DoğalSeçilim

Cinsel seçilimin amacı, eşeyli üreyen türlerde bireylerin üreme başarısını artırmaktır. Bu amaç iki şekilde gerçekleşir: 1. Cinsiyetler arası mücadele (interseksüel seçim): Karşı cinsi etkileyebilmek için morfolojik yapılar ve davranışlar evrimleşir. 2. Cinsiyet içi mücadele (intraseksüel seçim): Aynı cinsiyetten olan bireyler, karşı cins için kavga eder ve en güçlü olanlar üreme hakkını elde eder.

Yaşamın evrimi fikrinin Darwin döneminin sonuna kadarki kısa tarihi, evrim düşüncesinin bilimsel bir temele oturması ve Charles Darwin'in bu alandaki katkılarıyla şekillenmiştir. Antik Çağ'dan Darwin'e kadar evrim fikri, çeşitli bilim insanları tarafından ele alınmıştır. Darwin'in katkıları arasında, doğal seçilim yoluyla evrim teorisini geliştirmesi ve bu teoriyi 1859'da "Türlerin Kökeni" adlı kitabında yayımlaması yer alır. Darwin sonrası dönemde, evrim teorisi daha da geliştirilmiş ve modern evrimsel sentezle doğal seçilimin evrimin temel mekanizması olduğu kabul edilmiştir.

Charles Darwin'i anlamak önemlidir çünkü evrim teorisiyle bilim dünyasına büyük katkılarda bulunmuştur. Darwin'in çalışmaları, şu açılardan da önemlidir: - Doğa bilimlerinin birleştirici teorisi olarak kabul edilir ve yaşamın çeşitliliğini açıklar. - Bilimsel metodolojinin gelişimine etki etmiştir; gözlem, hipotez oluşturma ve deneysel doğrulama gibi süreçleri içerir. - İnsanlığın tarihine yeni bir bakış açısı getirmiş, evrimsel bir uygarlık tarihi kavramını ortaya atmıştır. Bu nedenle, Darwin'in fikirleri, biyoloji ve ilgili alanlarda temel bir anlayış oluşturur ve günümüzde de bilimsel araştırmalarda referans alınır.

Doğal seçilim ve evrim aynı şeyler değildir, ancak birbirleriyle ilişkilidirler. Doğal seçilim, çevresel baskılar altında genetik olarak en uygun olanların hayatta kalma ve üreme şansının daha yüksek olduğu bir süreçtir. Evrim ise, bir popülasyonda veya türde zaman içinde meydana gelen kümülatif değişiklikleri ifade eder.

Evrimin doğru olduğunu anlamanın birkaç yolu vardır: 1. Fosil Kayıtları: Fosiller, yaşamın zamanla değiştiğini ve eski türlerin yeni türlere dönüştüğünü gösterir. 2. Genetik Benzerlikler: Farklı türler arasındaki genetik benzerlikler, ortak bir atadan evrimi destekler. 3. Doğal Seçilim Gözlemleri: Günümüzde de doğal seçilimle evrimleşen popülasyonlar gözlemlenebilir. 4. Biyocoğrafya ve Embriyoloji: Canlıların coğrafi dağılımı ve embriyo gelişim aşamaları, evrimsel ilişkileri ortaya koyar. Bu kanıtlar, evrim teorisinin bilimsel bir olgu olarak kabul edilmesini sağlar.

Ekolojide melanizm, canlılarda koyu renkli pigmentin çoğalması sonucu ortaya çıkar ve albinism'in (aklaşma) tam tersi olarak tanımlanır. Melanizmin nedenleri arasında şunlar yer alır: 1. Adaptasyon: Canlılar, çevresel koşullara uyum sağlamak için melanizm geliştirebilirler. 2. Endüstriyel kirlilik: Fabrikaların doğaya saldığı is ve duman, çevredeki canlıları etkileyerek onların renk değiştirmelerine neden olabilir. 3. Bağışıklık sistemi: Melaninin, bağışıklık sisteminin farklı aşamalarında "ayarlayıcı" görevi gördüğü düşünülmektedir.

