Kölelik

Yeraltı Demiryolu ifadesi, gerçek bir demiryolu değil, Güney Amerika Birleşik Devletleri'ndeki kölelerin Kuzey Amerika Birleşik Devletleri ve Kanada'da özgürlüğe kaçmak için kullandıkları insan, ev ve sığınak ağını ifade eder.

Köle kelimesi üç farklı anlamda kullanılabilir: 1. Tarih terimi: Savaşta tutsak alınan, yabancı ülkelerden zor kullanılarak kaçırılıp özgürlüklerinden yoksun bırakılan ya da başkasından satın alınan erkek. 2. Genel anlam: Zorba bir gücün egemenliği ya da birinin buyruğu altında bulunan, özgür olmayan kimse. 3. Mecazi anlam: Herhangi bir şeye aşırı derecede bağlı olan kimse (örneğin, "içkinin kölesi", "paranın kölesi").

Evet, "Amistad" filminin konusu gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Film, 1839 yılında yaşanmış olan ve siyahi köleleri taşıyan aynı adlı gemide kölelerin çıkardığı isyan sonrası yaşananları anlatmaktadır.

Harriet Tubman, Amerikan tarihinde önemli bir figürdür çünkü: 1. Kölelikten Kaçışı ve Yeraltı Demiryolu: Tubman, kölelikten kaçarak diğer kölelerin de özgürlüğe kavuşmasına yardımcı olmak için Yeraltı Demiryolu'nu kurdu ve yönetti. 2. Amerikan İç Savaşı: İç Savaş sırasında Birlik Ordusu'na katılarak hemşire, aşçı ve casus olarak görev yaptı. 3. Kadın Hakları Aktivizmi: Savaştan sonra kadın hakları ve oy hakkı için mücadele etti. Tubman, cesareti, kararlılığı ve kölelik karşıtı çalışmalarıyla Amerikan toplumu için bir simge haline geldi.

"Chuno" dizisi, Joseon Hanedanlığı döneminde geçen ve köle avcıları ile kölelerin dünyasını konu alan bir dramadır. Dizide, bir köle avcısı (Jang Hyuk), işlemediği bir suçla haksız yere suçlandıktan sonra nobi (köle) olan bir kaçağın (Oh Ji-ho) izini sürmeye çalışır. Bu süreçte, dizi bir aşk üçgeni ve büyük çaplı dramatik olaylar etrafında gelişir.

Harriet Beecher Stowe, birçok alanda faaliyet göstermiş çok yönlü bir kişiliktir: 1. Yazar: En çok, 1851-1852 yılları arasında yayımlanan ve köleliğin acımasızlığını anlatan "Uncle Tom’s Cabin" adlı romanıyla tanınır. 2. Eğitimci: Cincinnati'de bulunan Western Female Institute'da öğretmenlik yapmıştır. 3. Reformcu: Köleliğin yanı sıra, kadın hakları ve eğitim reformu gibi konularda da aktif olarak çalışmıştır. 4. Seyahatler: Kölelik karşıtı görüşlerini yaymak için Amerika ve Avrupa'da seyahatler yapmış, bu seyahatleri hakkında kitaplar yazmıştır.

"Emancipation" iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Film "Emancipation" (2023): Yönetmen Antoine Fuqua tarafından çekilen bu film, özgürlüğüne kavuşmak için mücadele eden bir kölenin hayatını konu alır. 2. Tarihsel Belge "Özgürlük Bildirgesi" (Emancipation Proclamation): Amerikan İç Savaşı sırasında ABD Başkanı Abraham Lincoln tarafından 1 Ocak 1863'te yayımlanan bu bildiri, ülkedeki kölelerin büyük bir kısmının özgür ilan edilmesini sağlar.

Köle Kız ve Padişahın Hikayesi iki farklı versiyonda anlatılmaktadır: 1. Mesnevi'den Seçme Hikayeler versiyonunda, bir padişah güzel bir hizmetçi kızla karşılaşır ve onu sarayına getirir. 2. Meliha Doğu versiyonunda ise, padişah iki köle satın alır.

