DışPolitika

2025 yılında Irak'ın başkenti Bağdat'ta düzenlenen 34. Arap Birliği Zirvesi'ne katılan bazı ülkeler ve temsilciler: Filistin: Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas. Mısır: Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi. Katar: Emir Şeyh Temim bin Hamad El Sani. İspanya: Başbakan Pedro Sanchez (onur konuğu). Irak: Cumhurbaşkanı Abdullatif Reşid ve Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani. Bahreyn: Dışişleri Bakanı Abdullatif ez-Zeyyani. Suudi Arabistan, Yemen, Somali, Sudan, Suriye, Tunus, Cezayir, Bahreyn, Cibuti, Komorlar, Fas, Moritanya ve Libya. Ayrıca, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ve bazı uluslararası kuruluşların temsilcileri de zirveye katıldı.

Çin ve Amerika arasındaki mesafenin artmasının başlıca nedenleri şunlardır: 1. Askeri ve Ekonomik Rekabet: Çin'in askeri, ekonomik ve teknolojik yükselişi, Amerika'nın Çin'i jeopolitik bir rakip olarak görmesine yol açmıştır. 2. Ticaret Savaşları: Amerika, Çin'den ithal edilen ürünlere gümrük vergileri uygulamış, bu da iki ülke arasındaki ticaret ilişkilerini olumsuz etkilemiştir. 3. Stratejik İttifaklar: Amerika, Japonya, Hindistan ve Avustralya ile "QUAD" adı verilen dörtlü bir ittifak kurarak Çin'i çevrelemeye çalışmıştır. Bu faktörler, Çin ve Amerika arasındaki ilişkilerin giderek daha karmaşık ve mesafeli bir hale gelmesine neden olmaktadır.

Dış politika analizi, uluslararası ilişkiler disiplininin bir alt alanı olarak kabul edilir.

Almanya Federal Dışişleri Bakanlığı (AA), ülkenin dış politikasından ve Avrupa Birliği ile ilişkilerinden sorumludur. Başlıca görevleri: dış politika oluşturulması ve yürütülmesi; uluslararası müzakerelerin yürütülmesi; diplomatik temsilciliklerin yönetilmesi; Avrupa Birliği ile ilişkilerin yürütülmesi. 1870 yılında Kuzey Alman Konfederasyonu tarafından kurulan bakanlık, o tarihten bu yana aynı adı taşımaktadır.

Kiev'e uçuşlar, iki ana nedenle iptal edilmiştir: 1. Rus askeri hareketi endişesi: Fransa'nın ulusal taşıyıcısı Air France, Ukrayna'daki Rus askeri hareketi endişesi nedeniyle Kiev seferlerini durdurmuştur. 2. Güvenlik uyarıları: Almanya ve Hollanda gibi ülkeler, vatandaşlarını Ukrayna'yı terk etmeleri yönünde uyarmış ve bu nedenle Lufthansa ve KLM gibi havayolu şirketleri Kiev uçuşlarını iptal etmiştir.

Türkiye, Pakistan'a çeşitli yardımlarda bulunmuştur: 1. Ramazan Yardımı: Türkiye Diyanet Vakfı (TDV), Pakistan'ın Rawalpindi kentinde yetim çocuklara yönelik yardım programı düzenleyerek 100 çocuğa okul çantası, kırtasiye malzemeleri, bayramlık kıyafet ve ayakkabı hediye etmiştir. 2. Sel Felaketi Yardımı: Ağustos 2022'de yaşanan sel felaketi sonrası, Türkiye'den Pakistan'a insani yardım malzemesi taşıyan 5 uçak gönderilmiş ve toplamda 10 bin çadır, 50 bin gıda kolisi ile 50 bin hijyen malzemesi ve 10 bin bebek maması ulaştırılmıştır. 3. İyilik Treni: AFAD koordinasyonunda, sivil toplum kuruluşlarının desteğiyle hareket eden "İyilik Treni"ndeki yardım malzemeleri de Pakistan'a teslim edilmiştir.

ABD, Afganistan'dan 30 Ağustos 2021 tarihinde çekilmiştir.

