ÇevreKirliliği

Eskişehir'de "çöpten adam" ifadesi, çevre kirliliğine dikkat çekmek amacıyla yapılan bir etkinliği ifade edebilir. 2 Şubat 2025 tarihinde, Eskişehir'deki bir İngilizce kursunda öğrenciler, kar yağışı olmaması nedeniyle gündelik atıklardan "Çöp Adam" (Trash Man) yaparak çevre kirliliğine dikkat çekmişlerdir. Ayrıca, "çöpten adam" ifadesi, 30 Eylül 2024 tarihinde Eskişehir'in Odunpazarı ilçesinde yalnız yaşayan Bülent Tanrıgüzey'in çöplerle dolu evinde ölü bulunmasını da ifade edebilir.

Kimyasalların zararları şunlardır: Sağlık sorunları: Kimyasallar, solunum yolu tahrişi, alerjik reaksiyonlar, merkezi sinir sistemi tahribatı, pnömokonyoz, kanser ve üreme sistemi hastalıklarına yol açabilir. Çevresel etkiler: Su canlılarının yaşam döngüsünü bozabilir, toprak kalitesini düşürebilir ve ekolojik dengeyi bozabilirler. Kimyasalların zararlarını belirleyen etmenler şunlardır: fiziksel ve kimyasal özellikleri; maruz kalma şekli ve süresi; maruz kalan kişinin özellikleri; çevresel özellikler. Günlük hayatta kimyasallara maruziyeti azaltmak için, ürün etiketlerini okumak ve doğal içerikli ürünleri tercih etmek önemlidir.

BPA'nın (Bisfenol A) zararlı olmasının bazı nedenleri: Hormonal denge bozukluğu: BPA, vücutta östrojen hormonu gibi davranarak hormonal dengeyi bozar ve üreme, sinir, bağışıklık, metabolik ve kardiyovasküler sistemleri olumsuz etkiler. Üreme sağlığı sorunları: Hamilelik döneminde BPA maruziyeti, fetüs gelişimini olumsuz etkileyebilir ve düşük doğum ağırlığı, erken doğum ve doğumsal anomalilerle ilişkili olabilir. Kanser riski: BPA'nın kanser riskini artırabileceği düşünülmektedir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması: BPA, bağışıklık sistemini zayıflatabilir. Obezite ve diyabet: BPA'nın insülin direncini artırarak obezite ve Tip 2 diyabet riskini yükseltebileceği düşünülmektedir. Çocuklarda gelişim bozuklukları: BPA'nın çocuklarda gelişim bozukluğu, öğrenme sorunları ve hiperaktiviteye yol açabileceği belirtilmektedir.

Denizaslanlarının yok olmasının birkaç nedeni olabilir: İnsan etkisi: Denizaslanları, insanların gelişiyle birlikte bazı bölgelerden uzaklaşmış olabilir. Zehirli yosunlar: ABD'nin California eyaletinin güney sahillerinde ortaya çıkan zehirli yosunlar, yüzlerce deniz aslanının ölümüne neden olmuştur. Günümüzde denizaslanları, özellikle Yeni Zelanda'da, popülasyonlarının artmasının ardından yeniden anakarada görülmeye başlanmıştır. Denizaslanlarının neden yok olduğuna dair daha fazla bilgi için bilimsel araştırmalara ve uzman görüşlerine başvurulması önerilir.

Beş temel çevre sorunu: 1. İklim değişikliği. 2. Hava kirliliği. 3. Su kirliliği. 4. Toprak kirliliği. 5. Biyoçeşitlilik kaybı.

Narlıdere, iki farklı açıdan tehlike arz etmektedir: 1. Yamaç Erozyonu ve Çamur Faciası Riski: Narlıdere'deki İkinci İnönü Mahallesi'nde, toplu konut alanlarının yapıldığı "fliş" adı verilen suyla temasında kolayca ayrışan kayaç tipi, inşaat hataları ve yeterli önlemlerin alınmaması nedeniyle tehlike oluşturmaktadır. 2. Çevre Kirliliği: Narlıdere balıkçı barınağındaki tersane, çevre kirliliğine neden olmakta ve insan sağlığını tehdit etmektedir.