Kölelik dönemini anlatan bazı filmler şunlardır: 1. Amistad (1997) - 1839 yılında Küba'dan Amerika'ya götürülen Afrikalı kölelerin isyanını konu alır. 2. 12 Years a Slave (2013) - Solomon Northup'un 12 yıl boyunca kölelik yapmasını anlatır. 3. Manderlay (2005) - Grace'in Alabama'da köleliğin kaldırılmamış gibi görünen bir çiftlikte köleleri özgürleştirme mücadelesini işler. 4. Roots - Kunta Kinte'nin Afrika'dan Amerika'ya köle olarak getirilmesiyle başlayan nesiller boyu süren köleliği anlatır. 5. Beloved (1998) - Özgürlüğünü kazanan eski köle Sethe'nin kölelikten kurtulduktan sonraki psikolojisini ele alır.

Abraham Lincoln, Amerika Birleşik Devletleri tarihinde önemli bir yere sahiptir çünkü: 1. Amerikan İç Savaşı'nı Kazandı: Lincoln, Birliği koruyarak Amerikan İç Savaşı'nda Konfederasyon Devletleri'ne karşı büyük bir zafer kazandı ve köleliği ortadan kaldırdı. 2. Cumhuriyetçi Parti'nin İlk Başkanı: Lincoln, Cumhuriyetçi Parti'nin ilk başkanı olarak, ABD'nin modernleşmesine ve köleliğin sona erdirilmesine öncülük etti. 3. Gettysburg Konuşması: 19 Kasım 1863'te yaptığı Gettysburg Konuşması, Amerikan tarihinin en önemli konuşmalarından biri olarak kabul edilir. 4. Suikasta Uğrayan İlk Başkan: Lincoln, görev başında suikasta uğrayan ilk ABD başkanı oldu ve bu olay, ulusal bir martyr olarak anılmasına neden oldu. 5. Tarihsel Değerlendirme: Lincoln, tarihsel değerlendirmelerde en iyi ABD başkanlarından biri olarak kabul edilir.

Kölelik, tarih boyunca çeşitli nedenlerle var olmuştur: 1. Ekonomik Gereksinimler: Köleler, toprak işleme ve diğer ekonomik faaliyetlerde önemli bir iş gücü kaynağı olarak kullanılmıştır. 2. Savaş Esirleri: Savaşlarda yenilen tarafın esirlerinin köleleştirilmesi, yaygın bir uygulamaydı. 3. Borç Köleliği: Borcunu ödeyemeyen insanlar, kendilerini veya aile üyelerini köle olarak satabilirlerdi. 4. Sosyal ve Hukuki Durum: Bazı toplumlarda köleler, hür insanlardan farklı bir hukuki statüye sahipti ve bu durum köleliğin devam etmesine yol açtı. İslamiyet'in ortaya çıkışıyla birlikte kölelik, kaldırılmaya çalışılmış ancak tamamen sona erdirilememiştir.

"Descendant" (2022) filminin konusu gerçek olaylara dayanmaktadır. Film, Clotilda adlı gemiyle Amerika Birleşik Devletleri'ne köleleştirilmiş Afrikalıları taşıyan son gemiden kurtulanların torunlarının hikayelerini geri kazanmalarını konu almaktadır.