1800'lü yıllarda Amerika, hızlı bir sanayileşme ve batıya doğru genişleme süreci yaşamaktaydı. Bazı özellikler: Sanayileşme: 1860-1890 yılları arasında gerçek ücretlerde %60'lık bir artış görüldü. Göç: Sanayileşme, özellikle Avrupa'dan milyonlarca göçmenin Amerika'ya akın etmesine yol açtı. Kölelik: Güney eyaletlerinde tarım ekonomisinin temelini oluşturuyordu. Genişleme: Louisiana Satın Alımı (1803), Meksika-Amerika Savaşı (1846-1848) ve Kaliforniya Altına Hücum (1849) gibi olaylarla Amerika'nın sınırları genişledi. 1800'lerin sonunda, Amerika endüstriyel bir güç olarak ortaya çıkmıştı.

Diplomat ve ataşe arasındaki farklar şunlardır: 1. Görev ve Sorumluluklar: Diplomatlar, genel olarak ülkelerinin dış politikasını temsil eder ve uluslararası ilişkileri yönetirler. 2. Çalışma Alanı: Diplomatlar, büyükelçiliklerde veya konsolosluklarda görev yaparken, ataşeler genellikle ekonomik, askeri, kültürel veya ticari gibi belirli alanlarda çalışarak bu temsilciliklerin bir parçası olurlar. 3. Unvan ve Hiyerarşi: Ataşeler, diplomatik hiyerarşide daha alt seviyelerde yer alır ve genellikle büyükelçilere veya elçilere bağlı olarak çalışırlar.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile 22 Nisan 2025 tarihinde görüştü.

Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'in önemli olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Geniş Yetkiler: Xi Jinping, Çin Komünist Partisi'nin Genel Sekreteri, Cumhurbaşkanı ve Merkez Askeri Komisyon Başkanı gibi kilit pozisyonları elinde bulundurarak ülkenin en üst düzey lideri konumundadır. 2. Ekonomik Dönüşüm: Liderliği altında Çin, ekonomik dönüşüm ve modernleşme çabalarını hızlandırmış, "Belt and Road Initiative" gibi büyük altyapı projeleriyle küresel ekonomiyi etkilemiştir. 3. Anti-Yolsuzluk Kampanyası: Xi, yolsuzlukla mücadele kampanyasıyla parti içindeki disiplini artırmış ve birçok üst düzey yetkilinin çöküşüne yol açmıştır. 4. Dış Politika: Daha iddialı bir dış politika izleyerek, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki iddialarını savunmuş ve Tayvan ile ilişkileri gerginleştirmiştir. 5. Siyasi Düşünceler: Xi Jinping Thought olarak bilinen siyasi fikirleri, parti ve ulusal anayasalara yazılmıştır.

Hüner Tuncer'in "Türk Dış Politikası 1. Cilt: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e" kitabı 519 sayfadan oluşmaktadır.

NATO, uluslararası sistemdeki yapısal değişiklikler, değişen tehdit algısı ve güvenlik ortamı nedeniyle dönüşüm geçirmektedir. Bu dönüşümün başlıca nedenleri şunlardır: 1. Soğuk Savaş'ın sona ermesi: Sovyetler Birliği'nin çöküşü, NATO'nun ana tehdit kaynağının ortadan kalkmasına ve ittifakın varlığının sorgulanmasına yol açtı. 2. Yeni güvenlik sorunları: Etnik ve bölgesel çatışmalar, aşırı milliyetçilik, radikalleşme, göç, kitle imha silahlarının yayılması gibi yeni güvenlik sorunlarının ortaya çıkması. 3. Genişleme politikaları: İttifak, coğrafi genişleme ve eski muhalif ülkelerle işbirliği girişimleri ile görev ve sorumluluk alanlarını genişletti. 4. Teknolojik gelişmeler: Siber güvenlik, yapay zeka gibi yeni tehditlerin ortaya çıkması, NATO'nun savunma ve caydırıcılık stratejilerini gözden geçirmesini gerektirdi.

