İdeoloji

19. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Modern Siyasal İdeolojiler, H. Birsen Örs tarafından derlenmiş bir kitaptır. Kitapta yer alan bazı yazarlar: Fatmagül Berktay; Zeynep Güler; Ahmet Bekmen; Sevgi Uçan Çubukçu; İnci Özkan Kerestecioğlu; Foti Benlisoy; Serpil Çakır; Gürkan Öztan. Eser, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları tarafından basılmıştır.

Neo-Osmanlıcılık, Türkiye'de laik milliyetçi cumhuriyeti ve reformlarını itibarsızlaştıran, Osmanlı Hanedanı'nı ve halifelik gibi gelenekçi kurumları yücelten gerici, revizyonist, monarşist, muhafazakâr ve İslamcı bir siyasi ideolojidir. Aynı zamanda, en geniş anlamıyla, Türkiye'nin Osmanlı geçmişini onurlandırmayı savunan ve Türkiye Cumhuriyeti'nin, modern Türkiye'nin topraklarını kapsayan öncül devlet olan Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altındaki bölgelerde daha fazla siyasi angajmanını teşvik eden irredantist ve emperyalist bir ideolojidir. Neo-Osmanlıcılık, 20. yüzyılın son çeyreğinde ortaya çıkmış bir düşünce akımıdır. Bu ideoloji, 2002 yılında Adalet ve Kalkınma Partisi'nin iktidara gelmesinden sonra tekrar gündeme gelmiş, 2009 yılında Yeni Osmanlıcılığı savunan kişilerden, en son dönem Türk dış politikasının arkasındaki isimlerden biri olan Ahmet Davutoğlu'nun dışişleri bakanlığına getirilmesiyle Türk dış politikasının bu yönde gideceğine dair bir izlenim uyandırmıştır. Neo-Osmanlıcılık, Türkiye Cumhuriyeti'nin geleneksel dış politikası olan ve batıya dönük olmayı vurgulayan Kemalist ideolojiden bir kopuş olarak da değerlendirilmektedir.

Militan ve anarşist arasındaki temel farklar şunlardır: Militan, genellikle belirli bir siyasi ideoloji veya hareket içinde profesyonel bir devrimciyi ifade eder ve yaşam tarzını bu ideoloji ile özdeşleştirir. Anarşist ise, her türlü otoriteyi, tahakkümü ve hiyerarşiyi reddeden bir felsefeye sahiptir. Anarşizm, farklı akımlara ayrılır; bireyci anarşistler bireysel çözümleri savunurken, toplumsal anarşistler komünal çözümleri tercih eder. Ayrıca, militanlar genellikle silahlı mücadeleyi ve fraksiyonlarının bölgesindeki eylem, eğitim ve ajitasyon çalışmalarını ön planda tutarken, anarşistler daha geniş bir yelpazede sivil ve politik mücadelelere katılabilirler.

ANAP'ın dört eğilimi, Turgut Özal'ın partiyi kurarken ortaya attığı bir kavramdır ve şu dört siyasi görüşü içerir: 1. Liberal sağ. 2. Kemalist sol. 3. Muhafazakarlık. 4. Milliyetçilik. Bu eğilimler, darbe öncesi dönemde etkili olan CHP, AP, MHP ve MSP gibi partilerin temsil ettiği görüşleri bir araya getirme iddiası taşır.

Trump ekibinin dağılmasının birkaç nedeni bulunmaktadır: İdeolojik farklılıklar: Trump'ın ikinci dönem ekibinde, özellikle hassas konuların ele alınmasındaki radikal anlaşmazlıklar nedeniyle bölünmeler yaşanmaktadır. Görev değişiklikleri: Bazı ekip üyeleri, çeşitli nedenlerle görevlerini bırakmış veya görevden alınmıştır. Kişisel anlaşmazlıklar: ABD Başkanı Donald Trump ile teknoloji milyarderi Elon Musk arasında, Trump'ın yeni vergi paketine Musk'ın karşı çıkması gibi nedenlerle bir kriz yaşanmıştır.