Mississippi'nin hikayesi, zengin ve karmaşık bir tarihe sahiptir: 1. Kolonizasyon ve Erken Dönem: Mississippi, Fransızlar tarafından Yeni Fransa'nın bir parçası olarak talep edildi ve 1716'da Natchez kasabası kuruldu. 2. Pamuk Plantasyonları ve Kölelik: 1800'lerin başlarında, Mississippi, pamuk yetiştiriciliği ve köle emeği ile zenginleşti. 3. İç Savaş ve Sonrası: Mississippi, Amerikan İç Savaşı sırasında önemli savaş alanlarına ev sahipliği yaptı. 4. Yeniden Yapılanma ve Ayrımcılık: Yeniden Yapılanma döneminde, Mississippi'de siyasi ve sosyal reformlar yaşandı, ancak 1890'da kabul edilen bir anayasa ile Afrikalı Amerikalıların siyasi hakları kısıtlandı. 5. Modern Dönem: 20. yüzyılda, Mississippi, sivil haklar hareketi ve özellikle 1964 Sivil Haklar Yasası ile önemli değişiklikler yaşadı.

"Lado a Lado" (Yan Yana) dizisinin konusu, 20. yüzyılın başlarında köleliğin kaldırılması döneminde, farklı sosyal sınıflardan ve ırktan iki kadının hikayesini anlatır. Başrollerde yer alan Isabel fakir bir köle soyundan gelirken, Laura beyaz bir kız ve barones kızıdır.

"Roots" dizisinin 3. bölümü, George'un büyüme sürecini ve kölelik hayatındaki deneyimlerini anlatıyor. Bu bölümde: - George, başarılı bir dövüş horozu eğiticisi olur ve "Tavuk George" lakabını alır. - George, bir vaizin kızı Matilda ile evlenir. - George'un babası, kendini yıkıcı yollarından alıkoymakta zorlanır ve bu durum aile içinde gerilim yaratır. - George, bir gün kendisi ve ailesi için özgürlüğü satın alacağına dair kendine söz verir.

Osmanlı'da köleliğin kaldırılmasının birkaç nedeni vardır: 1. Aydınlanma Çağı Etkileri: 18. yüzyıldan itibaren Batı'da gelişen çağdaş ve özgürlükçü fikir hareketleri, Osmanlı Devleti'nde de kölelik kurumunu sorgulamaya başladı. 2. Dış Baskılar: Özellikle İngiltere'nin köle ticaretinin yasaklanması yönündeki baskıları, Osmanlı yönetimini bu konuda adımlar atmaya zorladı. 3. Fermanlar ve Yasaklar: Sultan Abdülmecid döneminde, 1847'de bir fermanla köle ticareti yasaklandı ve 1857'de zenci köle ticareti tamamen kaldırıldı. 4. Toplumsal Değişim: Tanzimat Fermanı ile başlayan süreçte, Osmanlı toplumunda kölelik anlayışına karşı bir dönüşüm yaşandı ve özgür toplum anlayışına doğru ilerleme kaydedildi.

Harriet Beecher Stowe'un "Tom Amca'nın Kulübesi" (1852) adlı romanı, duygu romanı olarak kabul edilir. Bu eser, köleliğin insanlık dışı ve zalim yüzünü tasvir ederek okuyucuda duygusal tepkiler uyandırmayı amaçlamıştır.

"Antebellum" filmi, başarılı bir yazar olan Veronica Henley'nin, bir gece evine dönerken kaçırıldıktan sonra yaşadıklarını anlatıyor. Filmde, Veronica kendisini korkunç bir gerçekliğin içinde sıkışmış bulur ve bu akıl almaz gizemi çok geç olmadan çözmek zorundadır. Ayrıca, filmde Amerikan İç Savaşı öncesi kölelik teması da işlenmektedir.

Köle olarak satılan bir kızın hikayesini anlatan film, "12 Yıllık Esaret" (12 Years a Slave, 2013) adlı yapımdır.

Mankurt kelimesi, Türk, Altay ve Kırgız efsanelerinde geçen bilinçsiz köle anlamına gelir. Mankurtlaşma ise bir insanı öz benliğinden uzaklaştırıp, kendisine söylenen her şeyi sorgusuzca yapan bir köleye dönüştürme işlemidir. Ayrıca, günümüzde mankurt terimi "ulusal kimlikten uzaklaşan, içinde bulunduğu topluma yabancılaşan" anlamında da kullanılmaktadır.