Komünizm

"Sevgili Yoldaşlar" (Dear Comrades!), 1962 yılında Novoçerkassk'ta gerçekleşen işçi katliamını konu alan bir Rus tarihi drama filmidir. Filmin hikayesi: Komünist Parti'nin bir görevlisi olan Lyudmila, kızının da katıldığı bir işçi grevine tanık olur. Göstericilere ateş açılması ve kızının kaybolmasıyla Lyudmila'nın dünya görüşü değişir. Lyudmila, kızını bulmak için sokağa çıkma yasakları ve toplu tutuklamalarla dolu bir süreçte devlet şiddetini ortaya çıkarmaya çalışır. Bu süreçte Lyudmila'nın partiye olan inancı sarsılır.

Evet, Bolşevikler komünisttir. Bolşevikler, Vladimir Lenin liderliğinde, 1903'teki Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi 2. Kongresi'nde Menşeviklerden ayrılan Marksist Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin (RSDİP) aşırı sol fraksiyonuydu. Bolşevik Parti, 1917 Ekim Devrimi'nde Rusya'da iktidarı ele geçirmiş ve daha sonra Sovyetler Birliği Komünist Partisi adını almıştır.

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) bazı dönüm noktaları: Kuruluş. Çin Halk Cumhuriyeti'nin ilanı. Kültür Devrimi. Deng Xiaoping'in liderliği. Xi Jinping'in yükselişi. Aşırı yoksulluğun bitirilmesi.

60'larda komünistlerin giydiği haki parkaların kime ait olduğuna dair bilgi bulunamadı. Ancak, komünistlerin yeşil parka giymesinin bazı nedenleri şunlardır: Tarihsel bağlam: Soğuk Savaş döneminde, Doğu Bloku ülkelerinde üretilen askeri parkalar dayanıklı ve uygun fiyatlı oldukları için sol görüşlü kişiler arasında yaygınlaşmıştır. Pratik nedenler: Yeşil parkalar, sade ve gösterişsiz görünümleriyle kapitalist tüketim kültürüne karşı bir duruş sergileme aracı olarak görülebilir. Sembolik anlam: Yeşil renk, bazı sol gruplar için umudu, doğayı ve devrimi simgeleyebilir.

Komünist Manifesto, proletaryanın bir devrimle burjuva düzenini ve üretim araçlarının özel mülkiyetini ortadan kaldırarak sınıfsız bir toplum düzenini gerçekleştirmesi gerektiğini savunur. Manifesto'nun temel görüşleri: Tarihsel materyalizm: Tüm toplumların tarihi, sınıf mücadeleleriyle şekillenmiştir. Kapitalizmin eleştirisi: Kapitalizm, küçük bir azınlığın elinde servet ve güç toplar, toplu yoksulluklar yaratır ve sık ekonomik krizlere yol açar. Özel mülkiyetin kaldırılması: Modern burjuva özel mülkiyeti, sınıf karşıtlıklarına ve sömürüye dayanır. Proleterlerin birliği: "Bütün ülkelerin işçileri, birleşin!" sloganıyla proleterlerin uluslararası birliğini teşvik eder. Devrimci değişim: Mevcut toplumsal ve siyasal düzenlerin zorla yıkılmasını ve demokratik bir toplum yapısının kurulmasını önerir.

Kibar Feyzo, yönetmenliğini Atıf Yılmaz'ın yaptığı, Kemal Sunal, Müjde Ar, Adile Naşit, Şener Şen, İhsan Yüce, İlyas Salman ve Erdal Özyağcılar'ın rol aldığı 1978 yapımı bir Türk komedi filmidir. Film, köyde sevdiği kadınla evlenmek isteyen Feyzo'nun başlık parası toplamak isterken yaşadıklarını anlatır. Ayrıca, film ağalık düzenine kara mizah çerçevesinde yaklaşarak toplumcu gerçekçi bir nitelik taşır ve sınıfsal çatışmayı merkeze alan politik bir yön taşır. Feyzo'nun Maho Ağa'ya karşı girdiği mücadele, bir çeşit kültür çatışması olarak da değerlendirilebilir. Film, 12 Eylül Darbesi öncesinde Türkiye'de sınıfsal çatışmayı, işçi hareketleri ve sendikalaşmadaki güçlükleri ve mevcut ağalık düzenini hicivsel bir şekilde eleştirir. Feyzo karakterinin, toplumsal düzendeki çarpıklıkları hicvederken aynı zamanda halkın sağduyusunu temsil ettiği düşünülmektedir. Filmde, ağa rolündeki Şener Şen'in "Ula şurada 141 142 başsınız!" ifadesi, kişi sayısıyla değil, dönemin Türk Ceza Kanunu'nun 141. ve 142. maddeleriyle ilgilidir.

