Distopya

"Uglies" (Çirkinler) filmi, distopik bir gelecekte, insanların 16 yaşına geldiklerinde zorunlu estetik operasyonlarla "güzel" hâle getirildiği bir toplumda geçen bir hikayeyi anlatıyor. Filmin konusu: Tally Youngblood, en yakın arkadaşı Peris'in "güzelleşme" ameliyatını kabul etmesinin ardından, onun izinden gitmeye karar verir. Ancak, Tally'nin "güzel" olabilmesi için, arkadaşı Shay ile birlikte "Duman" adlı bir topluluğa katılması ve Shay'in nereye kaçtığını bulması gerekir. Shay, "güzel" olmayı reddeder ve Tally, Dr. Cable'ın ültimatomuyla karşı karşıya kalır: Ya Duman'ı bulur ya da "güzel" olma şansını kaybeder. Tally, tehlikeli bir yolculuğa çıkar ve Duman'a ulaştığında, topluma bakışını değiştirecek gerçeklerle yüzleşir. Film, güzellik, kimlik ve özgürlük gibi temalar etrafında şekilleniyor ve Scott Westerfeld'in 2004 tarihli aynı adlı romanına dayanıyor.

"Uglies" (Çirkinler) filmi, distopik bir gelecekte, insanların 16 yaşına geldiklerinde zorunlu estetik operasyonlarla "güzel" hâle getirildiği bir toplumda geçen bir hikayeyi anlatıyor. Filmin konusu: Tally Youngblood, en yakın arkadaşı Peris'in "güzelleşme" ameliyatını kabul etmesinin ardından, onun izinden gitmeye karar verir. Ancak, Tally'nin "güzel" olabilmesi için, arkadaşı Shay ile birlikte "Duman" adlı bir topluluğa katılması ve Shay'in nereye kaçtığını bulması gerekir. Shay, "güzel" olmayı reddeder ve Tally, Dr. Cable'ın ültimatomuyla karşı karşıya kalır: Ya Duman'ı bulur ya da "güzel" olma şansını kaybeder. Tally, tehlikeli bir yolculuğa çıkar ve Duman'a ulaştığında, topluma bakışını değiştirecek gerçeklerle yüzleşir. Film, güzellik, kimlik ve özgürlük gibi temalar etrafında şekilleniyor ve Scott Westerfeld'in 2004 tarihli aynı adlı romanına dayanıyor.

Okunması önerilen bazı kitap setleri: Harry Potter Serisi. Telepati Serisi. Ada Serisi. Dünya Klasikleri Seti. Ayrıca, ilkokul birinci sınıf öğrencileri için KBY'nin eğlenceli hikaye seti ve Mercek Yayıncılık'ın kolay okuma hikaye kitapları seti önerilebilir. Kitap seçimi, kişisel ilgi alanlarına ve okuma amacına göre yapılmalıdır.

Mickey 17, Edward Ashton'ın 2022'de yayımlanan Mickey7 romanından uyarlanan bir bilim kurgu filmidir. Filmin hikayesi, uzayı kolonileştirmeye çalışan bir şirkette "harcanabilir" bir işçi olarak çalışan Mickey Barnes'ın (Robert Pattinson) etrafında döner. Bir görev sırasında Mickey7'ın kaza geçirerek öldüğü düşünülür ve yeni bir Mickey klonu aktif edilir. Film, kapitalizm, kolonizasyon ve kimlik üzerine düşündüren bir yapım olarak, Bong Joon Ho'nun önceki işlerinin temalarını işlerken yeni bir ton ve tarz denemesiyle de dikkat çeker.

We Happy Few, alternatif bir İkinci Dünya Savaşı hikâyesine dayanan bir oyundur. Oyunun ana teması, toplumun "Joy" adı verilen bir uyuşturucu ile kontrol edilmesi ve bu uyuşturucunun uzun süreli kullanımının ahlaki değerleri değiştirmesidir. Oyun, bireyin geçmişiyle yüzleşmesi ve gerçeklerle başa çıkma konusunu da işler.

Karel Capek'in "Rossum'un Evrensel Robotları" adlı eseri, insanların hizmet etmesi için yarattıkları robotların, zamanla onların yerini alarak hâkimiyet ilan etmesini ve insan hırsının bir sembolü olmasını anlatır. Oyun, robotların ne kadar modern ve faydalı birer iş gücü olduklarını göstererek başlar. Capek'in yarattığı robotların aslında mekanik birer makine olmadığı, insan görünümünde oldukları ve biyolojik yönlerinin ağır bastığı belirtilir. Eserde, robotların kendi hâkimiyetlerini ilan ederek insan yaşamını nasıl zorlaştırdıkları, karakterler arasındaki diyaloglarla anlatılır. Ayrıca, oyunda yapay zekâ konusu da işlenir. "Rossum'un Evrensel Robotları", 1920 yılında yazılmış ve ilk kez 1921’de sahnelenmiştir.