Lityum iyon pillerin yasaklanma nedeni, toplu halde taşındıklarında yangın veya patlama riski oluşturmalarıdır. Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), yolcu uçaklarının güvenliğini artırmak için 1 Nisan 2016 tarihinden itibaren, bagaj bölümünde toplu halde taşınan lityum iyon pillerin taşınmasını yasaklamıştır. Yolcu beraberinde taşınan piller ise bu yasaktan etkilenmemektedir. Lityum iyon piller, uygun şekilde kullanılmadığında da tehlike oluşturabilir.

Kara göllerin siyah olmasının birkaç nedeni olabilir: Sera Gölü: Bu gölün siyah görünmesinin sebebi, atık maddelerin (fosfor ve azot gibi elementler) suya karışması ve güneş ışığının etkisiyle su yosunlarının hızla çoğalmasıdır. Karagöl (Savoie, Fransa): Bu göl, adını sularının siyah görünmesinden almıştır. Kara Göl (Nohur, Azerbaycan): Gölün siyah görünmesinin sebebi, yaz yağmurları sırasında dağdan gelen ağaçların suya karışmasıdır.

Mayınlar, sivil kayıpları engellemek ve savaş sonrası bölgelerde hayatı normalleştirmek amacıyla yasaklanmıştır. 1997 yılında imzalanan ve 1999’da yürürlüğe giren Ottawa Sözleşmesi, anti-personel kara mayınlarının üretimini, stoklanmasını, kullanılmasını ve transferini yasaklamaktadır. Mayınların yasaklanmasının bazı nedenleri: İnsan hakları: Mayınlar, özellikle sivillerin uzuvlarını kaybetmesine ve ölümüne yol açmaktadır. Güvenlik riskleri: Mayınlar, uzun süre aktif kalabilir ve dış etkenlerle zarar görmez. Çevre etkisi: Mayınların temizlenmesi, uzun zaman ve büyük çaba gerektirir.

Parafinin bazı zararları: Sağlık üzerinde olumsuz etkiler: Alerjik reaksiyonlar: Parafinin yanmasıyla açığa çıkan kimyasallar, alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Solunum yolu hastalıkları: Mum yandığında ortaya çıkan duman ve kimyasallar, özellikle astım gibi solunum yolu rahatsızlıkları olan bireyler için zararlı olabilir. Cilt tahrişleri: Ciltle doğrudan temasında irritasyon riskleri bulunur. Yutulması: Yutulduğunda karaciğer, lenf düğümleri ve böbreklere zarar verebilir. Çevreye olumsuz etkiler: Çevre dostu olmaması: Petrol bazlı bir ürün olduğundan, yenilenemez enerji kaynaklarını tüketir ve çevresel ayak izi yüksektir.

Deniz su samurlarının yok olmasının bazı nedenleri: Habitat kaybı. Kirlilik. Avlanma. Yasadışı avcılık ve zehirlenme. Besin zinciri değişiklikleri. Su samurlarının neslinin korunması için habitatların korunması, yasa düzenlemeleri ve bilinçlendirme çalışmaları gerekmektedir.

Kloratın bazı zararları: Zehirlenme riski: Yüksek dozlarda methemoglobinemi adı verilen bir duruma neden olabilir; bu durum, kanın oksijen taşıma kapasitesini azaltarak nefes darlığı, baş dönmesi ve bilinç kaybına yol açabilir. Sindirim sistemi sorunları: Ağız yoluyla alındığında mide bulantısı, kusma, ishal ve mide kramplarına neden olabilir. Kan hücrelerine zarar: Alyuvar hücrelerine zarar vererek kansızlığa (anemi) yol açabilir. Böbrek ve karaciğer hasarı: Uzun süreli maruziyet, bu organların fonksiyonlarını bozarak ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Tiroid fonksiyonlarında bozulma: Tiroid hormonlarının üretimini etkileyerek metabolizma ve enerji dengesi üzerinde sorunlara yol açabilir. Solunum yolu tahrişi: Klorat tozlarını solumak, öksürük, nefes darlığı ve akciğer hasarına neden olabilir. Göz ve cilt tahrişi: Göze temas ettiğinde kalıcı hasar ve körlük, deri ile temas ettiğinde ise tahriş ve yanık riski vardır. