Kürt

"Annemin Ülkesinin Şarkıları" (Gomgashtei dar Aragh, Marooned in Iraq), İranlı Kürt yönetmen Bahman Ghobadi'nin 2002 yapımı bir filmidir. Konusu: İranlı Kürt şarkıcı Mirza'ya, 23 yıl önce boşandığı eşi Hanareh'ten bir mektup gelir. Film, Saddam yönetimindeki Irak halkının yaşadığı zorlukları ve mültecilerin çektiği sıkıntıları müzik ve halay gibi unsurlarla anlatıyor.

Hüseyin Çelik, Kürt ve Arap kökenlidir. 5 Mart 1959 tarihinde Van'ın Gürpınar ilçesinde doğmuştur.

Demirci Kawa (Kawa) Efsanesi, Kürt mitolojisinin önemli hikayelerinden biridir ve Nevruz Bayramı ile güçlü bir bağa sahiptir. Hikayenin özeti: Asurlu zalim kral Zuhak (veya Dehak) döneminde, halkı baskı altında tutan Dehak'ın her gün iki çocuğun beynini yılanlarına yem olarak verdiği bir dönemde geçer. Demirci Kawa, bu duruma isyan eder ve halkı örgütler. 21 Mart'ta, baharın başlangıcında, Kawa liderliğinde halk ayaklanır ve Dehak'ı öldürerek halkı özgürlüğe kavuşturur. Zafer, dağlarda yakılan ateşlerle kutlanır ve bu olay Nevruz'un başlangıcı olarak kabul edilir. Semboller: Kawa: Halkın lideri ve kurtarıcısı olarak cesaret ve adaleti temsil eder. Çekiç: Zulme karşı mücadelede bir silah olarak direnişi simgeler. Ateş: Özgürlüğün habercisi, arınma ve zaferin sembolüdür. Farklı versiyonlar: Türkiye Kürtleri için efsane, modern siyasi mücadelelerle bağdaştırılarak direniş vurgusu güçlendirilir. İran Kürtleri için Zerdüştlük etkileri daha belirgindir ve ateşin kutsal yönü öne çıkar. Irak Kürtleri için Kawa, bölgesel kahramanlık hikayeleriyle zenginleştirilir.

Abdullah Papur, Kürt Alevi bir ailenin çocuğudur. Aşiret bilgisi mevcut belgelerde yer almamaktadır.

"Beritan" şiirinin hikayesi, PKK saflarında yer almış ve 1992 yılında bir çatışmada teslim olmamak için uçurumdan atlayarak intihar eden komutan Bêritan Hêvî (Gülnaz Karataş) ile ilişkilidir. Bêritan, Kürt milliyetçiliğinin sembollerinden biri olarak kabul edilir ve "Beritan" adı, Kürt kadın ordusunun sembolü ve örneği haline gelmiştir. Ayrıca, Sipan Xelat tarafından bestelenmiş "Beritan" adlı bir şarkı da bulunmaktadır.

Roja Ciwan adlı internet sitesinin kuruluş tarihi 19 Temmuz 2024 olarak belirtilmiştir. Ayrıca, Roja Ciwan adlı bir Kürt gençlik örgütü de bulunmaktadır. Bu örgütün ne zaman kurulduğuna dair bilgi bulunamamıştır.

"Kaplumbağalar da Uçar" filmi, Irak-Türkiye sınırında bulunan bir Kürt mülteci kampında çekilmiştir.

İzoli aşiretinin kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır. Mervani Devleti: Aşiret, 900'lü yıllarda kurulan Mervani Devleti'nde "Hizoli" olarak geçmektedir. Harzemşahlar İmparatorluğu: Bazı tarihçiler, aşireti Harzemşahlara bağlamaktadır. Zaza Kökenli: Bazı kaynaklara göre İzol aşireti, 17. yüzyılda Dersim bölgesine yerleşen ve daha sonra bölgedeki diğer Kürt aşiretleriyle ittifak kuran Zaza kökenli bir aşirettir. Ayrıca, aşiretin 16. yüzyılda Safevi Devleti’ne karşı Osmanlı Devleti’ne bağlılığını bildiren Şeyh Ubeydullah Nehri’nin soyundan geldiği iddiası da bulunmaktadır. Bu bilgiler net değildir ve aşiret mensupları, soylarını yerel anlatılarla sahiplenmektedir.

"Savaşın Kız Kardeşleri" ifadesi, farklı bağlamlarda farklı hikayeleri ifade edebilir. İkinci Dünya Savaşı sırasında Stalingrad'da geçen gerçek bir hikaye, "Savaşın Kız Kardeşleri" olarak adlandırılabilir. Ayrıca, Sarah Hall'un "Savaştaki Kızkardeşler" adlı bir romanı da bulunmaktadır.

