DevreTeorisi

Op Amp'da geri beslemenin amacı, devrenin kazancını sınırlamak ve daha kararlı bir performans sağlamaktır. Geri besleme, girişten amplifiye edilmiş çıkışın bir kısmını alarak, kazancın tahmin edilebilir olmasını sağlar. Ayrıca, geri besleme sayesinde Op Amp'ın bant genişliği, doğrusallığı ve sinyal-gürültü oranı gibi özellikler iyileştirilir. Geri besleme olmadan, Op Amp bir karşılaştırıcı olarak çalışır ve çıkış, güç raylarına çarpana kadar anlamsız bir şekilde yükselir veya düşer.

Seri RLC devresinde rezonans, endüktif reaktansın (XL) kapasitif reaktansa (XC) eşit olduğu bir frekans noktasında gerçekleşir. Rezonans sırasında seri RLC devresinde şu özellikler gözlemlenir: Empedans minimumdur ve devrenin direncine eşittir (Z=R). Devreden geçen akım maksimumdur. Devre akımı gerilimle aynı fazdadır (φ=0). Kaynak gerilimi, R direncinde düşen gerilime eşittir (UR=U). Seri rezonans devreleri, AC şebeke filtreleri ve radyo-televizyon ayar devreleri gibi çeşitli uygulamalarda kullanılır.

Sallen-Key filtresi, ikinci dereceden aktif filtre topolojisi olup, operasyonel amplifikatörler (op-amp) ile direnç ve kapasitörleri birleştirerek çalışır. Özellikleri: - Çok yönlülük: Düşük geçişli, yüksek geçişli, band geçişli veya band durduran filtreler olarak yapılandırılabilir. - Kolay tasarım: Basit ve uygulaması kolaydır. - Frekans tepkisi: Dik bir roll-off ve iyi bir seçicilik sunar. Kullanım alanları: - Ses işleme: Eşitleyiciler ve ses tonu kontrollerinde kullanılır. - Sinyal şartlandırma: Sensör uygulamalarında istenmeyen frekansları filtreler. - Enstrümantasyon: Ölçüm devrelerinde amplifikasyon ve filtreleme için kullanılır.

Akım kontrolü hesabı, bir elektrik devresindeki akım miktarını belirlemek ve kontrol etmek için yapılan hesaplamalar ve uygulamalardır. Bu hesaplamalar, elektrik devrelerinin güvenli ve istikrarlı bir şekilde çalışmasını sağlar. Akım kontrolü hesabının bazı adımları: Ohm Kanunu: Akım kontrolü hesaplamalarının temelini oluşturur. Kirchhoff Yasaları: Akım kontrolü hesaplamalarında kullanılan diğer önemli kavramlardır. Güç Hesaplamaları: Devrelerdeki güç miktarını hesaplamak, akım kontrolü hesaplamalarında önemlidir. Akım Sınırlama ve Koruma: Akım kontrolü, devredeki akım miktarını belirli bir değerle sınırlamak veya aşırı akımlara karşı koruma sağlamak için de kullanılır. Akım kontrolü hesabı, elektrik devrelerinin tasarımı, bakımı ve güvenliği için önemlidir.

Elektrik-elektronik mühendisliğinde çalışılan bazı konular şunlardır: Güç sistemleri: Elektrik enerjisi üretimi, iletimi ve dağıtımı. Elektronik tasarım: Mikrodenetleyiciler, entegre devreler, sensörler ve diğer elektronik bileşenlerin tasarımı. Telekomünikasyon: Kablosuz iletişim, mobil ağlar, uydu iletişimi ve optik fiber ağlar. Kontrol ve otomasyon: Fabrika otomasyonu, robotik sistemler ve insansız hava araçları. Gömülü sistemler: Mikrodenetleyici tabanlı elektronik sistemlerin yazılım ve donanım entegrasyonu. Sinyal işleme: Ses, görüntü ve diğer elektronik sinyallerin analizi ve filtrelenmesi. Biyomedikal mühendisliği: Tıbbi cihazların tasarımı ve geliştirilmesi. Elektrik-elektronik mühendisliği bölümünde ayrıca devre teorisi, elektrik makineleri, sinyal işleme, otomasyon, haberleşme sistemleri ve dijital sistemler gibi dersler de yer alır.

Kondansatörler, iki iletken plaka arasında bulunan yalıtkan malzeme sayesinde elektrik yükünü geçici olarak depolayabilir. Bir kondansatöre gerilim uygulandığında: Plakalardan biri pozitif, diğeri negatif yükle dolar. Dielektrik malzeme, bu yüklerin birbirine ulaşmasını engeller, böylece enerji elektrik alanı şeklinde depolanır. Kondansatörler, enerjiyi yalnızca kısa süreli olarak depolar ve depolama süresi, kapasitans değerine ve devre koşullarına bağlıdır.

Kondansatörler, elektrik devrelerinde çeşitli amaçlarla kullanılabilir ve bu kullanımlar, devrenin türüne ve gereksinimlerine bağlı olarak değişir. İşte kondansatörlerin daha iyi sonuç verdiği bazı devreler: Güç kaynakları ve filtreler. Zamanlama devreleri. Yüksek frekanslı devreler. Elektronik devreler. Aydınlatma sistemleri. Kondansatörlerin doğru devrede kullanımı için, devrenin özel gereksinimlerinin ve bileşenlerinin dikkate alınması önemlidir.

Birinci dereceden devrelerde ani değişim, genellikle birim basamak fonksiyonu ile ifade edilir. Birinci dereceden devrelerde ani değişim, aynı zamanda zorlanmış tepki olarak da adlandırılır ve bu, devrenin bir kaynak etkisine ani olarak girmesiyle oluşan tepkidir. Birinci dereceden devreler, RL (direnç ve bobin) ve RC (direnç ve kondansatör) devreleri olarak ikiye ayrılır.

Gerilim ve akım bölücülerin hesaplanması için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: rapidtables.org. 320volt.com. youtube.com. Gerilim bölme formülü: VS / (R1 + R2 + R3 + ...) = V1 / R1 = V2 / R2 = V3 / R3. Akım bölme formülü: I = I1 / (1 / R1 + 1 / R2 + 1 / R3 + ...). Teorik bilgiler: Gerilim bölme, bir dizi seri dirençler üzerindeki toplam gerilimin ne kadarının belirli bir direnç üzerinde düştüğünü hesaplamaya yardımcı olur. Akım bölme, bir dizi paralel dirençlerden akan toplam akımın, ne kadarının belirli bir dirençten geçtiğini hesaplamaya yardımcı olur.

İndüktör (bobin) değeri, aşağıdaki araçlarla ölçülebilir: LCR metre. Avometre (multimetre). Ölçüm adımları: 1. LCR metre ile ölçüm: Problar Lx ve Cx soketlerine takılır. LCR metre, endüktans ölçüm kademesine alınır. Değer ekranında "1" görünüyorsa kademe büyütülür, "0" görünüyorsa kademe küçültülür. 2. Multimetre ile ölçüm: Endüktansı ölçülecek bobin, Lx bağlantı noktasına bağlanır. Ekranda "1" görünüyorsa kademe büyütülür, "0" görünüyorsa kademe küçültülür. İndüktör ölçümünde doğru sonuçlar elde etmek için, cihazın kullanım kılavuzuna başvurulması önerilir.

Kirschoff kuralları ile ilgili sorular aşağıdaki yöntemlerle çözülebilir: Kirschoff'un gerilimler kanunu. Kirschoff'un akımlar kanunu. Kirschoff kuralları ile ilgili soru çözümlerine şu sitelerden ulaşılabilir: mmsrn.com. fizikdersi.gen.tr. diyot.net. Ayrıca, YouTube'da "Üniversite Fizik 2 Dersi Kirchoff Yasası Soru Çözümü" ve "Kirchhoff Kanunları Örnek Soru Çözümleri" gibi videolar da soru çözümlerine yardımcı olabilir.

Kapasitör ve direnç seri bağlandığında, "seri RC devresi" olarak adlandırılan bir devre oluşur. Seri RC devrelerinde: Devre akımı, tüm devre elemanlarından geçer. Devre gerilimi, direnç ve kondansatör uçlarında düşen gerilimlerin vektörel toplamına eşittir. Direnç akımı ve gerilimi arasında faz farkı yoktur. Kondansatör gerilimi, kondansatör akımından 90° geridedir. Ayrıca, seri bağlı kondansatörlerde: Toplam devre kapasitansı, her zaman en küçük kondansatörün değerinden küçük olur. Her kondansatör, kapasitansından bağımsız olarak plakalarında aynı miktarda elektrik yükü depolar.

Buck/boost çevirici, DC-DC dönüştürücü olarak işlev gören ve giriş geriliminin polaritesini tersine çeviren bir cihazdır. Buck çevirici, giriş gerilimini düşüren (step-down) bir çeviricidir. Bu çeviriciler, transistörler, diyotlar ve bobinler gibi elektronik bileşenler aracılığıyla çalışır. Buck/boost çeviriciler, güneş panelleri, LED aydınlatma sistemleri ve taşınabilir elektronik cihazlarda yaygın olarak kullanılır.

Op Amp'in (operasyonel yükselteç) önemli olmasının bazı nedenleri: Yüksek kazanç: Op Amp'ler, çok yüksek kazanç sağlayabilirler. Doğrusallık: Geniş bir giriş gerilimi aralığında doğrusal bir şekilde çalışırlar. Çok yönlülük: Sinyal yükseltme, filtreleme, toplama, çıkarma, integrasyon, türev alma ve karşılaştırma gibi birçok farklı amaç için kullanılabilirler. Küçük boyut: Entegre devreler olarak üretildikleri için çok küçük boyutludurlar. Düşük maliyet: Yaygın olarak kullanılan ve düşük maliyetli bileşenlerdir. Kullanım kolaylığı: Basit devrelerle kolayca kullanılabilirler.

Kapasitörde reaktansı belirleyen faktörler: Frekans (f). Kapasitans (C). Ayrıca, kapasitörde reaktansı etkileyen diğer faktörler arasında sistem voltajı ve reaktans oranı da bulunur.

Doğrultma ve filtre devreleri, alternatif gerilimi (AC) doğru gerilime (DC) dönüştüren ve bu süreçte oluşan dalgalanmaları gideren devrelerdir. Doğrultma devreleri, iki ana türde incelenir: 1. Yarım dalga doğrultma: Sadece pozitif veya negatif gerilimleri geçirir, kesintili bir çıkış verir. 2. Tam dalga doğrultma: İki diyotlu ve köprü tipi olmak üzere iki çeşidi vardır. Filtre devreleri, doğrultma devrelerinin çıkışındaki dalgalı doğru akımı (nabazanlı, salınımlı) düzgün doğru akıma dönüştürür. Filtre çeşitleri: Kondansatörlü filtre: Kondansatör, pozitif alternansın tepe değerine şarj olur ve yük akımının azalmasını engeller. Bobinli filtre: Bobinler, devrenin kesilmesi anında düşen akıma büyültücü etki yapar. Bu devreler, elektronik cihazların güç kaynaklarında, cep telefonu şarj cihazları, bilgisayar adaptörleri gibi cihazlarda kullanılır.

"Süperpozisyon teoremi slayt Ç.A.Y." ifadesi hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, süperpozisyon teoremi ile ilgili bilgi bulunabilecek kaynaklardan bazıları şunlardır: acikders.ankara.edu.tr sitesinde "Süperpozisyon Yöntemi" başlıklı bir slayt bulunmaktadır. eem.siirt.edu.tr sitesinde "SÜPERPOZİSYON TEOREMİ" başlıklı bir deney slaytı mevcuttur. youtube.com'da "DEVRE ANALİZİ DERS 37:Süperpozisyon Teoremi" başlıklı bir video bulunmaktadır. diyot.net sitesinde "Süper Pozisyon Teoremi" başlıklı bir yazı yer almaktadır. evrimagaci.org sitesinde "Süperpozisyon Teoremi: Mühendislikte Nasıl Kullanılır?" başlıklı bir yazı bulunmaktadır.

Eşdeğer bobin hesaplaması, bobinlerin bağlantı şekline göre değişir: Seri bağlantı: Seri bağlanan bobinlerin eşdeğer bobin endüktansı (LT), seri bağlı bobin endüktanslarının (Li) toplamına eşittir. Paralel bağlantı: Bobinlerin paralel bağlanmasında eşdeğer bobin endüktansı, en küçük endüktans değerinden daha küçük olur. Karışık bağlantı: Seri veya paralel bobinler, kendi aralarında tek bobin haline getirilir ve toplam endüktans değerleri hesaplanır. Doğru hesaplama için, bobinlerin özelliklerini ve bağlantı şemasını dikkate almak gereklidir.

DC (Doğru Akım) ve AC (Alternatif Akım) devrelerinde empedansın farkı şu şekilde özetlenebilir: - DC Devrelerinde: Empedans kavramı kullanılmaz, çünkü doğru akımda elektronların akışı tek bir yönde sabittir ve akımın frekansına bağlı olarak değişmez. - AC Devrelerinde: Empedans, akımın frekansına bağlı olarak değişebilir ve hem direnç hem de reaktansı (elektron hareketine karşı gösterilen atalet) içerir.

Bobin eşdeğer devresi, bobin ve diğer devre elemanlarının (direnç, kondansatör vb.) çeşitli bağlantı şekillerinde alternatif akıma karşı gösterdikleri toplam dirence denir. Bobin eşdeğer devresini bulmak için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Seri Bağlantı: Seri bağlı bobinlerin eşdeğer endüktansı, seri bağlı bobin endüktanslarının toplamına eşittir. 2. Paralel Bağlantı: Bobinlerin paralel bağlanmasında eşdeğer bobin endüktansı, en küçük endüktans değerinden daha küçük olur. 3. Ohm Yasası: Alternatif akım devrelerinde, direnç yerine empedans (Z) konularak Ohm Yasası kullanılabilir.