Kölelik

Köle Isaura dizisinin konusu, 1835 yılında Brezilya'nın Rio de Janeiro kentindeki bir çiftlikte, Kumandan Almedia'nın ve çiftlik yöneticisi Miguel'in kölesi olarak dünyaya gelen Isaura'nın hikayesini anlatır. Dizi, kölelik temasını işler ve bu yönüyle bir roman tadında hikaye sunar.

Evet, Yeraltı Demiryolu gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. 1700'lerin sonlarında kurulan ve 1830'dan 1861'deki İç Savaş'ın patlak vermesine kadar faaliyet gösteren bu ağ, kölelerin Güney ABD'deki kölelikten kaçmalarına yardımcı olmuştur. Yeraltı Demiryolu, buluşma noktaları, gizli yollar, ulaşım ve güvenli evlerden oluşan bir yardım şebekesine verilen addır. Yeraltı Demiryolu'nun bazı ünlü figürleri arasında Harriet Tubman, Levi Coffin ve William Still bulunmaktadır.

Köle, hukukî, iktisadî ve sosyal bakımdan hür insanlardan farklı ve aşağı bir statüde bulunan kişidir. Köle kelimesinin diğer anlamları: Birinin emri altında bulunan, özgür olmayan kimse; Herhangi bir şeye aşırı derecede bağlı olan kimse (mecaz).

Evet, Amistad filminin konusu gerçek bir hikayeye dayanmaktadır. Film, 1839 yılında, İspanyol köle nakliye gemisi La Amistad'da (İspanyolca "Arkadaşlık" anlamına gelmektedir) yaşanan gerçek bir isyanı ve sonrasında yaşananları konu alır. Afrika'dan alınan köleleri Amerika'ya götürürken yolda kölelerin isyan edip gemiyi ele geçirdiği ve mürettebatın çoğunu öldürdüğü olay, mahkeme sürecine taşınmış ve ülke gündeminde önemli bir yer tutmuştur.

Harriet Tubman, kölelik karşıtı aktivizmi, Yeraltı Demiryolu'ndaki rehberliği, Amerikan İç Savaşı sırasında Birlik Ordusu'na katkıları ve kadın hakları savunuculuğu nedeniyle önemlidir. Öne çıkan başarıları: Kölelikten kaçış: 1849'da kölelikten kaçarak özgürlüğüne kavuşmuş ve ailesini de özgürlüğe kavuşturmuştur. Yeraltı Demiryolu: "Yeraltı Demiryolu" adını verdiği gizli yollar ve güvenli evleri tesis ederek birçok kölenin özgürleşmesine aracılık etmiştir. İç Savaş'taki rolü: Hemşire, casus ve izci olarak Birlik Ordusu'na hizmet etmiş, Combahee Nehri Baskını gibi askeri operasyonlara katılmıştır. Kadın hakları: Kadın hakları mücadelesinde aktif olarak yer almış, kadınların oy hakkı için çalışmalar yürütmüştür. Tubman, cesareti ve özgürlüğe olan bağlılığıyla Amerikan toplumu için bir simge haline gelmiştir.

"Chuno" dizisi, Joseon Hanedanlığı döneminde geçen ve "Chuno Ggun" olarak bilinen köle avcılarının dünyasını anlatan bir dram ve aksiyon dizisidir. Dizinin bazı konuları: Aşk üçgeni. Kölelik sistemi. İsyan. Dizi, 24 bölümden oluşmaktadır.

Harriet Beecher Stowe, en çok 1852 yılında yazdığı Tom Amca'nın Kulübesi adlı kölelik karşıtı romanıyla tanınır. Stowe'un diğer bazı çalışmaları şunlardır: A Key to Uncle Tom's Cabin (1853). Dred, A Tale of the Great Dismal Swamp (1856). The Minister's Wooing (1859). The American Woman's Home (1869). Ayrıca, Yeraltı Demiryolu'na destek vermiş ve kaçak kölelere sığınak sağlamıştır.

Köle kız ve padişahın hikayesi, farklı versiyonlarda ele alınabilir: İki köle ve padişah hikayesi. Padişah ve cariye hikayesi. Padişahın köleleri imtihanı. Bu hikayeler, farklı temalar ve mesajlar içermektedir.

Emancipation filmi, özgürlüğüne kavuşmak için mücadele eden bir kölenin hayatını konu ediyor. Filmde, Louisiana plantasyonundan kaçan köleleştirilmiş bir adam olan Peter'ın hikayesi anlatılıyor. Emancipation, gerçek hayatta Whipped Peter olarak bilinen ve sırtının feci şekilde yara aldığı bir fotoğrafla ünlenen Gordon'un gerçek yaşam öyküsüne dayanmaktadır. Film, 2 Aralık 2022'de sınırlı sayıda sinemada gösterime girmiş ve 9 Aralık'ta Apple TV+'ta yayınlanmıştır.

Lado a Lado, 20. yüzyılın başlarında Rio de Janeiro'da geçen ve farklı sosyal sınıflara mensup iki kadının dostluğunu konu alan bir Brezilya pembe dizisidir. Dizinin konusu: Yoksul bir köle soyundan gelen Isabel ile beyaz bir kız olan Laura, çok farklı kökenlere ve geçmişlere sahip olmalarına rağmen yakınlaşırlar. İki kadın, erkeklerle kadınlar ve siyahlarla beyazlar arasında eşitliğin olduğu bir geleceği arzular. Düğün günlerinde tanışan arkadaşlar, Laura'nın annesi Constância'nın, yani bir baronesin, ağacını sarsabilecek bir dostluk kurarlar.