"Scorched Earth" filminin konusu, farklı yapımlara göre değişiklik göstermektedir: 2024 yapımı "Scorched Earth". 2018 yapımı "Scorched Earth". 2023 yapımı "Scorched Earth".

Kim Young-ha'nın "Veda" romanı, insan sonrası bir dünyada, yapay zekâ ve hümanoidlerin egemen olduğu bir evrende geçer. Romanın ana konusu: Adaptasyon: Romanın ana kahramanı Cheol, babası tarafından evde eğitildiği için dış dünyaya yabancıdır. İnsanlığın Sonu: İnsan neslinin tükenme riski ve bu durumun dünya üzerindeki etkileri ele alınır. Felsefi Temalar: Vicdan, etik ve bilincin doğası gibi felsefi sorular tartışılır. Tematik Unsurlar: Panpsişizm: Bilinç, yalnızca insanlara veya hayvanlara özgü değildir, evrendeki tüm maddeler bir tür bilinç taşır. Eğitim: Zorunlu eğitim, yirminci yüzyıl uygulaması olarak tasvir edilir ve orta sınıf üstü ailelerin çocuklarının evde sanal gerçeklik ve hologramlarla eğitildiği belirtilir. Zaman Kavramı: Zamanın bir düzen veya sömürü için uydurulmuş olabileceği şüphesi işlenir.

Distopik bir dünya, genellikle şu özelliklerle karakterize edilir: Kontrolcü ve baskıcı devlet: Hükümet, insanların kişisel yaşamları da dahil her şey üzerinde tam kontrole sahiptir. Kısıtlanmış özgürlük: İnsanların çok az kişisel özgürlüğü vardır veya hiç yoktur. Eşitsizlik: Zenginlerle fakirler arasında net bir ayrım vardır; zenginler lüks içinde yaşarken fakirler acı çeker. Propaganda: Hükümet, insanları kontrol etmek ve hizaya sokmak için propaganda kullanır. Toplumsal huzursuzluk ve şiddet: Toplumsal huzursuzluk ve şiddet sıkça karşılaşılan temalardandır. Çevresel yıkım: Büyük bir yok oluş sonrası veya nükleer küresel felaket gibi temalar işlenebilir. Teknolojik kontrol: Karanlık teknolojinin geliştiği bir dönem olabilir. Distopik dünyalara örnek olarak, George Orwell'ın "1984", Aldous Huxley'in "Cesur Yeni Dünya" ve Ray Bradbury'nin "Fahrenheit 451" eserleri verilebilir.

Anna Kavan'ın "Buz" adlı romanı, iklimsel değişimlerin ve askeri, politik rekabetlerin tehdit ettiği bir dünyayı anlatır. Romanın bazı temaları: Savaş ve kaos: Militarist devletlerin kendi aralarındaki mücadeleler, insanların tabiatını değiştiriyor ve ruhlarını soğutuyor. İsimsizlik: Karakterlerin isimsiz olması, onların dünyasının ölüme mahkûm olduğunu simgeler. Metafor olarak buz: Buz, savaşın, soğuğun, düşüncelerin ve yazgının metaforu olarak kullanılır. "Buz", aynı zamanda Kafkaesk bir anlatım örneği olarak da kabul edilir.

The Zero Theorem (Sıfır Teorisi), yönetmen Terry Gilliam’ın 2013 yapımı bir distopik bilimkurgu filmidir. Filmin konusu şu şekilde özetlenebilir: Qohen Leth’in hayatı. Sıfır teorisi. Bainsley ile tanışma. İş ve aşk hayatındaki zorluklar. Bob’un gelişi. Gerçeklerin ortaya çıkması. Ayrıca, The Zero Theorem inanç ve inançsızlığın insan hayatına etkisini ele alır. The Zero Theorem filminin tam olarak neyi anlattığına dair farklı yorumlar olabilir.

Hayvan Çiftliği ve 1984 dışında okunabilecek bazı kitaplar: Fahrenheit 451 - Ray Bradbury; Ütopya - Thomas More; Cesur Yeni Dünya - Aldous Huxley; Güneş Ülkesi - Tommaso Campanella; Devlet - Platon; Sokrates'in Savunması - Platon; Hükümdar (Prens) - Niccolò Machiavelli. Bu kitaplar, distopya türünde olup, düşünce ve sistem eleştirisi içermektedir.

