KurtuluşSavaşı

Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde Kars, Sarıkamış ve Gümrü illeri yer almaktadır.

Ankara, 100 yıl önce, yani 1923'te, Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti olarak ilan edildiğinde, küçük bir Osmanlı kasabasıydı. Ankara, balı ve keçisi dışında pek bir bilinirliği olmayan, nüfusu 30 bin civarında seyreden bir yerdi. Ankara'nın 100 yıl önceki fotoğraflarına, 2018 yılında Zafer Çarşısı Güzel Sanatlar Galerisi'nde açılan "Bir Zamanlar Ankara" adlı fotoğraf sergisinde ulaşılabilir. Ankara, başkent olduktan sonra, yeni gelişmeler şehri eski bölümlerin olduğu Ulus ve yeni kısmı olan Yenişehir olmak üzere böldü.

Kurtuluş Yolu üzerinde bulunan bazı tarihi yerler şunlardır: 1. Samsun Gazi Müzesi: Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'da konakladığı otel olan Mantika Palas, günümüzde müze olarak faaliyet göstermektedir. 2. Bandırma Vapuru ve Millî Mücadele Parkı Açıkhava Müzesi: Atatürk ve silah arkadaşlarını Samsun'a taşıyan vapurun bir maketi ve o döneme ait eşyaların sergilendiği bir müzedir. 3. Havza Atatürk Evi Müzesi: Atatürk'ün Havza'da kaldığı süre boyunca konakladığı Mesudiye Oteli, bugün müze olarak ziyaret edilmektedir. 4. Sadi Tekkesi Kuvâ-yi Milliye Müzesi: Kurtuluş Savaşı'na destek veren ilk kurumlardan olan Sadi Tekkesi'nin restore edilmiş halidir. 5. Çakallı Taşhan: Kavak/Çakallı mevkiinde bulunan ve restore edildikten sonra yöresel tatların servis edildiği tarihi bir handır. 6. Tarihi Köprüler ve Çivisiz Ahşap Cami: Kurtuluş Yolu üzerinde yer alan önemli tarihi yapılardır.

Evet, Şerife Bacı ve Halime Çavuş kağnı ile cephane taşımışlardır. Şerife Bacı, Kurtuluş Savaşı sırasında İnebolu'dan Kastamonu'ya cephane taşırken donarak şehit olmuştur. Bu taşımada kağnı kullanmıştır. Halime Çavuş ise erkek kılığına girerek katıldığı milis güçlerle birlikte İnebolu'dan Ankara ve Sakarya'ya öküz arabalarıyla silah ve mühimmat taşımıştır. Bu görevlerde kağnı da kullanılmıştır.

Turgutlu'nun eski hali, Saruhanoğulları döneminde Turudlu adıyla anılan bir Türkmen aşireti tarafından kurulan bir yerleşim yeriydi. 16. yüzyılda Turgutlu, Manisa'dan sonra bölgenin en büyük iskan birimiydi ve ekonomik olarak buğday, arpa ve pamuk gibi ürünlerin yetiştirilmesiyle öne çıkıyordu. Kurtuluş Savaşı sırasında Yunan işgali altında kalan Turgutlu, işgalin ardından büyük bir yıkım yaşamış, birçok ev yanmış ve birçok insan katledilmiştir.

Savaşların dahisi olarak kabul edilebilecek tek bir kişi yoktur, ancak Kurtuluş Savaşı döneminde önemli stratejik dehaya sahip bazı kahramanlar öne çıkmaktadır: 1. Mustafa Kemal Atatürk: Kurtuluş Savaşı'nın lideri ve en önemli kahramanı olarak kabul edilir. 2. Fevzi Çakmak: Kurtuluş Savaşı sırasında Batı Cephesi'nde önemli görevler üstlenmiş, ordunun modernizasyonu ve yeniden yapılandırılması konusunda büyük katkılar sağlamıştır. 3. İsmet İnönü: İnönü Savaşları'nda Yunan kuvvetlerine karşı kazandığı zaferlerle Türk milletinin moralini yükseltmiş ve düşmanın ilerleyişini durdurmuştur.

