KurtuluşSavaşı

Kemal Tahir'in "Yol Ayrımı" adlı romanı, Cumhuriyetin ilanından sonra şahsi çıkarlar adına yapılan devlet gücünü iktidara getirmek isteyen gerçek Kuvai milliyetçilerinin ve çıkarcıların mücadelelerini konu alır. Romanda ayrıca şu konular da işlenir: Serbest Fırka'nın kuruluşu. Darülfünun'da meydana gelen ayaklanmalar. İstanbul'daki sosyal ve politik ortam. Eserde, kişilerin çıkarlarına ters düşen durumlarda yeni bir yol ayrımına kendilerini sürüklemektense karşı tarafı zorlayarak onları başka yol ayrımlarını tercih etmek zorunda bıraktıkları da gösterilir. "Yol Ayrımı", Kemal Tahir'in "Esir Şehir Üçlemesi" adlı serinin son kitabıdır.

Kurtuluş Savaşı'nın son kurşunu, Balıkesir'in Bandırma ilçesindeki Ayyıldıztepe'de atılmıştır. 17 Eylül 1922'de gerçekleşen çatışmada, Kocaeli Grup Komutanlığı'na bağlı askerler düşmana son ateşi açmış ve Türk zaferi kesinleşmiştir.

Kurtuluş Savaşı'nda savaşan askerlerden bazıları şunlardır: Kazım Karabekir. Refet Bele. İsmet İnönü. Ali Fuat Cebesoy. Halime Çavuş. Şerife Bacı. Sütçü İmam. Kara Fatma. Nezahat Onbaşı. Ayrıca, Kurtuluş Savaşı'nda düzenli ordunun yokluğunda mücadele eden Kuva-yi Milliye birlikleri de önemli rol oynamıştır.

Savaşların dahisi olarak kabul edilen bazı komutanlar: Halid bin Velid. Sun Tzu. Büyük İskender. Hannibal. Mustafa Kemal Atatürk.

Şalvar'lı Şerife'nin hangi savaşta savaştığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, Şerife Bacı'nın Kurtuluş Savaşı'nda mücadele ettiği bilinmektedir.

Kurtuluş Yolu üzerinde bulunan bazı tarihi yerler: Tütün İskelesi: Mustafa Kemal Atatürk'ün 19 Mayıs 1919'da Samsun'a ayak bastığı iskele. Mantika Palas Oteli: Günümüzde Samsun Gazi Müzesi olarak faaliyet gösteren, Atatürk'ün Samsun'da konakladığı otel. Çakallı Taşhan: Kavak/Çakallı mevkiinde yer alan ve restore edildikten sonra yöresel yemeklerin servis edildiği han. Sekiz Göz Un Değirmeni/Fabrikası: Atatürk'ün silah arkadaşlarının Kurtuluş Savaşı örgütlenmesi adına önemli toplantılar yaptığı yerleşke. Havza Mesudiye Oteli: Atatürk'ün Havza'da kaldığı süre boyunca konakladığı ve günümüzde Atatürk Evi Müzesi olarak hizmet veren bina. Ayrıca, Kurtuluş Yolu güzergahında dönem şartlarını tasvir eden aletler ve geçmişte kullanılan ulaşım araçları da sergilenmektedir.

Turgutlu'nun eski hali, 16. yüzyılın başlarında küçük bir köy olarak kurulmuştu. 1610 yılı, Turgutlu için bir dönüm noktası oldu; bu tarihte Turgutlu'da pazar kurma kararı alındı ve bu, Turgutlu'nun kasaba haline gelmesinin başlangıcını oluşturdu. Yunan işgali, Turgutlu'nun eski halini büyük ölçüde değiştirdi; 29 Mayıs 1919'da başlayan işgal, 7 Eylül 1922'ye kadar sürdü ve şehir neredeyse tamamen yakıldı.

Evet, Şerife Bacı ve Halime Çavuş kağnı ile cephane taşımıştır. Şerife Bacı, 1921 yılının kışında İnebolu'dan aldığı cephaneyi Kastamonu'ya taşırken donarak şehit olmuştur. Halime Çavuş ise Kurtuluş Savaşı sırasında erkek kılığına girerek cepheye öküz arabalarıyla silah ve mühimmat taşımıştır.