Çin, tek partili rejim ile yönetilen bir sosyalist cumhuriyettir. Yönetim sisteminin bazı özellikleri: Devlet başkanı: ÇKP Genel Sekreteri'dir. Yasama: Ulusal Halk Kongresi (UHK) tarafından yürütülür, ancak üyeleri ÇKP tarafından belirlenir. Yürütme: Devlet Konseyi tarafından gerçekleştirilir, başında Başbakan bulunur. Merkeziyetçilik: Ülke, merkezi yönetim liderliğinde olup, etnik ve ekonomik farklılıklar nedeniyle çok parçalı bir yapıya sahiptir. Yerel yönetimler: Eyalet, il, ilçe ve kasaba düzeylerinden oluşur; merkez yönetime bağlıdır.

Mao Zedong'un altı ilkesi şunlardır: 1. Halkın İktidarı: İşçi sınıfının ve köylülerin iktidarı önemlidir. 2. Devrim: Sosyalizme geçiş için devrim gereklidir ve bu devrim şiddet içerebilir. 3. Kültürel Devrim: Sosyalist toplumu inşa etmek ve burjuvazinin geri dönüşünü engellemek için kültürel devrim gereklidir. 4. Bağımsızlığın Sağlanması: Feodalizmin tasfiyesi ve bağımsızlığın sağlanması hedeflenir. 5. Üretim Araçlarının Kamulaştırılması: Üretim araçları kamulaştırılmalıdır. 6. Planlı Ekonomi: Planlı ekonomi uygulanmalıdır.

Romanya halkının fakir olmasının bazı nedenleri: Komünizm sonrası ekonomik geçiş: 1989'daki Romanya Devrimi'nden sonra ülke, demokrasi ve piyasa ekonomisine geçiş sürecine girdi. Düşük kişi başına düşen GSYİH: 2020 yılı itibarıyla Romanya'nın kişi başına düşen GSYİH'si yaklaşık 2.900 dolar olup, tüm Avrupa Birliği ülkeleri arasında en düşükler arasındadır. Yüksek yoksulluk oranı: %23,5'lik yoksulluk oranıyla Romanya, Avrupa Birliği ülkeleri arasında en yüksek yoksulluk oranlarından birine sahiptir. Yavaş işleyen sistem: Devlet kurumlarında ve özel yerlerde işlemlerin çok yavaş ilerlemesi, halkın ekonomik faaliyetlerini olumsuz etkileyebilir. Eski ve bakımsız altyapı: Özellikle devlet tarafından sağlanan hizmetlerde ve özel yerlerde bakımsızlık ve eskilik gözlemlenmektedir. Yüksek yaşam maliyetleri: Özellikle konut ve gıda fiyatları, halkın ekonomik yükünü artırmaktadır.

Fransız Komünist Partisi (PCF), 30 Ekim 1920 tarihinde kurulmuştur.

Romanya'da devrim, 16 Aralık 1989'da ülkenin batısındaki Temeşvar (Timișoara) şehrinde Macar bir rahibin rejim muhalifi olduğu gerekçesiyle sürgüne gönderilmeye çalışılması üzerine başlayan ayaklanmanın polis ve Securitate'nin müdahale etmesiyle yayılmasıyla başladı. 19 Aralık’ta kendi askerleri de taraf değiştirip, Çavuşesku’ya karşı isyancıların yanında yer aldı. Devrim, 25 Aralık 1989'da, yaklaşık bir saat süren yargılamanın ardından Nikolay ve Elena Çavuşesku'nun kitle katliamı, yolsuzluk, görevi kötüye kullanma, vatana ihanet ve kamu malını zimmetlerine geçirme suçlarından idama mahkûm edilmeleri ve aynı gün içinde idam edilmeleriyle sonuçlandı. Devrim, Romanya'daki sosyalist rejimin sona ermesiyle sonuçlandı.