Kurtuluş Savaşı'nda savaşan bazı önemli askerler şunlardır: 1. Şahin Bey: Asıl adı Mehmet Sait olan Şahin Bey, Fransız işgal kuvvetlerine karşı Antep'te direniş başlatmıştır. 2. Gördesli Makbule: Kuvayı Milliye güçlerine katılarak Yunan kuvvetleriyle yapılan çatışmalarda yer almıştır. 3. Sütçü İmam: Kahramanmaraş'ta düşmana ilk kurşunu atarak Kurtuluş hareketini başlatmıştır. 4. Fevzi Çakmak: Atatürk'ten sonra ikinci ve son mareşal olarak, İstiklal mücadelesinde önemli katkılarda bulunmuştur. 5. Nezahat Onbaşı: 9 yaşından itibaren babasıyla cephede savaşmış ve "Onbaşı" rütbesini hak etmiştir. 6. Yörük Ali: Aydın'da Malgaç Baskını ile düşmana ilk darbeyi vurmuş ve bölgedeki istiklal mücadelesini başlatmıştır. 7. Kara Fatma: 300 kişilik Kuvayı Milliye güçleriyle İzmit, Bursa, Adapazarı ve Bilecik'te işgalcilere karşı savaşmıştır.

Kemal Tahir'in "Yol Ayrımı" romanı, Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonraki dönemi ele alarak, devlet gücünü kişisel çıkarlar için kullanmaya yeltenenlerin kendi aralarındaki çekişmeleri ve bu durum karşısında gerçek Kuvayımilliyecilerin yaşadıkları şaşkınlığı ve üzüntüyü anlatır. Romanda ayrıca, çok partili hayata geçiş denemeleri ve 1930 yılındaki İstanbul ve Ankara'daki sosyal ve politik ortam da işlenir.

Kurtuluş Savaşı'nın son kurşunu, 18 Eylül 1922 tarihinde Balıkesir'in Bandırma ilçesinde atılmıştır.

Şerife Bacı, Kurtuluş Savaşı sırasında savaşmıştır.

Atatürk'ün kahraman Türk kadını anısı, Adile Onbaşı (Adile Hala) ile yaşadığı bir olaya dayanır. Adile Onbaşı, 1921'de Büyük Taarruz'a katılmış ve cephane ile silah taşınmasında önemli hizmetler yaparak onbaşı rütbesi almıştır. Bu olayın ardından Mustafa Kemal, "Ey kahraman Türk kadını! Sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde yükselmeye layıksın" diyerek Türk kadınının kahramanlığını dünyaya haykırmış ve Adile Onbaşı'nın şahsında tüm Türk kadınlarını selamlamıştır.

Türkiye'nin en fazla askerle savaştığı dönem, Kurtuluş Savaşı olarak kabul edilir.

Kurtuluş Savaşı'nda cepheye giden bazı kadın kahramanlar şunlardır: 1. Nezahat Onbaşı: Henüz 9 yaşındayken Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve 12 yaşında onbaşılığa terfi etmiştir. 2. Şerife Bacı: Kastamonu'dan cephaneleri Ankara'ya taşırken soğuktan donarak şehit olmuştur. 3. Halide Edib Adıvar: Mustafa Kemal Atatürk'ün yanında sivil olarak görev almış ve rütbe alarak savaş kahramanı sayılmıştır. 4. Fatma Seher Erden (Kara Fatma): 300 kişilik bir müfrezeye önderlik etmiş ve İnönü, Sakarya ve Dumlupınar muharebelerinde savaşmıştır. 5. Halime Çavuş: Erkek kılığında milis güçlere katılmış ve İnebolu'dan Ankara ve Sakarya'ya silah ve mühimmat taşımıştır.

"Yeşil Gece" romanı, Reşat Nuri Güntekin tarafından 1928 yılında yazılmıştır ve Kurtuluş Savaşı ile Cumhuriyet'in ilk yıllarını anlatır. Filmin konusu: - Romanın ana karakteri Şahin Öğretmen, yenilikçi bir öğretmendir. - Şahin Bey, okulundan mezun olduktan sonra tayini İstanbul'a çıkmasına rağmen Anadolu'da görev yapmak ister ve bu amaçla Anadolu'ya gider. - Anadolu'da cahillik ve sefaletle mücadele eden Şahin Bey'in hayatı, köyünün düşmanlar tarafından işgal edilmesiyle değişir. - Şahin Bey, Türk kuvvetlerine istihbaratta yardım etmek için düşman kuvvetleriyle iş birliği yapar, ancak daha sonra sürgüne gönderilir. - Cumhuriyet kurulduktan sonra Şahin Bey, düşmanla işbirlikçi hoca olarak bilinirken, gerçeği kanıtlamak için Ankara'ya gider.

