Cumhurbaşkanlığı

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı, herhangi bir partiye mensup değildir. Cumhurbaşkanı, Türkiye'nin devlet ve hükûmet başkanı olarak tarafsız bir konumda bulunur. Mevcut Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) üyesidir, ancak Cumhurbaşkanlığı görevi partisiz bir pozisyondur.

2014 Cumhurbaşkanlığı seçiminde yaklaşık 14 milyon kişi sandığa gitmemiştir. Seçimlere katılım oranı %74,13 olmuş, kayıtlı seçmen sayısı 55.692.841 olarak belirlenmiştir.

Cumhurbaşkanı vekili, Türkiye cumhurbaşkanının hastalık veya yurt dışına çıkma gibi sebeplerle geçici olarak görevinden ayrılması hallerinde, cumhurbaşkanına vekâlet eder ve cumhurbaşkanına ait yetkileri kullanır. Cumhurbaşkanı vekilinin bazı görevleri: Cumhurbaşkanının tüm yetkilerini olmasa da alt yetkilerini kullanmak. Cumhurbaşkanlığı makamının boş kalması durumunda 45 gün süreyle yeni cumhurbaşkanı seçimi yapılana kadar vekâlet etmek. Milli Güvenlik Kurulu'na cumhurbaşkanı olmadığı durumlarda başkanlık etmek. 2018 Türkiye cumhurbaşkanlığı seçiminden önce cumhurbaşkanlığına vekâlet görevi TBMM başkanı tarafından temsil ediliyordu.

Cumhurbaşkanı adayı göstermek için en az 20 milletvekili gereklidir. Cumhurbaşkanı aday gösterilme yöntemleri şunlardır: Siyasi parti grubu tarafından aday gösterme. Siyasi partilerin ortak aday göstermesi. Yüz bin seçmenin yazılı teklifiyle aday olma.

Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi (CİMER) amblemi, 2025 yılı itibarıyla Selçuklu Yıldızı motifini içermektedir. CİMER'in eski ambleminde ise Cumhurbaşkanlığı Forsu yer almaktaydı. CİMER'in vektörel logosunu SVG, PDF, AI, CDR ve EPS formatlarında logowik.com sitesinden indirebilirsiniz.

50/1, geçerli oyların yüzde 50'sinden 1 oy fazlası anlamına gelen bir ifadedir. 50/1 seçim modeli, 21 Ekim 2007 tarihindeki referandumla kabul edilen cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi yöntemi ile birlikte uygulanmaya başlanmıştır. Bu seçim modeline göre, genel oyla yapılacak seçimde geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilmektedir.

Türkiye'de 9 politika kurulu bulunmaktadır. Ayrıca, Cumhurbaşkanlığı'na bağlı olarak çalışan 65 kurul, komisyon ve komite daha mevcuttur. Dolayısıyla, Türkiye'de toplam 74 kurul bulunmaktadır.

Cumhurbaşkanlığı staj programının süresi, staj yapılacak kurum veya kuruluşa göre değişiklik gösterebilir. 2024 yılı için Cumhurbaşkanlığı Dijital Dönüşüm Ofisi'nde staj süresi ise 30 gündür. Stajlar, hafta içi çalışma saatleri içerisinde tam zamanlı olarak yapılır.

3 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, "Üst Kademe Kamu Yöneticileri ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Atama Usullerine Dair Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi"dir. Bu kararname, üst kademe kamu yöneticileri ile ilgili usul ve esaslar ile kamu kurum ve kuruluşlarında atama usul ve esaslarını belirler. Kararname, ekli cetvellerdeki kadro, pozisyon ve görevleri, bakanlıklar, bağlı, ilgili ve ilişkili kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarını kapsar. Kararnameye göre, (I) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere Cumhurbaşkanı kararıyla, (II) sayılı cetvelde yer alan kadro, pozisyon ve görevlere ise Cumhurbaşkanı onayı ile atama yapılır.

Recep Tayyip Erdoğan'dan sonra gelebilecek bazı isimler şunlardır: İbrahim Kalın. Selçuk Bayraktar. Ali Babacan. Mansur Yavaş. Bu isimler, çeşitli spekülasyonlara dayanmaktadır ve resmi bir açıklama yapılmamıştır. Türkiye'nin bir sonraki cumhurbaşkanlığı seçimi en geç 14 Mayıs 2028 tarihinde yapılacaktır.

Mehmet Uçum, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Hukuk Politikaları Kurulu başkanvekili ve Cumhurbaşkanı başdanışmanı olarak görev yapmaktadır. Ayrıca, 2015 yılında 25. dönem Kars milletvekili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde yer almıştır. Mehmet Uçum, aynı zamanda hukukçu ve siyasetçidir. Akademik olarak, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olmuş, aynı üniversitede çalışma ekonomisi bölümünde yüksek lisans ve doktora yapmıştır.

Cumhurbaşkanlığı himayesinde, bir projenin veya etkinliğin Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın desteği ve gözetimi altında gerçekleştirilmesi anlamına gelir. Bu ifade, genellikle sanatsal etkinlikler, hayır işleri veya inovasyon amaçlı projelerde kullanılır.

