DCMotor

DC motorda mıknatıs, iki farklı konumda bulunabilir: 1. Fırçalı DC motorlarda: Motorun ana gövdesinin iç kısmında, sabit olarak yer alır. 2. Fırçasız DC motorlarda: Mıknatıs, motorun milinde bulunurken, sargılar (bobinler) sabit durur.

DC motorun kaç devir olacağı, motorun rpm (rotations per minute) değerine bağlıdır. Genel olarak, DC motorların devir hızı birkaç devirden binlerce devire kadar değişebilir.

Kollektör ve endüvi, doğru akım (DC) motorlarının çalışmasında önemli rol oynar. Endüvi, motorun dönen kısmıdır ve üzerinde sargılar bulunur. Kollektör, endüvide üretilen alternatif gerilimi doğrultur ve fırçalar aracılığıyla dış devreye iletir. Dolayısıyla, kollektör ve endüvi birlikte çalışarak motorun elektrik enerjisini mekanik enerjiye dönüştürmesini sağlar.

DC motorda iki ana sarım türü bulunur: armatür sarımı ve fırça sarımı. Armatür sarımı, motorun ana rotor kısmına yerleştirilen bakır tel sarımlarından oluşur. Fırça sarımı, rotor ile stator arasındaki elektriksel bağlantıyı sağlar ve motorun düzgün çalışmasını temin eder. DC motorun kaç sarıma sahip olması gerektiği, motorun gücüne, uygulama alanına ve tasarım özelliklerine bağlı olarak değişir.

DC motorların iç yapısı ve çalışma prensibi şu şekilde özetlenebilir: 1. Temel Parçalar: DC motorlar, aks, rotor (armatür), stator, komütatör, uyarım mıknatısları ve fırçalardan oluşur. 2. Manyetik Alan: Stator, sabit mıknatıslar veya DC gerilimi ile beslenen sargılar (uyarım sargısı) aracılığıyla sabit bir manyetik alan oluşturur. 3. Dönme Hareketi: Rotor üzerindeki sargılar, komütatör ile elektriksel olarak bağlantılıdır. 4. Akım Yönünün Değiştirilmesi: Rotor döndükçe, fırçalar komütatör üzerindeki farklı dilimlere temas eder ve bu sayede rotor sargılarından geçen akımın yönü periyodik olarak değişir. 5. Sürekli Dönme: Manyetik alanın yönünün sürekli olarak değişmesi, rotor üzerindeki torkun yönünün de sürekli olarak değişmesini sağlar ve bu sayede rotor sürekli olarak aynı yönde döner.

500W gücündeki bir DC motor, 1800 RPM hıza ulaşabilir.

Çift dingil DC motorlar, 3V ile 6V arasında değişen voltaj değerleriyle çalışabilir.

DC motor hız kontrolü için PWM (Pulse Width Modulation) kullanımı, analog kontrole göre daha etkilidir. PWM, dijital sinyalleri hızlı bir şekilde açıp kapatarak motorun gücünü ve hızını değiştirmeyi sağlar. Analog kontrol ise doğrudan motora uygulanan gerilimin değiştirilmesiyle yapılır ve daha az hassas olabilir.

15 kHz DC motor sürücüsü, doğru akım (DC) motorlarının hızını, yönünü ve torkunu kontrol etmek için tasarlanmış bir elektronik devredir ve çalışma frekansı 15 kHz'dir. Bu tür sürücüler, genellikle robotik projeler, endüstriyel otomasyon ve hobi uygulamaları gibi alanlarda kullanılır.

Taşınabilir batarya ile çalışan motora "DC (Doğru Akım) motoru" denir.

Serbest uyartımlı DC motor, alan sargılarının bağımsız bir doğru akım kaynağından beslendiği bir motor türüdür. Çalışma prensibi şu şekilde özetlenebilir: 1. Manyetik Alan Oluşumu: Ana kutuplar üzerine yerleştirilen uyartım sargıları, doğru akımla beslenerek manyetik alan oluşturur. 2. Dönme Hareketi: Rotor (dönen kısım), elektrik akımı taşıyan sargılardan oluşur ve bu sargılardan geçen akım, manyetik alan içinde bir kuvvet oluşturur. 3. Akım Yönünün Değişimi: Rotor döndükçe, komütatör sistemi devreye girer ve rotorun sürekli olarak aynı yönde dönmesini sağlar. Bu sayede, serbest uyartımlı DC motor, harici bir uyarma akımına ihtiyaç duymadan çalışır ve yüksek başlangıç torku sağlar.

L298 ile DC motoru çalıştırmak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Güç Bağlantısı: L298'in VS pinine, motorun çalışabileceği bir güç kaynağı (örneğin 12V) bağlanmalıdır. 2. Logic Besleme: VSS pinine 5V ila 7V arasında bir besleme yapılmalıdır. 3. Motor Bağlantıları: OUT1 ve OUT2 terminallerine ilk motorun, OUT3 ve OUT4 terminallerine ise ikinci motorun bağlantıları yapılmalıdır. 4. Yön Kontrolü: IN1 ve IN2 pinleri, motorun A tarafının dönüş yönünü kontrol eder; aynı şekilde IN3 ve IN4 pinleri de B tarafının dönüş yönünü kontrol eder. 5. Hız Kontrolü: ENA ve ENB pinleri, motorları açmak ve hızını kontrol etmek için kullanılır. Ayrıca, L298'in üzerinde bulunan 78M05 5V regülatörünü etkinleştirmek için jumper kullanılabilir.