1920 ve 1921 yıllarında gerçekleşen bazı savaşlar şunlardır: Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi Savaşları. Birinci İnönü Savaşı. Ayrıca, 1920 yılında İtilaf Devletleri ile İstanbul Hükümeti arasında Sevr Anlaşması imzalandı.

Çocuk Davamız Kahramanları, Kurtuluş Savaşı döneminde önemli görevler üstlenen ve vatanları için büyük fedakârlıklar yapan çocuklardır. Bunlardan bazıları şunlardır: 1. Fındıklıoğlu İbrahim: 13 yaşında savaşa katılmış, mühimmat taşımış ve cesaretiyle tanınmıştır. 2. Sait Yalçın: 14 yaşında askerlere istihbarat taşımış, Yunan kuvvetlerinin hareketlerini gözlemlemiştir. 3. Kısakürekzade Şahap: 15 yaşında cepheye katılmış ve silah kullanmayı öğrenerek savaşta aktif rol oynamıştır. 4. Etlioğlu Ahmet Duran: 12 yaşında mühimmat taşımış, kış koşullarında ağır yükler taşımıştır. 5. Bombacı Ahmet: 13 yaşında savaşta el yapımı bombalar kullanarak başarılar elde etmiştir. 6. Şekerci Ökkeş: 14 yaşında cepheye yiyecek ve ilaç taşımış, istihbarat toplama görevini de yerine getirmiştir. 7. Çuhadar Ali: Küçük yaşına rağmen düşman kuvvetlerine karşı önemli görevler üstlenmiştir.

Topal Yusuf ve Şerife Bacı, Kurtuluş Savaşı sırasında, Şerife Bacı'nın yalnız kalmasını önlemek için evlendiler. Şerife Bacı'nın eşi, Çanakkale'de şehit düşmüştü ve kendisi de savaşta sol bacağını ve bir gözünü kaybetmiş olan Topal Yusuf, kendi ihtiyaçlarını karşılayamayacak durumdaydı.

Nemrut Divanı olarak bilinen Divân-ı Harb-i Örfî mahkemesi, Kurtuluş Savaşı sırasında İstanbul’da, ulusal bağımsızlığı yok etmek için emperyalist devletlerle işbirliği yapanları yargılamak amacıyla kurulmuştur. Bu mahkemenin kurulmasının başlıca nedenleri arasında: - İttihatçılara yönelik cezalar: Kuvayımilliye’ye destek verenlerin suçlu ilan edilerek etkili cezalar almasını sağlamak. - Ankara’daki milli mücadeleye karşı duruş: Milli direnişin kaynağını ittihatçılara bağlayarak, onları cezalandırmak suretiyle Ankara’daki milli mücadeleyi zayıflatmak. - Yargı üzerindeki İngiliz etkisi: İngilizlerin isteği üzerine, yargı yoluyla ittihatçılara darbe vurmak.

Maraş'ın kurtuluş mücadelesinde öne çıkan kahramanlar şunlardır: 1. Sütçü İmam: 31 Ekim 1919'da Uzunoluk Hamamı'ndan çıkan kadınlara sataşan Ermeni ve Fransız askerlerine ateş ederek Maraş Savunması'nın fitilini ateşlemiştir. 2. Avukat Mehmet Ali Kısakürek: 28 Kasım 1919'da yazıp dağıttığı bildiri ile halkı işgale karşı direnişe çağırmıştır. 3. Ali Sezai Efendi: Maraş şehrinin bilgesi ve maneviyat öncüsü olarak halkın sesi olmuş, Ermeni yalanlarını çürütmüştür. 4. Rıdvan Hoca: Ulu Camii İmamı olarak, Türk bayrağının kaleden indirilmesi ile ilgili halkın duygularına tercüman olmuş ve direnişin sembol isimlerinden biri olmuştur. 5. Kılıç Ali Bey: Mustafa Kemal Paşa tarafından Maraş ve Antep bölgesinde milli kuvvetleri teşkilatlandırmakla görevlendirilmiştir. 6. Senem Ayşe: Kocası Ramazan'ın şehit düşmesinin ardından silahlı mücadeleye devam etmiş ve Maraş'ın kurtuluşuna katkıda bulunmuştur.

Batı Cephesi'nin ilk komutanı, Kurtuluş Savaşı döneminde Ali Fuat Cebesoy'dur.