Genetik çeşitliliğin nedenleri şunlardır: 1. Mutasyonlar: DNA diziliminde meydana gelen kalıcı değişikliklerdir. 2. Eşeyli Üreme: Ebeveynlerin genetik materyallerinin birleşmesi, yeni bireylerin genetik kombinasyonlarını oluşturur ve genetik çeşitliliği artırır. 3. Gen Akışı: Organizmaların yeni bir ortama geçmesi veya göç etmesi sonucu bir popülasyona yeni genlerin getirilmesi, gen havuzunda yeni allellerin bulunmasını sağlar. 4. Doğal Seçilim: Belirli bir çevrede daha iyi uyum sağlayan bireylerin daha fazla üreme şansına sahip olması, belirli genlerin popülasyonda daha yaygın hale gelmesine neden olur. 5. Çevresel Faktörler: İklim değişiklikleri, besin kaynaklarındaki değişimler, hastalıklar ve parazitler gibi faktörler, bireylerin hayatta kalma ve üreme şanslarını etkileyerek genetik çeşitliliği şekillendirir.

Cinsel dimorfizm ve cinsel seçilim yakından ilişkili kavramlardır, ancak farklı anlamlar taşırlar: 1. Cinsel Dimorfizm: Aynı tür içindeki erkekler ve dişiler arasındaki farklılıklardır. 2. Cinsel Seçilim: Eşler arasındaki rekabet sonucu ortaya çıkan doğal seçilim sürecidir. İki ana türü vardır: - İnterseksüel Seçilim: Bir cinsiyetin (genellikle dişilerin) karşı cinsi çekmek için geliştirdiği özellikler. - İntraseksüel Seçilim: Aynı cinsiyetten bireylerin (genellikle erkeklerin) eşler için birbirleriyle yarışması. Özetle, cinsel dimorfizm, cinsel seçilimin bir sonucu olarak gelişir ve bu farklılıklar, bireylerin potansiyel eşlerin uygunluğunu belirlemelerine yardımcı olur.

Darwin'in evrim teorisi, 1859 yılında "Türlerin Kökeni" adlı kitabını yayınlamasıyla ortaya çıktı. Bu teorinin temelleri, Darwin'in HMS Beagle gemisiyle yaptığı beş yıllık yolculuk sırasında topladığı gözlem ve verilere dayanır. Teorinin ana ilkeleri şunlardır: 1. Evrim: Bir organizmanın soy hattının zaman içerisinde değişimi. 2. Ortak ata: Tüm türlerin tarihin derinliklerinde ortak atalarda buluşması. 3. Kademeli evrim: Canlıların özelliklerinin küçük ve ufak adımlardan geçerek evrimleşmesi. 4. Doğal seçilim: Çevreye en iyi uyum sağlayan bireylerin hayatta kalma ve üreme şanslarının daha yüksek olması.

Kavramsal evrim, zaman içinde kesintisiz bir gidiş veya akış olarak tanımlanan evrim düşüncesinin, kavramsal düzeyde ele alınmasını ifade eder. Bu bağlamda, kavramsal evrim şu anlamlara da gelebilir: - Canlıların evrimi: Darwin'in ortaya koyduğu biçimiyle, doğal seçilim yoluyla canlıların zaman içinde değişmesi. - İletişimin evrimi: Postmodern dönemde, iletişim kanallarının ve yöntemlerinin değişmesi ve yeni teknolojilerin iletişim süreçlerine dahil olması.

Eşekler, insanlarla çiftleşmez çünkü farklı türler arasında genetik uyumsuzluk bulunmaktadır. Ayrıca, etik ve yasal sebepler de insanlar ile hayvanlar arasında cinsel ilişkiyi imkansız kılar.

