Mitoz

Mitotik evre öncesi interfaz evresi gelir. İnterfaz, hücre döngüsünün büyük kısmını oluşturan ve hücrenin bölünmeye hazırlandığı evredir. G1 evresi: Hücre büyür, ATP, RNA, protein ve organel sentezi gerçekleşir. S evresi: DNA eşlenmesi (replikasyon) yapılır. G2 evresi: Replikasyon kontrol edilir, ATP, RNA, protein ve organel sentezi devam eder.

Mitoz antitümör antibiyotikler şunlardır: Antrasiklinler: Doksorubisin, Daunorubisin, Mitoksantron, İdarubisin. Kromomisinler: Dactinomycin, Plicamycin. Diğerleri: Mitomisin, Bleomisin. Bu ilaçlar, kanser hücrelerinin DNA'sında bulunan ve bölünme ile büyümeye yardımcı olan enzimlere saldırarak etki gösterir.

Mitoz ve mayoz bölünmeyi anlatan bir poster hazırlamak için şu adımlar izlenebilir: 1. Araştırma yapmak. 2. Planlama yapmak. 3. Poster hazırlığı. 4. Sunum. Posterde yer alması gereken bazı unsurlar: Başlık. Tablo düzeni. Görsellik. Benzerlik ve farklılıklar. Renk ve düzen.

Mitoz ve mayoz proje kapağı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. Araştırma: Mitoz ve mayoz hakkında ders kitapları, bilimsel makaleler veya güvenilir internet kaynaklarından bilgi toplanır. 2. Planlama: Poster boyutu belirlenir ve tablo çizilecek alan ile görseller için ayrılacak alan düzenlenir. 3. Poster Hazırlığı: Belirlenen bilgilerle tablo oluşturulur, çizimler ve renkler eklenerek poster tamamlanır. 4. Sunum: Hazırlanan poster sınıfa getirilerek arkadaşlara ve öğretmene sunulur. Proje kapağında yer alabilecek unsurlar: Başlık. Tablo düzeni: tanım; gerçekleştiği hücre türü; bölünme sayısı; kromozom sayısı; oluşan hücre sayısı; genetik yapı; amaç. Görsellik. Benzerlik ve farklılıklar. Renk ve düzen. Örnek proje kapakları için Pinterest gibi platformlar incelenebilir.

Mitozda sitokinezin amacı, sitoplazmanın bölünerek aynı genetik yapıya sahip iki farklı hücre oluşturmaktır. Sitokinez, hayvan hücrelerinde sitoplazmanın boğumlanmasıyla, bitki hücrelerinde ise orta lamel (ara lamel, hücre plağı) oluşumuyla gerçekleşir.

Mitoz tüm canlılarda görülür, ancak mayoz tüm canlılarda görülmez. Mitoz, ökaryotik organizmalarda (örneğin, hayvanlar, bitkiler ve mantarlar) yaygın olarak görülür ve hücrelerin büyümesi, onarımı ve yenilenmesi için gereklidir. Prokaryotik organizmalar (bakteriler ve arkeler) mitoz geçirmez; bunun yerine ikili bölünme adı verilen bir süreçle çoğalırlar.

Hayvan hücresinde sitokinez, mikroflamentlerden oluşan protein iplikçiklerin halka oluşturup sitoplazmanın daralarak boğumlanmasıyla gerçekleşir. Bu süreçte: Boğulma halkası adı verilen yapı, hücre zarının iç kısmında oluşur ve hücreyi iki yeni yavru hücreye bölecek bir kasma hareketi başlatır. Aktin adı verilen bir protein, bu halkada kas kasılması gibi hareket eder ve hücre zarını sıkıştırıp hücreyi ikiye böler. Sonuçta, ana hücre ile aynı kromozom sayısına, DNA miktarına ve genetik yapıya sahip iki yeni hücre oluşur. Bitki hücrelerinde ise sitokinez, orta lamel oluşumu ile gerçekleşir; çünkü bitki hücrelerinde hücre çeperi bulunur ve boğumlanma gerçekleşmez.

Mitozu tetikleyen bazı faktörler: Hücre içi sinyaller: Kinetokorlardan gelen mesajlar. Hücre dışı sinyaller: Büyüme faktörleri. Mitozu tetikleyen başlıca olaylar: İnterfaz evresi: Hücre bölünmeye hazırlanır, DNA ve sentrozom kopyalanır. G1 kontrol noktası: Hücre yeterli büyüklüğe ulaştıysa devam sinyali verilir. G2 kontrol noktası: DNA hasarı ve hücre büyüklüğü kontrol edilir, sorun yoksa devam sinyali verilir. M kontrol noktası: Kinetokorların iğ ipliklerine tutunması kontrol edilir, sorun yoksa devam sinyali verilir. Mitoz, çok hücreli canlılarda büyümeyi, gelişmeyi ve yenilenmeyi; tek hücreli canlılarda ise üremeyi sağlar.

Profaz evresinde iğ iplikleri şu şekilde oluşur: Sentrozomların hareketi: İnterfaz sırasında eşlenen sentrozomlar, profaz evresinin başlangıcında zıt kutuplara doğru hareket eder. Mikrotübüllerin yeniden düzenlenmesi: Sentrozomlardan çıkan mikrotübüller, serbest kalan tübülinlerin ışınlar halinde yayılmasıyla yeniden polimerleşir ve yıldızsı mikrotübüller oluşur. Kinetokor oluşumu: Sentromerlerin üzerinde, iğ ipliklerine tutunmayı sağlayan kinetokor mikrotübülleri oluşur ve sentrozomlardan gelen ipliklerle birleşir. Bu süreçte, çekirdeğin etrafında bulunan duru bölge de iğ ipliklerinin oluşumunda rol oynar. Bitki hücrelerinde ise sentrozom bulunmadığından, iğ iplikleri sitoplazma içindeki özel proteinler tarafından oluşturulur.