"Kötülüğün Bahçesi" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli hikayeleri ifade edebilir. İşte bazıları: "Zone of Interest" (İlgi Alanı). "Garden of Evil" (Kötülük Bahçesi). "Dünya Evi Kötülükler Bahçesi - Gölgenin İhaneti". "İyiliğin ve Kötülüğün Bahçesinde".

"Silo" dizisi, distopik bir gelecekte, yerin derinliklerinde inşa edilmiş devasa bir sığınak olan Silo'da yaşayan insanların hikayesini anlatıyor. Dünya'nın yüzeyi, toksik ve ölümcül maddelerle kaplı olduğu için insanlar bu sığınakta yaşamaktadır. Dizinin ana karakteri Juliette, Silo'nun geçmişi ve dış dünyayla ilgili gizemleri çözmeye çalışırken, tehlikeli sırlarla karşı karşıya kalır. "Silo", Hugh Howey'in aynı adlı roman serisinden uyarlanmıştır.

"Valentin, Pierre & Catalina", Bruce LaBruce tarafından yönetilen 2018 yapımı bir erotik kısa filmdir. Filmin konusu, distopik Katalonya Cumhuriyeti'nde yaşayan ve polyamorous bir ilişki yaşayan emekli bir bağımsızlık savaşçısının masalını anlatır. Özeti: Catalina, Valentin'i seviyor; Valentin, Catalina'yı seviyor; Catalina, Pierre'i seviyor; Valentin de Pierre'i seviyor. Film, üç kişinin de eşit arzulara sahip olduğu bir polyamorous ilişkiyi konu alır.

Dilge Güney'in "1 GB Adalet" kitabının olayı, biri insan, diğeri ise insandan ayırt edilmesi imkânsız bir robot olan iki şüphelinin yer aldığı karmaşık bir bisiklet hırsızlığı davasıdır. Kitapta, distopik bir gelecekte, keskin hatlarla iki parçaya bölünmüş bir şehir olan İstanbul'da, güvenli sayılan "yeşil" bölge ve kaderine terk edilmiş "turuncu" bölge üzerinden kişilerin mensup oldukları sınıflar belirlenir. "Turuncu" bölgede yaşayan Ethem ve "yeşil" bölgede yaşayan Lila'nın yanı sıra, mekândan bağımsız olarak sosyal medyada varlık gösteren robot Meto'nun hikâyeleri, okurları adalet kavramı üzerine düşündürür. Kitapta ayrıca, gelişen yapay zekâ teknolojilerinin gölgesinde giderek karmaşıklaşan insan-robot ilişkileri farklı perspektiflerden ele alınır. Büyük yankı uyandıran davada yargı, tarafsızlığını koruyabilecek midir? Adaletin “gigabaytlarla” ölçüldüğü bir toplumsal düzende kim suçlanacak, kim aklanacak? gibi sorular, kitabın olay örgüsünü oluşturur.

"Oasis" dizisinin konusu, 1980'lerden 1990'lara kadar Güney Kore'nin çalkantılı döneminde, üç gencin hayallerini, dostluklarını ve ilk aşklarını korumak için verdikleri mücadeleyi anlatır. Oasis (2002) filminin konusu ise, davranış bozuklukları nedeniyle toplum tarafından dışlanan Jong-du'nun, yıllar önce yanlışlıkla bir adamın ölümüne sebep olduktan sonra, o adamın sakat kız kardeşine tecavüz etmesi ve sonrasında gelişen olayları işler. Oasis (kitap), yakın bir gelecekte bir virüsün insan ırkını yok olmanın eşiğine sürüklediği bir dünyada, ayakta kalan son şehir olan Oasis'te geçen bir distopya romanıdır.

Squid Game benzeri bazı filmler şunlardır: Alice in Borderland. Battle Royale (Ölüm Oyunu). Cube (Küp). The Hunger Games (Açlık Oyunları). As the Gods Will. Ayrıca, The Belko Experiment (Belko Deneyi) ve The Tournament (Turnuva) gibi filmler de benzer temalar içerir.

Bazı distopya filmleri: 1984 (1984). District 9 (2009). Children of Men (2006). The Lobster (2015). Equilibrium (2002). A Clockwork Orange (1971). The Road (2009). Battle Royale (2000). Metropolis (1927). Brazil (1985).

My Dystopian Robot Girlfriend, gelişmiş robotların varlığının yasak olduğu bir dünyada geçen etkileşimli bir görsel roman oyunudur. Oyun, tutku, tehlike ve öngörülemeyen heyecanlarla dolu bir yolculuk sunar. Oyun, olgun izleyiciler için uygun olan açık içerikler içerir.