Seçilim baskısı ile değişim, canlıların çevrelerine uyum sağlama sürecinde doğal seçilim mekanizmasının etkisiyle gerçekleşen evrimsel bir süreçtir. Bu süreçte: 1. Genetik çeşitlilik topluluk içinde rastgele oluşur. 2. Seçilim baskısı yaratan bir etken (örneğin, kuraklık, hastalık, açlık) ortaya çıkar. 3. Avantajlı özelliklere sahip bireyler, bu baskı karşısında hayatta kalır ve çoğalır. 4. Zamanla, toplulukta bu avantajlı özellikleri taşıyan bireylerin oranı artar ve ilgili özellik yaygın hale gelir.

Eşeysel seçilim, Charles Darwin tarafından 1859 yılında açıklanan, doğal seçilimin temel dayanaklarından biri olarak kabul edilen bir kavramdır. Eşeysel seçilim, üreme mücadelesi sonucunda ortaya çıkar ve şu şekilde tanımlanır: "Aynı türün farklı cinsiyetten bireylerinin, eş edinme veya üreme başarısı bakımından birbirlerine göre sahip oldukları avantaj". İki ana formu vardır: 1. İnterseksüel seçilim: Dişilerin, erkekler arasından bir eş seçmesi durumu. 2. İntraseksüel seçilim: Aynı cinsiyetten bireylerin, karşı cinsi etkilemek için kendi aralarında rekabet etmeleri.

Doğal seçilimde daha avantajlı olan moth, çevresine daha iyi uyum sağlayabilen ve hayatta kalma şansını artıran özelliklere sahip olandır. Örneğin, Sanayi Devrimi döneminde İngiltere'de isli ağaçların artmasıyla siyah renkli güveler daha iyi kamufle olarak avcılardan kaçabildi ve bu nedenle popülasyon içinde baskın hale geldi. Bu, klasik bir doğal seçilim örneğidir.

Çeşitlilik ve doğal seçilim kavramları evrim teorisinin temel bileşenlerindendir. Çeşitlilik, bir popülasyon içindeki bireylerin genetik olarak farklı özelliklere sahip olmasıdır. Doğal seçilim ise, çevresel baskılar altında genetik olarak en uygun olanların hayatta kalma ve üreme şansının daha yüksek olduğu bir süreçtir. Bu süreç şu adımlarla işler: 1. Genetik Çeşitlilik: Mutasyonlar ve genetik rekombinasyonlar, popülasyon içinde çeşitlilik yaratır. 2. Çevresel Baskılar: Avcılardan kaçabilme, besin kaynaklarına uyum sağlama gibi faktörler, belirli özelliklere sahip bireylerin hayatta kalma olasılığını artırır. 3. Seçici Üreme: Avantajlı genetik özelliklere sahip bireyler daha fazla yavru sahibi olur ve bu özellikler sonraki nesillere aktarılır. 4. Adaptasyon: Zamanla, avantajlı özellikler popülasyon içinde baskın hale gelir ve türün çevresel koşullara daha iyi uyum sağlamasını sağlar.

Carnotaurus'un boynuzlu olmasının nedeni, cinsel seçilim olarak düşünülmektedir.

Adaptasyon ve modifikasyon arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Adaptasyon: Canlıların belirli çevre koşullarında yaşama ve üreme şansını artıran kalıtsal özellikler kazanmasıdır. 2. Modifikasyon: Çevresel koşulların bireyin fiziksel görünüşünde veya davranışında geçici değişikliklere yol açmasıdır.

Sivrisineklerin ömrü kısa olmasının nedeni, doğal seçilim mekanizmasıdır. Sivrisinekler, çok sayıda yavru meydana getirmek için korunan enerji ile daha fazla yumurtlarlar.

Cinsel seçilimde dişiler, üreme hücrelerinin (yumurta) az ve üretiminin güç olması nedeniyle seçicidir. Bu asimetrik durum, enerji dengesini bozar ve dişilerin üreme için daha nadir bulunan gametlerini üreten taraf olarak daha az enerji harcamalarını sağlar.

Doğal seçilim kavramını Charles Darwin ve Alfred Russel Wallace ortaya atmıştır. Yapay seçilim ise ilk olarak Darwin tarafından adlandırılmıştır.