Eşeyli üremede mayoz bölünme gerçekleşir. Mayoz bölünme ile kromozom sayısının yarısına sahip eşey hücreleri üretilir. Mitoz bölünme ise eşeysiz üremenin temelini oluşturur.

Mitoz ve mayoz kavram haritası, bu iki hücre bölünme türünün temel özelliklerini ve aşamalarını gösteren bir görseldir. Mitoz kavram haritası genellikle şu unsurları içerir: Evreler: Hazırlık evresi, çekirdek bölünmesi, sitoplazma bölünmesi. Özellikler: Vücut hücrelerinde görülür, iki yeni hücre oluşur, kromozom sayısı değişmez, kalıtsal çeşitlilik sağlamaz. Mayoz kavram haritası ise şu unsurları içerebilir: Aşamalar: Mayoz I ve Mayoz II. Özellikler: Üreme ana hücrelerinde görülür, dört yeni hücre oluşur, kromozom sayısı yarıya iner, kalıtsal çeşitlilik sağlar. Bu haritalar, hücre bölünmelerinin temel süreçlerini ve farklılıklarını anlamak için kullanılır. Örnek bir mitoz ve mayoz kavram haritası için YouTube'da "Mayoz ve Mitoz Bölünmenin Karşılaştırması | 10. Sınıf Biyoloji | Zihin Haritası | TYT Biyoloji" başlıklı video izlenebilir.

Sentromer eşlenmesi, mitoz bölünmenin S evresinde gerçekleşir.

Mitoz bölünme sırasında kromozom sayısı ve DNA miktarı şu şekilde değişir: 1. İnterfaz evresinde: DNA eşlenir ve kromozomların miktarı iki katına çıkar. 2. Profaz evresinde: Kromozomlar yoğunlaşır, ancak DNA miktarı hala interfaz evresindekiyle aynıdır. 3. Metafaz evresinde: Kromozomlar hücrenin ekvatoral düzleminde sıralanır ve DNA miktarı iki kat fazladır. 4. Anafaz evresinde: Kromozomların kardeş kromatidleri ayrılır ve hücrenin zıt kutuplarına doğru hareket eder, bu evrede DNA miktarı yarıya iner. 5. Telofaz evresinde: Yeni bir nükleus oluşur ve kromozomlar gevşer, DNA miktarı tekrar interfaz evresine geri döner, yani iki katına çıkar.

Mitoz bölünme çalışma kağıtları genellikle 5 sayfadan ibarettir.

Mitoz ve mayoz bölünmenin özellikleri aşağıdaki gibi sepetlere ayrılabilir: Mitoz Bölünmenin Özellikleri: 1. DNA Eşleşmesi: Mitoz öncesinde DNA eşlenir. 2. İğ İpliklerinin Oluşumu: Kromozomların hücrenin kutuplarına doğru çekilmesini sağlayan iğ iplikleri oluşur. 3. Çekirdek Zarı ve Çekirdekçiğin Erimesi: Bölünme sırasında çekirdek zarı ve çekirdekçik erir. 4. Kardeş Kromatitlerin Ayrılması: Mitozda kardeş kromatitler birbirinden ayrılır ve yeni hücrelere dağılır. 5. Evreler: Profaz, metafaz, anafaz ve telofaz gibi ortak evreler bulunur. Mayoz Bölünmenin Özellikleri: 1. Sadece Üreme Hücrelerinde: Mayoz, 2n kromozomlu üreme ana hücrelerinde görülür. 2. Kromozom Sayısının Yarıya İnmesi: Mayoz sonucunda kromozom sayısı yarıya iner. 3. Genetik Çeşitlilik: Homolog kromozomlar arasında parça değişimi olduğu için genetik çeşitlilik sağlar. 4. İki Aşamalı Süreç: Mayoz, Mayoz I ve Mayoz II olarak adlandırılan iki aşamadan oluşur.

Biyolojide üç çeşit bölünme vardır: mitoz, amitoz ve mayoz.

Profaz evresi, mitoz bölünmenin en uzun evresidir.

Mitozun özellikleri şunlardır: 1. Tek hücreli ve çok hücreli bütün canlılarda görülür. 2. Bir hücreden iki yeni hücre oluşturur. 3. Oluşan hücrelerin kalıtsal yapısı birbirleriyle ve ana hücre ile aynıdır. 4. Kromozom yapısı ve sayısı değişmez. 5. n, 2n ve 3n kromozomlu hücreler mitoz bölünme geçirebilir. 6. Mitoz bölünme başlamadan önce hücre interfaz evresinde bölünmeye hazırlık yapar. 7. Tür içinde çeşitlilik oluşturmadan (kalıtsal özellikleri değiştirmeden) türün devamını sağlar.

Mitozda 2n kromozomlu bir hücre, anafaz evresinde 4n olur. Bu evrede, her bir kromozomu oluşturan kardeş kromatitler birbirinden ayrılarak hücrenin kutuplarına doğru hareket eder ve bu nedenle kromozom sayısı iki katına çıkar.

Metafaza neden olan olaylar şunlardır: 1. İğ Liflerinin Oluşumu: Profaz aşamasında, sentrozomlar mikrotübüller üreterek iğ liflerini oluşturur. 2. Kromozomların Hizalanması: Metafaz plakası boyunca kardeş kromatitler, iğ liflerinin sentromerlere bağlanmasıyla hizalanır. 3. Kontrol Noktası: Mitotik iş mili kontrol noktası, kromozomların doğru şekilde hizalandığını doğrular ve anafaza geçişi engeller.