Kurtuluş Savaşı'nda cepheye giden bazı kadın kahramanlar şunlardır: Halide Edip Adıvar: Sivil olmasına rağmen onbaşı rütbesi almış, Anadolu Ajansı'nın kurulmasında etkili olmuş ve cephede Mustafa Kemal Atatürk'ün yanında yer almıştır. Nezahat Onbaşı: Albay babası ile birlikte Geyve Savaşı, Konya İsyanı, İnönü Savaşları, Sakarya ve Gediz Muharebeleri'ne katılmıştır. Fatma Seher Erden (Erzurumlu Kara Fatma): Kafkas Cephesi ve Kurtuluş Savaşı'nda düşmanla savaşmış, Batı Cephesi'nde müfreze komutanlığı yapmıştır. Gördesli Makbule: Eşi ile birlikte Kuvay-i Milliye'ye katılmış ve 21 yaşında şehit olmuştur. Halime Çavuş: Erkek kılığına girerek Kurtuluş Savaşı'na katılmış ve bir ayağından sakat kalmıştır. Asker Saime Hanım: İstanbul'daki mitinglerde halkı işgale karşı mücadeleye çağırmış, tutuklanmış ve Anadolu'ya geçerek cephede savaşmıştır.

Reşat Nuri Güntekin'in "Yeşil Gece" romanı, Ege Bölgesi'ndeki bir kasabada, idealist genç bir öğretmenin gericilerle mücadelesini anlatır. Romanın ana olayları: Ali Şahin Hoca, muallim okulundan mezun olduktan sonra tayinini Ege Bölgesi'ndeki bir kasabaya ister. Kasabanın geri kalmışlığı ve halkın sefaleti ile karşılaşır. Köyün işgali sırasında, düşman kuvvetleriyle iş birliği yapmak zorunda kalır, ancak asıl amacı Türk kuvvetlerine istihbarat sağlamaktır. Birçok yardımın ardından, düşman kuvvetleri onun gerçek niyetini anlar ve onu sürgüne gönderir. Yunan işgali sırasında, halkı Yunan Devleti'nin Müslümanlarla ilgili kötü niyetleri olmadığına inandırmak için Yunan Devleti'nin teklifini kabul eder. İşgal sona erer, cumhuriyet kurulur ve devrimler yapılır. Roman, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet'in ilk yıllarını kapsar.

"Çocuk Davamız" kitabının kahramanları arasında Kâzım Karabekir öne çıkmaktadır. Kâzım Karabekir, özellikle Doğu Anadolu'da görev yaptığı süreçte kimsesiz çocukların durumuyla ilgilenmiş, onlar için bakım merkezleri kurmuş ve bu çocukların eğitimine büyük önem vermiştir. Kitapta ayrıca, Kâzım Karabekir'in himayesine aldığı iki bini kız, altı bin çocuğun hikâyeleri de yer almaktadır.

Nemrut Mustafa Paşa Divanı olarak da bilinen Divan-ı Harb-i Örfi, işgal kuvvetlerine yaranmak amacıyla tehcir suçlarına bakmak için kurulmuştur. 16 Aralık 1918’de İstanbul’da kurulan mahkeme, 23 Nisan 1920 tarihli bir kararnameyle Osmanlı’nın iç ve dış güvenliğini ihlal eden bütün suçlara bakmaya başlamıştır. Mahkemenin kararları kesin olup temyiz edilemiyor, kapalı yapılıyor ve avukat bulundurulmuyordu. Nemrut Mustafa Paşa başkanlığındaki Divan-ı Harb-i Örfi, Atatürk ve bazı arkadaşlarının gıyaben idamlarına ve mallarının haczine de karar vermiştir.