Eğitim ve ideoloji arasındaki ilişki şu şekilde açıklanabilir: Eğitim, ideolojinin bir aracı olarak kullanılır. Eğitim, toplumsal düzeni meşrulaştırır. Eğitim, bireylerin toplumsallaşmasını sağlar. Eğitim, farklı ideolojilere göre şekillenir. Bu ilişki, eleştirel ve işlevsel bakış açılarıyla farklı şekillerde yorumlanabilir.

Yusuf Akçura, Ziya Gökalp ve İsmail Gaspıralı'nın ortak fikri, Türk milletinin gelişmesinin en önemli yolunun eğitimden geçtiğidir. Ayrıca, bu düşünürlerin ortak fikirleri arasında şunlar da yer alır: Ortak dil: Osmanlı Türkçesini hareket noktası olarak seçme. Toplumsal birlik: Milli bir kimliğe sahip olmak, aynı dili yazmak-konuşmak ve aynı kültürel geçmişe ve gelecek idealine sahip olmak. Medeniyet inşası: Maarif konusunda yapılacak reformlarla Türk kültürünün oluşturduğu bir medeniyet inşası.

Ülkü birliği, bir toplumun tümünün ortak gaye çerçevesinde birleşmesi ve ona göre hareket etmesi demektir. Bu kavram, Mustafa Kemal Atatürk tarafından düşünülen ve cumhuriyetin ilanı süresince topluma aşılanan bir amaç çevresince belirlenmiştir. Ayrıca, 1960 yılında "Ülkü ve Kültür Birliği" adında, Türk ulusunu çağdaş uygarlık seviyesine ulaştırmayı ve Atatürk devrimlerini yaymayı amaçlayan bir teşkilat kurulması planlanmıştır.

Haberde ideolojinin analizi, söylem analizi yöntemiyle yapılır. Bu analizde şu unsurlar incelenir: Başlıklar ve girişler. Kelime seçimleri. Cümlelerin yapısı. Fotoğraflar ve grafikler. Örtük anlamlar. Analizde, Stuart Hall’un başat-hegemonik okuma, müzakereci okuma ve karşıt okuma kavramları da kullanılabilir. Haberde ideolojinin analizi, aynı zamanda Marksist eleştirel yaklaşımlar çerçevesinde de yapılabilir.

Sağcı ve muhafazakar aynı şey değildir, ancak muhafazakarlık genellikle sağ ideolojiyle ilişkilendirilir. Muhafazakarlık, geleneksel toplumsal etmenlerin korunmasını destekleyen politik ve toplumsal bir felsefedir. Sağcılık ise, özellikle yaşadığımız coğrafyada, dini bazı ritüeller ve komünist söyleme karşı tepki olarak kendini göstermiştir. Bununla birlikte, muhafazakar hareketin sağ mı yoksa sol mu olduğu konusu, toplumdan topluma ve dönemin şartlarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Louis Althusser'in "İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları" adlı eseri, devletin ideolojisini topluma yayma sürecini ve bu süreçte devletin ideolojik aygıtlarının rolünü ele alır. Eserde işlenen bazı konular: Devletin ideolojik aygıtları. Egemen ideoloji. Sınıf mücadelesi. Siyasal sistem. Althusser, ideolojilerin toplumda her alana nüfuz ettiğini ve bireylerin iktidara itaatinin ideolojik aygıtlar aracılığıyla gerçekleştiğini savunur.

9 Işık Doktrini'nin temel ilkeleri şunlardır: 1. Milliyetçilik: Türk milletine ve kültürel mirasına bağlılık. 2. Ülkücülük: Milletin birliğini savunma ve idealist, çalışkan bireyler yetiştirme. 3. Ahlakçılık: Toplumsal ahlakın güçlendirilmesi. 4. İlimcilik: Bilim ve teknolojiye dayalı kalkınma. 5. Hürriyetçilik ve Şahsiyetçilik: Kişisel özgürlüklerin ve şahsiyetin korunması. 6. Toplumculuk: Sosyal dayanışma ve adaletin tesis edilmesi. 7. Köycülük: Tarımın ve köylülerin ekonomik olarak desteklenmesi. 8. Gelişmecilik ve Halkçılık: Sosyal kalkınma ve halkın refahı. 9. Endüstricilik ve Teknikçilik: Sanayi ve teknik gelişimin teşviki.