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)'nin parti çalışmaları şu şekilde özetlenebilir: 1. Sosyal Politikalar: Gelir adaletini sağlamak ve sosyal refahı artırmak amacıyla çeşitli projeler geliştirir. 2. Eğitim ve Bilim: Eğitimde fırsat eşitliğini sağlama, bilimsel araştırmaların desteklenmesi ve eğitimin laik temellere oturtulması öncelikler arasındadır. 3. Hukukun Üstünlüğü ve Adalet: Yargı bağımsızlığı ve hukukun üstünlüğünün sağlanması, CHP'nin savunduğu temel prensiplerdendir. 4. Ekonomik Kalkınma: Yatırım ortamının iyileştirilmesi, gelir adaletsizliğine son verilmesi ve bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılması gibi ekonomik politikalar izler. 5. Dış Politika: Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üyeliği ve terörle mücadelede uluslararası iş birlikleri gibi konularda çalışmalar yapar. 6. Parti İçi Demokrasi: Parti içi demokrasiyi güçlendirmek ve maddi gücü olmayan vatandaşların siyasete katılımını sağlamak için düzenlemeler yapar.

Zbigniew Brzezinski'nin "Tercih" kitabı, küresel toplumun ortak çıkarlar temelinde neden oluşturulması gerektiğini ve ABD'nin bu çalışmaya nasıl öncülük edebileceğini ele almaktadır. Kitapta ayrıca şu konular da işlenmektedir: - Gücün ve ilkelerin karşılıklı bağımlılığı; - Jeopolitik durum için bir yol haritası; - Amerika'nın barışı ve istikrarı sağlamak için nasıl davranması gerektiği.

Türk dış politikası dersinin öğrenme çıktıları 6 olarak belirlenmiştir: 1. Türk dış politikasının gelişimi ve diplomatik gelenek hakkında bilgi sahibi olma. 2. Türk dış politikasının tarihsel arka planını kavrama. 3. Ülkenin dış politikasındaki milli meseleler ve menfaatler konusunda duyarlılık geliştirme. 4. Dış politika ile siyasal, ekonomik ve sosyal gelişim arasındaki ilişkiyi kavrama. 5. Yeni dünya düzeninde Türkiye’nin yerini ve önemini kavrama. 6. Türkiye’nin uluslararası ilişkilerini ve küresel konulardaki tarihsel deneyimini öğrenme.

Güney Kore ve Peru, stratejik ortaklıklarını güçlendiren çeşitli anlaşmalar imzaladıkları için dost olarak değerlendirilebilir. 2024 yılında düzenlenen Asya-Pasifik Ekonomik İş Birliği Forumu kapsamında, Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol ve Peru Devlet Başkanı Dina Boluarte, savunma sanayi ve madencilikte işbirliğini artırma kararı aldılar. Ayrıca, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler, Güney Kore'den Peru'ya dokuz yıl sonra gerçekleşen ilk üst düzey ziyaretle de pekiştirildi.

Türkiye'nin Katar'a yaptığı yardımlar çeşitli alanlarda gerçekleşmiştir: 1. Gazze'ye İnsani Yardım: "Türkiye-Katar Gazze İyilik Gemisi" ile Gazze'ye 1900 tonluk insani yardım malzemesi gönderilmiştir. 2. Deprem Yardımı: Katar, Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında Türkiye ve Suriye'ye 43 ton yardım paketi göndermiştir. 3. Konteyner Yardımı: Katar, Türkiye'ye 10 bin konteyner göndermiştir.

Yalta Konferansı'nın Türkiye'ye etkileri şunlardır: 1. Birleşmiş Milletlere Üyelik: Türkiye, Almanya ve Japonya'ya savaş ilan ederek Birleşmiş Milletlere kurucu üye olarak katıldı. 2. Boğazlar Meselesi: Konferans sırasında Boğazlar konusu gündeme geldi ve Türkiye'nin egemenliğini ihlal edecek değişiklikler tartışıldı. 3. Savaş Sonrası Politika: Türkiye, konferans sonrasında ABD ve İngiltere'nin yanında yer alarak Sovyet taleplerine karşı bir duruş sergiledi.

Osmanlı dış politikası ve diplomasi, Tanzimat Dönemi'nde kurumsallaşmaya başlamıştır.