Gökbilim

Azimut açısı, bir gök cisminin gözlemciye göre ufuktaki kuzey veya güney noktasından olan açısal uzaklıktır. Özellikleri: Ufuk çevresinde saat yönüne doğru ölçülür. Genellikle açı derecesi cinsinden belirtilir. Astronomide, jeodezide kuzeyden doğuya doğru, yerölçümde güneyden batıya doğru ölçülür. 0°, 90°, 180° ve 270° gibi değerleri vardır. Azimut açısı, gündelik kullanımda daha çok yatay pusula yönü anlamında kullanılır.

Jüpiter, Dünya'ya her yıl gelmez. Jüpiter'in Güneş etrafındaki bir tam turu (yılı) yaklaşık 12 Dünya yılına eşittir. Jüpiter'in Dünya'ya en yakın olduğu zaman, Güneş etrafındaki yörüngesinin enberi (en yakın) konumunda bulunur ve bu mesafe yaklaşık 588 milyon kilometredir. Jüpiter'in Dünya'ya ne zaman yaklaşacağını kesin olarak belirlemek için daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır.

En uzak gezegenden en yakın gezegene doğru sıralama şu şekildedir: 1. Neptün: Güneş'e yaklaşık 4,5 milyar kilometre uzaklıkta. 2. Uranüs: Güneş'e yaklaşık 2,9 milyar kilometre uzaklıkta. 3. Satürn: Güneş'e yaklaşık 1,4 milyar kilometre uzaklıkta. 4. Jüpiter: Güneş'e yaklaşık 778 milyon kilometre uzaklıkta. 5. Mars: Güneş'e yaklaşık 228 milyon kilometre uzaklıkta. 6. Dünya: Güneş'e yaklaşık 150 milyon kilometre uzaklıkta. 7. Venüs: Güneş'e yaklaşık 108 milyon kilometre uzaklıkta. 8. Merkür: Güneş'e yaklaşık 58 milyon kilometre uzaklıkta. Bu sıralama, gezegenlerin Güneş'e olan uzaklıklarına göre yapılmıştır.

Hertzsprung-Russell diyagramı (H-R diyagramı), yıldızları ışınım güçleri, etkin sıcaklıkları gibi özellikleri arasındaki ilişkileri gösteren bir çizelgedir. Zayiçe ise, eskiden yıldızların belli bir zamandaki yerlerini ve durumlarını gösteren çizelgeye denir. Ayrıca, usturlap da yıldızların yerlerini ve hareketlerini gösteren bir çizelge olarak kullanılabilir.

Uranüs halkalarının siyah görünmesinin sebebi, çoğunlukla mikroskobik boyuttaki buz parçacıkları, kaya kırıntıları ve karbon benzeri maddelerden oluşmaları ve çok ince olmalarıdır. Ayrıca, halkaların düşük yansıtma gücü, "ışınım kararması" olarak adlandırılan bir süreçle açıklanabilir.

Sirius yıldızı farklı kültürlerde çeşitli anlamlar taşır: Güç ve liderlik: Astrolojik olarak güç, liderlik, başarı ve ilham kaynağı olarak kabul edilir. İlham ve ışık: Bazı kültürlerde geleceği görebilme yeteneğiyle ilişkilendirilir. Öteki aleme geçiş: Bazı mitolojilerde "öte aleme geçiş kapısı" olarak görülür. Bereket ve Nil Nehri: Eski Mısır'da Nil Nehri'nin taşkınlarını temsil eder. Koruyucu figür: Türk mitolojisinde "göksel sarayın bekçisi" veya "Roma şehrinin kurucularını emziren ilahi kurt" olarak yer alır. Sirius, ayrıca Harry Potter serisindeki Sirius Black karakterine de adını verir.

Güneş ve Ay'ın birlikte takılması, Ay'ın evreleriyle ilgilidir. Ay, Dünya etrafında dönerken, Güneş'e bakan kısmı her zaman aydınlık kalır, ancak bu aydınlık kısım her zaman Dünya'dan görünmeyebilir. Yeni Ay evresinde, Ay, Dünya ile Güneş arasına girer ve Ay'ın aydınlık yüzü Dünya'dan görünmez. Bu durum, Ay'ın yörüngesinin tam olarak dairesel olmaması, eğime sahip olması ve Dünya'nın eksen eğikliği gibi nedenlerle oluşur.

Gökküre, gökbilim ve seyrüseferde, Dünya'yla eşmerkezli ve eşeksenli, devasa çaplı varsayımsal bir küredir. Gökküre, evrenin dünya merkezli modelidir. Gökküre yansıtması, gök cisimlerinin konumlarının belirlenmesi için çok pratik bir yöntemdir. Gökküre kavramı, bugün de astronomide kullanılmaktadır.

Dokuzuncu gezegen olarak adlandırılan Planet Nine'ın ortak özellikleri şunlardır: Büyüklük: Kütlesi Dünya'nın 10 katıdır. Yörünge: Güneş etrafında çok eliptik bir yörünge izler ve bir tam turunu 10.000 ila 20.000 yıl arasında tamamlar. Kompozisyon: Buz devi (ice giant) olarak tanımlanır ve ağır gazlar ile buzlardan oluşur. Planet Nine, henüz doğrudan gözlemlenememiştir.

Gökbilimci ve astronom aynı anlama gelir. Astronom (gök bilimci), Dünya'nın kapsamı dışındaki belirli bir soru veya alan üzerine çalışan, yıldızlar, gezegenler, uydular, kuyruklu yıldızlar ve galaksiler gibi astronomik nesneleri gözlemleyen bilim insanlarına denir.

