motiflerden biri eklemeli yuvarlak fıstıklı motif olarak kabul edilir. Diğer kolay tığ işi motif örnekleri arasında şunlar da yer alır: Kapkek örgü modeli. Tığ işi kare motif.

Anadolu halı ve kilim motiflerinin anlamları şunlardır: 1. Akrep Motifi: Kötü ruhlardan korunmak için yapılan, şeytanı simgeleyen bir motiftir. 2. Göz Motifi: Nazardan korunmak amacıyla kullanılan, koçboynuzu, eli belinde ve bereket motiflerinin etrafında yer alır. 3. Bereket Motifi: Nar, üzüm, kavun, karpuz, incir gibi meyveleri ve ejder, boğa, yılan gibi hayvanları içeren, uçsuz bucaksız mutluluğu sembolize eden desenlerdir. 4. Saçbağı Motifi: Ölümsüz olmayı ve evlenmeyi simgeler. 5. İm ve Damga Motifleri: Türklerin boy, oba ve devlet gibi kavramları anlatmak için kullandığı, toplumun varoluşunu temsil eden figürler ve işaretlerdir. 6. İnsan Motifi: Özlemi ve yaratıcılığı sembolize eder. 7. İbrik Motifi: Saflığı ve temizliği, aynı zamanda hamileliği temsil eder. Trafik işaretlerinin anlamları ise şunlardır: 1. Tehlike İşaretleri: Tehlikeli viraj, daralan kaplama, dikkat gibi uyarılarla yoldaki riskleri belirtir. 2. Yönlendirme İşaretleri: Yol ver, U dönüşü yapılmaz, girişi olmayan yol gibi levhalarla sürücüleri belirli yerlere yönlendirir. 3. Bilgi İşaretleri: Yol uzunluğu, yakıt istasyonu, hastane gibi bilgilerle yol koşulları ve çevre hakkında bilgi verir. 4. Hız Sınırlaması: Hız kontrolü ve azami hız sınırı levhalarıyla hız sınırlarını belirler.

Etamin işlemede kuş motifleri genellikle daha kolay olarak kabul edilir.

Mardin telkâri sanatı, bitki motifleri (papatya, gül, yaprak) ve geometrik motifler (daire, üçgen, kare, baklava dilimi, yıldız) ile meşhurdur.

İğne oyası tülbentlerde çeşitli motifler yapılır, bunlar arasında en popüler olanlar şunlardır: 1. Zarif Çiçek Desenleri: Pastel tonlarda ipliklerle yapılan çiçek motifleri. 2. Yıldız Desenli Oyalar: Tülbentin kenarına yapılan yıldız motifleri. 3. Geleneksel Türk Motifleri: Türk kültürünün vazgeçilmez motifleri. 4. Yaprak ve Dal Motifleri: Doğanın sembollerini temsil eden motifler. 5. Geometrik Desenler: Üçgen, kare gibi geometrik şekiller. 6. Hayvan Figürleri: Kuş, kelebek gibi figürler. 7. Meyve ve Sebze Motifleri: Üzüm salkımı, nar gibi motifler. Ayrıca, püskül, boncuk ve inci detayları da tülbent iğne oyalarında sıkça kullanılır.

Rûmî motif çeşitleri şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Çizilişlerine göre: - Düz (sade) rûmî, - dendanlı rûmî, - işlemeli rûmî, - kanatlı rûmî, - sencîde rûmî, - sarılma rûmî, - hurde rûmî. 2. Kompozisyondaki kullanılışlarına göre: - ayırma rûmî, - tepelik, - ortabağ rûmî.

Konya'nın geleneksel motifleri arasında şunlar bulunmaktadır: 1. Mektepli / Mekik Oyası: Okula giden çocukların yolda yürüyüşünü tasvir eden, düzen ve eğitime verilen değeri simgeleyen bir motif. 2. Nar Tanesi: Bereket, bolluk ve kazanç getirmesi düşünülen nar meyvesinin tanesinden esinlenilmiş bir motif. 3. Paralı: Maddiyat ve mal-mülk sahibi olmayı simgeleyen, metal para temalı bir motif. 4. Altın Diş: Konya'da 1920-1980 yılları arasında yaygın olan altın diş kaplamasından yola çıkılarak tasvir edilmiş bir motif. 5. Gül Küpe: Düğünlerde gelin kızlara takılan gül biçimli elmas küpeyi simgeleyen, zenginlik ve varlıklı olmayı ifade eden bir motif. 6. Bağ Asması: Yörenin üzüm bağları ve meyvesini antinatüralist bir yaklaşımla tasvir eden, bolluk ve çoğalmayı simgeleyen bir kanaviçe motifi. 7. Mektup Götüren Kuş: Gurbetteki sevdiğinden haber bekleyen genç kızların hasretini simgeleyen, kuş ve gül dalının tasvir edildiği bir motif. 8. Pıtrak-Pıtırak: Tarlalarda bulunan ve kötü bakıĢı uzaklaĢtırdığına inanılan pıtrağın dikenleri, nazar ve bereketi simgeler. 9. Üzerlik: Kem göze karşı koruma gücü kapsamında kullanılan üzerlik otu, kadın çoraplarında yer alır.

Üç çeşit süsleme motifi şunlardır: 1. Bitkisel Motifler: Çiçek, yaprak, ağaç ve meyve gibi doğal bitkileri içeren motiflerdir. 2. Geometrik Motifler: Daire, üçgen, dikdörtgen gibi geometrik şekillerin stilize edilmesiyle oluşan motiflerdir. 3. Sembolik Motifler: Kozmik semboller (güneş, ay, yıldız) ve Türklerin tarih boyunca kullandığı im ve damgalar gibi sembolik figürleri içeren motiflerdir.

Evet, "palmet" ve "anthemion" aynı şeyi ifade eder. "Anthemion", dekoratif sanatta palmiye ağacının yelpaze şeklindeki yapraklarına benzeyen bir motif anlamına gelir.

Haliç işi çinilerde kullanılan motifler arasında helezon şeklinde sarmaşık motifleri öne çıkar. Ayrıca, bu çinilerde çiçek motifleri, stilize ejder motifi ve hayvan figürleri de işlenmiştir.