Abdullah Gül, Çankaya Köşkü'nde çeşitli etkinlikler ve faaliyetler gerçekleştirmiştir. Bunlardan bazıları: Resepsiyonlar ve Davetler: Gül, Çankaya Köşkü'nde birçok resepsiyon ve davet düzenlemiştir. Örneğin, 2012 yılında Cumhuriyet'in 89. yılı resepsiyonunu gerçekleştirmiştir. Uluslararası Ziyaretler: Gül, Çankaya Köşkü'nden birçok yurtdışı ziyaret gerçekleştirmiştir. 66 farklı ülkeyi ziyaret etmiş, özellikle Fransa, Azerbaycan ve Türkmenistan'a sık sık gitmiştir. Kültürel Faaliyetler: Gül, kültür, sanat, eğitim ve bilim projelerine önem vermiş, bu alanlardaki etkinliklere katılmıştır. Çankaya Sofrası: Gül, Çankaya Sofrası'nı yeniden canlandırarak, toplumun farklı kesimlerinden insanlarla, sanatçılar ve yazarlarla bir araya gelmiştir. Dış Politika: Gül, Türkiye'nin bölgesel ilişkilerini siyasi istikrar ve ekonomik işbirliği üzerine kurulu bir düzene oturtmak için çalışmıştır.

Türkiye, 16 Nisan 2017 Referandumu'yla kabul edilen ve 9 Temmuz 2018'den itibaren uygulanan Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi ile yönetilmektedir. Bazı temel özellikleri: Yürütme yetkisi: Cumhurbaşkanı'na aittir. Bakanların atanması: Cumhurbaşkanı, bakanları meclis dışından atayabilir. Cumhurbaşkanlığı kararnameleri: Cumhurbaşkanı, anayasa, kanun ve kişi hak ve özgürlüklerine aykırı olmamak şartıyla yasama yetkisini kararnamelerle kullanabilir. Meclis ve Cumhurbaşkanı seçimleri: Meclis ile Cumhurbaşkanı seçimleri aynı gün yapılır. Bu sistem, başkanlık sisteminden farklı olarak bazı özgün unsurlar da içerir.

2023 Türkiye genel seçimlerinde Kemal Kılıçdaroğlu'nun oy pusulasındaki yeri, birleşik oy pusulasında üçüncü sıradaydı. Cumhurbaşkanı adaylarının oy pusulasındaki yerlerini belirlemek için Yüksek Seçim Kurulu'nda (YSK) 1 Nisan 2023'te kura çekilmiş ve kuraya göre birinci sırada Recep Tayyip Erdoğan, ikinci sırada Muharrem İnce, üçüncü sırada Kemal Kılıçdaroğlu, dördüncü sırada ise Sinan Oğan yer almıştı. Ancak, 2025 yılı itibarıyla mevcut bilgilere göre, Kemal Kılıçdaroğlu'nun 2025 yılı için geçerli bir oy pusulasındaki yeri hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

İlk Cumhurbaşkanlığı Forsu, 1922 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti tarafından yapılmıştır. Ancak, Cumhurbaşkanlığı Forsu'nun bugünkü biçimiyle ilk kez hangi dayanağa bağlı olarak ve hangi gerekçelerle kabul edildiği ve kullanılmaya başlandığına ilişkin resmî bir kayıt ve belge saptanamamıştır. Fors, resmî anlamda 22 Ekim 1925'te çıkarılan Sancak Talimatnamesi ile düzenlenmiştir.

14 Mayıs 2023 tarihinde Türkiye'de cumhurbaşkanlığı seçimi yapılmasının nedeni, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın 10 Mart 2023 tarihinde imzaladığı kararnameyle seçimlerin yenilenmesine karar vermesidir. Erdoğan, bu kararını anayasanın 116. maddesinin kendisine verdiği yetkiyle almıştır. Seçimlerin 14 Mayıs'ta yapılmasına karar verilmesinin bazı nedenleri: 18 Haziran tarihinin, üniversite sınavı, hac dönemi ve okulların tatil olması gibi nedenlerle uygun görülmemesi; Depremlerin seçim tartışmalarını gündemden çıkarması.

Recep Tayyip Erdoğan, Kemal Kılıçdaroğlu'na hiçbir seçimde yenilmemiştir. Kılıçdaroğlu, Erdoğan karşısında girdiği tüm seçimleri kaybetmiştir.

11-14 Şubat 2025 tarihleri arasında, 3.130 katılımcı ile 26 kentte yüz yüze yapılan araştırmada, katılımcılara "Sizce muhalefetin cumhurbaşkanı adayı kim olmalıdır?" diye sorulduğunda, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu %37,9, Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş ise %35,2 oy almıştır. Ankete katılanların %26,9'u ise "fikrim yok" veya "ilgilenmiyorum" yanıtını vermiştir.

2002 yılında Recep Tayyip Erdoğan'ın cumhurbaşkanı olamamasının nedeni, hakkındaki mahkeme kararı nedeniyle milletvekili adayı olamamasıdır. Erdoğan, 4 ay kaldığı cezaevinden çıktıktan sonra kamuoyunun ısrarlı talebi ve gelişen demokratik sürecin bir sonucu olarak 14 Ağustos 2001’de arkadaşlarıyla birlikte Adalet ve Kalkınma Partisi’ni (AK Parti) kurmuş ve Kurucular Kurulu tarafından AK Parti’nin Kurucu Genel Başkanı seçilmiştir. Ancak, 2002 genel seçimlerinde, hakkındaki mahkeme kararı nedeniyle milletvekili adayı olamamıştır. Erdoğan'ın milletvekili adaylığının önündeki yasal engelin kalkması üzerine, 9 Mart 2003’te Siirt ili milletvekili yenileme seçimine katılmış ve bu seçimde oyların yüzde 85’ini alarak 22. Dönem Siirt Milletvekili olarak parlamentoya girmiştir.