Kemal Tahir, sol dünya görüşüne sahip bir yazar ve düşünürdür. Kemal Tahir, hem sosyalist hem de Kemalist aydınların tepkisini çeken, Batılılaşma ve sosyalizm kavramlarına eleştirel yaklaşan bir yazardır.

Marksizmi savunanlara komünist denmesinin nedeni, Marksizmin nihai amacının sınıfsız bir toplum olan komünizme ulaşmak olmasıdır. Marksizm, Karl Marx ve Friedrich Engels'in politik ve ekonomik teorisidir. Ancak, Marksizm ve komünizm aynı şey değildir.

Liberal sol, sosyal adalet ve bireysel özgürlüklerin birleştiği, hem özgürlükçü hem de eşitlikçi bir politik görüştür. Liberal solun bazı ilkeleri: Refah devleti. Sivil haklar. Serbest ve adil seçimler. Çok partili demokrasi. Sosyal adalet. Hoşgörü. Sosyal piyasa ekonomisi. Serbest ticaret. Liberal sol, sosyal liberalizm, liberal sosyalizm, sol liberteryenizm ve liberteryen sol gibi farklı ideolojileri tanımlamakta kullanılabilir.

Liberalizm, temelinde bireyin özgürlüğünün olduğu bir ideoloji, siyasi doktrin ve felsefi görüştür. Liberalizmin bazı temel ilkeleri: Bireycilik. Özgürlük. Serbest piyasa ekonomisi. Sınırlı ve sorumlu devlet. Liberalizm, zaman içinde farklı düşüncelerle zenginleşmiş ve klasik liberalizm ile sosyal liberalizm gibi türlere ayrılmıştır.

Superman ve Zod'un düşman olmasının nedeni, Zod'un Dünya'yı fethetmeye çalışmasıdır. Ayrıca, Man of Steel filminde, Zod'un bir stalemate yaratarak Superman'e öldür ya da öldürül seçeneği sunması da hikayenin bir parçasıdır. Çizgi romanlarda ise, Zod'un aslında Krypton'u kurtarmak için çabaladığı ve bir kahraman olarak görülebileceği hikayeleri de bulunmaktadır.

Heykelleri dikenlerin kim olduğuna dair genel bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, bazı heykellerin dikilme veya yıkılma süreçleri hakkında bilgi mevcuttur. Heykel Dikenler: Cumhuriyetin ilk yılları. PKK. Heykelleri Yıkanlar: Protestocular. Yetkililer.

Siyasi ideolojilerin temel ilkeleri, ideolojiye göre değişiklik gösterir. Ancak, bazı ortak ilkeler şunlardır: Liberalizm: Devlet, toplum ve birey arasındaki ilişkilerde bireyin hak ve özgürlüklerini öne çıkarır. Devletin ekonomiye müdahalesini en alt düzeye indirmeyi savunur. "En iyi hükümet, en az hükümet edendir" ilkesi. Anarşizm: Toplumsal otorite, tahakküm ve hiyerarşiyi reddeder. Gönüllü etkileşim ve özyönetimi savunur. Sosyalizm: İnsanın varlığını kısıtlayan her türlü otoritenin karşısındadır. Sömürünün olmadığı, işbirliğinin hakim olduğu bir toplumsal düzen kurmayı hedefler. Muhafazakârlık: Eski düzene dönüş isteği vardır. Geleneksel, toplumsal değerlere sahip çıkar. Faşizm: Mutlak bir önderin liderliğinde bireyin devlete tamamen boyun eğmesini savunur. Tüm özerk ikincil kurumların bastırılmasını ve topyekûn bir toplumsal denetimi öngörür. Siyasi ideolojilerin temel ilkeleri hakkında daha fazla bilgi için ilgili kaynaklara başvurulabilir.

Sosyalizm, ekonomik ve toplumsal yapının sosyal adalet, eşitlik ve kolektif yarar gözeterek yeniden düzenlenmesini amaçlar. Sosyalizmin savunduğu bazı temel ilkeler: Ekonomik eşitliğin sağlanması. Mal ve hizmetlerin eşit dağıtımı. Sınıf sisteminin ortadan kalkması. Özel mülkiyetin kısıtlanması. Devletin ekonomik faaliyetlerin denetimi.