Türkiye'nin en fazla askerle savaştığı durum, Kore Savaşı sırasında gerçekleşmiştir. Türkiye, Kore Savaşı'na 21.212 asker ile katılmıştır. Diğer bilgiler: - İkinci Dünya Savaşı sırasında Türkiye, 7.000.000 kişiyi silah altına almıştır. - Kurtuluş Savaşı sırasında ise Türk kuvvetleri 207.941 kişiydi.

1920 ve 1921 yıllarında gerçekleşen bazı savaşlar şunlardır: Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi Savaşları. Birinci İnönü Savaşı. Ayrıca, 1920 yılında İtilaf Devletleri ile İstanbul Hükümeti arasında Sevr Anlaşması imzalandı.

Maraş'ın kahramanlarından bazıları şunlardır: Sütçü İmam. Vezir Hoca. Muallim Hayrullah. Ali Sezai Efendi. Avukat Mehmet Ali Kısakürek. Rıdvan Hoca. Doktor Mustafa (Köker). Arslanbey (Toğuzata). Abdal Halil (Fransız İşgalini Sıfıra İndiren Davulcu Halil Ağa). Senem Ayşe. Bunların dışında, Çakmakçı Sait, Abdullah Çavuş, M. Hilmı Dedeoğlu, Fatmalıoğlu Derviş, Osman Erşan, Mümtaz Eren, Haflz

Atatürk'ün kahraman Türk kadını anısı, Adile Onbaşı (Adile Hala) ile yaşadığı bir olaya dayanır. Adile Onbaşı, 1921'de Büyük Taarruz'a katılmış ve cephane ile silah taşınmasında önemli hizmetler yaparak onbaşı rütbesi almıştır. Bu olayın ardından Mustafa Kemal, "Ey kahraman Türk kadını! Sen yerde sürünmeye değil, omuzlar üzerinde yükselmeye layıksın" diyerek Türk kadınının kahramanlığını dünyaya haykırmış ve Adile Onbaşı'nın şahsında tüm Türk kadınlarını selamlamıştır.

Topal Yusuf ve Şerife Bacı, köyün yaşlıları tarafından, kimsesiz olan Şerife Bacı'nın yalnız kalmaması için evlendirilmiştir. Şerife Bacı'nın eşi, savaş sırasında sol bacağını ve bir gözünü kaybetmiş, kulakları da günden güne daha az işitir hale gelmiştir.

Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşı sırasında birden fazla savaş kazanmıştır. Bu savaşlar arasında öne çıkanlar: Sakarya Meydan Muharebesi (20 Ekim 1921); Dumlupınar Meydan Muharebesi (Büyük Taarruz) (4 Mart 1922). Ayrıca, 31 Mart Vakası, Arnavutluk İsyanı, Trablusgarp Savaşı gibi daha önceki savaşlarda da Atatürk komutanlık yapmıştır.

Afyonkarahisar Zafer (Utku) Anıtı, Büyük Taarruz ve Afyonkarahisar'ın Yunan işgalinden kurtarılışını anmak amacıyla dikilmiştir. Anıtın hikayesi: Yapım: Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel tarafından 1934-1936 yılları arasında yapılmıştır. Açılış: 24 Mart 1936'da dönemin başbakanı İsmet İnönü'nün katılımıyla açılmıştır. Sembolizm: Anıtta, kaidenin üstündeki bronz heykellerde ayakta olan figür Türk'ü, ayaklar altında yatan figür ise işgalcileri simgeler. Atatürk'ün Değerlendirmesi: Mustafa Kemal Atatürk, 6 Kasım 1937'deki Afyonkarahisar ziyareti sırasında anıt için "Büyük utkuyu en iyi anlatan anıt" ifadesini kullanmıştır. Konum: Anıt, Afyonkarahisar şehir merkezinde, Anıtpark'ta yer almaktadır.

Mustafa Kemal'in başlattığı büyük Türk direniş hareketi, Anadolu Hareketi veya Millî Mücadele olarak adlandırılır. Bu hareket, Kuvâ-yi Milliye'nin direnişiyle Ankara Hükûmeti'nin diplomatik ve askerî eylemlerini kapsar. Hareketin önemli adımları arasında Samsun'a çıkışı (19 Mayıs 1919), Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas Kongreleri yer alır.