Abraham Lincoln, Amerikan İç Savaşı sırasında ülkenin bölünmesini engellemesi ve ülke genelinde köleliği yasaklaması nedeniyle önemlidir. Önemli başarıları: Köleliğin kaldırılması: 1863 yılında köleliğin kaldırılması için gereken önlemleri almış ve 1865 yılında ABD Anayasası'na 13. madde olarak köleliğin yasaklanmasını sağlamıştır. Birliğin korunması: İç Savaş'ta Kuzey Bölgesi'nin zaferiyle ABD'nin birliğini korumuştur. Cumhuriyetçi Parti'nin ilk başkanı olması: Cumhuriyetçi Parti'nin ilk başkanı olarak, bu partinin siyasette etkili olmasına öncülük etmiştir. Lincoln, suikast sonucu ölen ilk ABD başkanı olarak da tarihsel bir öneme sahiptir.

Kölelik dönemini anlatan bazı filmler: Amistad (1997). 12 Years a Slave (2013). The Color Purple (1985). Spartacus (1960). Blood Diamond (2006). Amazing Grace (2006). Mandingo (1975). Ayrıca, "The Retrieval" (2013) ve "I Am Slave" (2010) gibi filmler de kölelik dönemini anlatan yapımlar arasındadır.

Köleliğin var olmasının bazı nedenleri: Savaş esiri olmak. Borç ödeyememek. Suç işlemek. Kaçırılmak. Terk edilmek. Kölelik, tarih boyunca ziraat ve ticaretle uğraşan toplumlarda yaygın bir kurumdu.

Mississippi'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kolonizasyon: Bölge, Fransızlar ve İngilizler arasında 18. yüzyılın sonlarına doğru mücadele konusu oldu. Eyalet Olma: 10 Aralık 1817'de Mississippi, ABD'nin 20. eyaleti olarak birliğe katıldı. Ekonomik Gelişim: Eyalette özellikle pamuk tarımına dayalı büyük bir ekonomik büyüme sağlandı. İç Savaş: Amerikan İç Savaşı sırasında, Mississippi'nin nehir şehirleri önemli savaş alanlarına dönüştü. Yeniden Yapılanma: 1865'teki savaşın ardından eyalet, Yeniden Yapılanma dönemine girdi. Sivil Haklar Mücadelesi: Mississippi, sivil haklar hareketinde önemli bir rol oynadı. Mississippi, aynı zamanda blues müziğinin doğduğu yer olarak da bilinir.

"Descendant" (2022) filminin konusu gerçek olaylara dayanmaktadır. Film, Clotilda adlı gemiyle Amerika Birleşik Devletleri'ne köleleştirilmiş Afrikalıları taşıyan son gemiden kurtulanların torunlarının hikayelerini geri kazanmalarını konu almaktadır.

"Roots" dizisinin 3. bölümü, Kizzy'nin oğlu George'un büyümesini ve bir dövüş horozu eğiticisi olarak "Tavuk George" lakabını almasını konu alır. Bu bölümde ayrıca, köle sahibi Tom Lea'nın George'u çok çocuk sahibi olması için teşvik etmesi ve köleleştirilmiş insanların ailelerinin nasıl ayrıldığına dair gerçeklerin gösterilmesi gibi unsurlar da yer alır.

Osmanlı'da köleliğin kaldırılmasının birkaç nedeni vardır: Modernleşme ve Batılılaşma: Tanzimat Fermanı ile birlikte Osmanlı Devleti, kölelik sisteminde çağdaş gelişmeleri takip etmiş ve köleliği kaldırmaya yönelik önlemler almıştır. Uluslararası Baskı: Özellikle 1857 fermanıyla, İngiliz baskısından kurtulmak amacıyla köle ticareti yasaklanmıştır. Ekonomik ve Sosyal Değişimler: İmparatorluğun gerilemesi, zenginliğin azalması ve kölelere olan talebin düşmesi de köleliğin kaldırılmasında etkili olmuştur. Kölelerin Direnişi: 1866'da Mandıra (Edirne) ve 1874'te Çorlu'daki kölelerin özgürlük talepleri, köleliğin yasal olarak sona ermesine yol açmıştır. Kölelik, Osmanlı'da tamamen yasal olarak 1926'da, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulmasının ardından kaldırılmıştır.

Harriet Beecher Stowe'un "duygu romanı" olarak bilinen eseri, Tom Amca'nın Kulübesi (Uncle Tom's Cabin) adlı kölelik karşıtı romanıdır. 1852 yılında yayımlanan bu eser, köleliğin insanlık dışı ve zalim yüzünü gözler önüne sermiş, Amerikan İç Savaşı'ndan önceki yıllarda kölelik karşıtı hareketin güçlenmesinde büyük rol oynamıştır.

Köle olarak satılan bir kızın hikayesini anlatan film, "12 Yıllık Esaret" (12 Years a Slave, 2013) adlı yapımdır.

Antebellum filmi, büyük bir gizemin içine hapsolan bir kadının yaşadıklarını anlatıyor. Filmin konusu şu şekilde özetlenebilir: Başarılı bir yazar olan Veronica, bir anda kendisini korkunç bir gerçeklikte hapsolmuş olarak bulur. Paralel dünyada sıkışıp kalan Veronica, geçmişi, bugünü ve geleceği sorgulamaya başlar. Hapsolduğu bu dünyadan kaçmanın tek yolu, yaşananların ardındaki gizemi çözebilmektir. Film, 19. yüzyıl Amerika’sındaki iç savaş sırasında baskı gören siyahi insanların yaşadıklarına da odaklanıyor. Antebellum, savaştan önceki anlamına gelen İngilizce bir kelimedir.