Karanfilli elma, Kürt kültüründe barışın ve aşkın simgesi olarak kabul edilir ve bu geleneğin sahibi Rojhilatlı sanatçı Seywan Saedian'dır. Saedian, bu geleneği canlandırmak amacıyla 14 Şubat'ın "Karanfilli Elma Sevgililer Bayramı" olarak kutlanması için 14 yıl boyunca çaba harcamış ve bu proje 2013 yılında Kürdistan Bölgesel Yönetimi Turizm Bakanlığı tarafından ilk resmi Kürt sembolü olarak kabul edilmiştir.

Kiziroğlu Mustafa Bey, Kürt Celali aşiretine mensuptur.

Tatar Ramazan karakteri, Şeyhbızın aşiretine bağlı bir Kürt olarak tanımlanmaktadır. Ancak, bu bilgi kurgusal bir karaktere aittir ve gerçek bir kişiyi ifade etmemektedir. Tatar Ramazan, Kerim Korcan'ın "Tatar Ramazan" adlı romanında ve bu romandan uyarlanan filmlerde yer alan bir karakterdir. Gerçek bir kişi olan Mecit Çoksu, "Tatar Ramazan" olarak bilinen ve Ağrı kökenli bir eşkıyadır.

Tatar Ramazan karakteri, Şeyhbızın aşiretine bağlı bir Kürt olarak tanımlanmaktadır. Ancak, bu bilgi kurgusal bir karaktere aittir ve gerçek bir kişiyi ifade etmemektedir. Tatar Ramazan, Kerim Korcan'ın "Tatar Ramazan" adlı romanında ve bu romandan uyarlanan filmlerde yer alan bir karakterdir. Gerçek bir kişi olan Mecit Çoksu, "Tatar Ramazan" olarak bilinen ve Ağrı kökenli bir eşkıyadır.

Ayşe Şan, 1938 yılında Diyarbakır'da doğmuş ve 18 Aralık 1996'da İzmir'de vefat etmiş bir Kürt dengbêjdir. Müzik kariyeri: Antep Radyosu'nda Türkçe şarkılar söyleyerek müziğe başlamıştır. 1963'te İstanbul'a taşınmış ve ilk plaklarını çıkarmıştır. 1972'de Almanya'ya, 1979'da ise Irak'a göç etmiştir. Bağdat Radyosu'nda "Eyşana Elî" adıyla programlar yapmış ve Kürt müziğini özgürce seslendirmiştir. Önemli eserleri: "Ez Xezalım". "Qederê". "Dayikê". "Lê lê bêmal". "Lorkê". Kişisel hayatı: Ailesinin müzikle ilgilenmesine karşı çıkması nedeniyle zor bir çocukluk geçirmiştir. İki evlilik yapmış, ancak bu evliliklerden de büyük acılarla ayrılmıştır. Doğduğu şehir Diyarbakır'a, annesinin mezarını ziyaret edemeden vefat etmiştir.

Deniz Toprak, çeşitli yörelere ait türküler söylemektedir. Kendi yöresinde sevilen ve dinlenen türküler yanı sıra, Türkiye'nin farklı bölgelerinden türküleri de seslendirmektedir. Toprak, Arapça, Kürtçe, Lazca, Hintçe ve Çince şarkılar da söylemektedir. Ayrıca, 2012 yılında TRT Müzik kanalında 13 bölüm yayınlanan “Yerel Yıldızlar” adlı programda, Türkiye'nin çeşitli şehirlerinin yöre sanatçılarıyla birlikte türküler seslendirmiştir.

Pinyanişiler, Ertoşî ve Pinyanişî olarak adlandırılan iki büyük Kürt aşiretinden biridir. Pinyanişîlerin ana merkezi, Hakkâri’nin bugün adına Çukurca denen Çalê ilçesidir.

Hasenanlar, Muş ilinin merkez ve Bulanık ilçelerinde oturan bir Kürt aşireti olarak bilinmektedir.

Dilan Govend halk oyunu, Kürt yöresine aittir.

Kürtçe halayların hareketli olmasının nedeni, bu oyunların genellikle eğlence, coşku ve sevgi gibi konuları anlatmasıdır.

Kürt dengbêjlerinin sayısı oldukça fazladır, ancak bazıları şunlardır: Şakiro. Ayşe Şan. Egidê Cimo. Evdalê Zeynikê. Karapêtê Xaço. Meryem Xan. Seyidxanê Boyaxçî.