Güneş etrafındaki bütün cisimler, Güneş'in etrafında saat yönünün tersine döner. Örnekler: Dünya, hem kendi ekseni etrafında (bir gün) hem de Güneş etrafında (bir yıl) saat yönünün tersine döner. Ay, hem kendi ekseni etrafında hem de Dünya etrafında saat yönünün tersine döner. Ancak, Halley kuyruklu yıldızı gibi istisnalar bulunur.

"Kutup Yıldızını hangi sırayla okumalıyım?" sorusuna yanıt bulunamadı. Ancak, Kutup Yıldızı ile ilgili bilgi edinmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: tr.wikipedia.org. evrimagaci.org. services.tubitak.gov.tr. webtekno.com. hurriyet.com.tr.

Güneş ve Ay'ın Dünya'ya en yakın gök cisimleri olmasının nedeni, kütleçekim ve yörünge hareketleri ile ilgilidir. Ay, Dünya'ya en yakın gök cismidir çünkü Dünya ile Ay arasında bir ortak kütle merkezi etrafında dönerler. Güneş ise, Dünya'ya Ay'dan çok daha uzaktadır çünkü Güneş Sistemi'nde Dünya, Güneş etrafında belirli bir yörüngede döner ve bu yörünge, Güneş'in etrafında hareket eder. Bu nedenle, Ay Dünya'ya daha yakınken, Güneş çok daha uzaktadır.

Uzaydan gelen insanların ne anlattığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bazı filmlerde ve hikayelerde uzaydan gelen varlıklar, insanlarla iletişim kurmaya veya onları kaçırıp genetik deneyler yapmaya çalışmaktadır. İletişim: "Mesaj" (Contact) filminde, astronom Dr. Arroway, Vega yıldızından gelen bir sinyal keşfeder. Kaçırma: Sirius UFO Uzay Bilimleri Araştırma Merkezi'nin iddialarına göre, dünya dışı varlıklar insanları kaçırıp genetik araştırmalar yapmaktadır. Bu tür olaylar, genellikle bilim kurgu filmlerinde ve hikayelerde yer alır ve gerçeklikle ilgisi yoktur.

Betelgeuse kelimesi, Arapça "el-cevze'nin eli" anlamına gelen "yad ül-cevze"den türetilmiştir. El-Cevze, eski Arap mitolojisinde "gizemli kadın"dır. Batılılar için ise Betelgeuse, Helen mitolojisindeki avcı Orion'un yukarı uzanan sağ kolunun omuz başında yer almaktadır. Ayrıca, Sanskritçe'de Betelgeuse'un adı bir kol anlamına gelirken, Brezilya'nın bazı bölgelerinde bir kaymanın (timsah) arka ayağı veya bir kaplumbağanın ön ayağı olarak da görülmüştür.

Galileo Galilei, gök biliminde kullanılacak ilk teleskobu yapmış, Ay gibi Venüs'ün de evrelerinin olduğunu, Jüpiter'in uydularından dört tanesini ve Güneş yüzeyinde hareket eden lekeleri gözlemlemiştir. Galileo, 1609 yılında Hollandalı Hans Lippershey tarafından icat edilen teleskoptan esinlenerek kendi teleskobunu geliştirmiş ve 1610 yılında Sidereus Nuncius (Yıldızlı Haberci) adlı kitabında gözlemlerini yayınlamıştır.

Günmerkezlilik, gökbilimde, Dünya ve diğer gezegenlerin Güneş'in çevresinde döndüğü bir astronomik modeldir. Bu model, geçmişte Dünya'nın merkezde olduğu (yermerkezlilik) inanışına karşı olarak ortaya çıkmıştır. Günmerkezlilik, 1543 yılında Kopernik'in "Göksel Kürelerin Dönüşleri Üzerine" adlı kitabının yayınlanmasıyla tekrar tartışılmaya başlanmış ve 17. yüzyılda Kepler'in gezegenlerin eliptik yörüngelerde hareket ettiğini bulması ve Galileo'nun teleskop gözlemleriyle (Jüpiter'in uyduları ve Venüs'ün evreleri gibi) en temel tartışma konularından biri haline gelmiştir.

Küresel trigonometrinin kurucusu olarak Nasîrüddin Tûsî kabul edilir. Nasîrüddin Tûsî, trigonometriyi astronomiden bağımsız matematiksel bir disiplin olarak ele alan ilk kişidir. Ayrıca, Ebu'l-Vefa da küresel trigonometride önemli katkılarda bulunmuş, sinüs teoremini açıklamış ve trigonometrinin altı esas oranı arasındaki ilişkileri ilk defa ortaya koymuştur.

Ay'ın yeni ay ile dolunay arasındaki evreleri ilk dördün ve şişkin aydır. İlk dördün evresinde, Ay'ın yarısı aydınlanmış olarak D harfi şeklinde görünür. Şişkin ay evresinde ise Ay'ın yaklaşık dörtte üçü görülebilir.

Ay'ın en büyük hali, gökyüzündeki açısal boyutu yaklaşık 34,6 yay dakikasına ulaştığında gerçekleşir. Ay'ın en uzak olduğu zaman olan apogee (yeröte) sırasında ise gökyüzündeki görünür büyüklüğü yaklaşık 29,2 yay dakikasına düşer. Bu değerler, Ay'ın boyutunun yörünge hareketi nedeniyle %15 oranında değişebileceğini göstermektedir.