Bulgaristan, 1944 yılında II. Dünya Savaşı'nın sonuna doğru, Bulgar partizanların hükümeti devirmesi sonucu komünist oldu. Aynı yıl, Komünist Parti, Sovyetler Birliği'nin desteğiyle iktidara geldi.

Ayn Rand, Rusya'da giderek kötüleşen yaşam koşulları ve komünist rejimin baskısı nedeniyle 1926 yılında Rusya'dan kaçtı. Rand, 1924 yılında ABD'ye gitmek üzere vize almış, ancak Rusya'ya bir daha dönmemeye karar vermişti.

Nâzım Hikmet, Bulgaristan'da iki farklı amaçla bulunmuştur: 1. 1951 Ziyareti: Bulgaristan'daki Türk azınlığa mensup köylüleri, genç Halk Hükümeti'nin yaygınlaştırmaya çalıştığı kolektif çiftliklere katılmaya ikna etmek için davet edilmiştir. 2. 1957 Ziyareti: Bu ziyaret, daha çok kişisel bir özlem giderme amacı taşıyordu. Nâzım Hikmet'in Bulgaristan ziyaretleri sırasında, Türklerin dil ve kültürlerine saygı gösterilmesi, Türkçe eğitim ve yayınların artırılması gibi konularda Bulgaristan Komünist Partisi'ne tavsiyelerde bulunduğu da bilinmektedir.

Bulgaristan'da komünist rejimin kurulmasının bazı nedenleri: İkinci Dünya Savaşı'nın etkileri. Siyasi değişiklikler. Ekonomik dönüşüm arzusu. Sosyal ve kültürel değişimler. Bulgaristan'daki komünist rejim, 1989 yılında Doğu Bloku'ndaki reform süreci ve demokratikleşme hareketleriyle son buldu.

Mao Zedong'un okuduğu bazı kitaplar: Marx ve Engels'in eserleri: "Komünist Parti Manifestosu", "Sınıf Mücadelesi". Kautsky'nin eseri: "Sınıf Mücadelesi". Kirkup'un eseri: "Sosyalizmin Tarihi". Adam Smith'in eseri: "Ulusların Zenginliği". Lenin'in eserleri: "İki Taktik", "Sol' Komünizm, Bir Çocukluk Hastalığı". Engels'in eseri: "Anti-Dühring". Marx'ın "Kapital"i: Mao, "Kapital"in farklı çevirilerini okumuş, üzerinde notlar almış ve işaretler çizmiştir. Mao Zedong, ayrıca Çin ve dünya tarihi ile ilgili birçok eser okumuştur.

Satantango, terk edilmiş bir tarım kooperatifinde yaşayan yaklaşık 10 kişinin hikayesini anlatır. Romanın ve filmin işlediği bazı temalar: Yetki eksikliği. Nihilizmin yaygınlığı. Kayıtsızlığın kötülükleri. Kooperatifte yaşayanların dünyayla tüm irtibatları kesilmiş ve umutlarını kaybetmişlerdir.

Karl Marx, Pierre-Joseph Proudhon'un 1846 tarihli "Sefaletin Felsefesi" adlı eserinde ortaya koyduğu sosyalizm teorisini ve felsefi düşüncelerini eleştirmek amacıyla "Felsefenin Sefaleti" adlı eseri yazmıştır. Marx, Proudhon'un ekonomik öğretilerini ve yöntemlerini inceleyerek, tarihsel materyalist anlayışını Fransız okurlara açıklama fırsatı bulmuştur.

Konformizm, Türkçe'de "uymacılık" olarak çevrilebilir. İlk duyduğunda konformizm, "rahatına düşkünlük" anlamına gelebilir, ancak "konfor"dan sonra gelen "m" harfi, kelimenin bu anlama gelmediğini düşündürür. Konformizm, aynı zamanda "ilke olarak ya da uygulamada, çevresinde kabul görmüş veya egemen durumda olan davranış modellerine, düşünce tarzlarına uyan kimsenin hareket tarzı" olarak da tanımlanabilir.

Komünist vatanseverlik, Marksist-Leninist düşünce yapısı içerisinde, çeşitli komünist partilerin yönettiği sosyalist devletlerin bulunduğu topraklara duyulan yurtseverlik sevgisidir. Bu kavram, milliyetçilik ve şovenizm kapsamında değerlendirilen vatanseverlik kapsamına girmez.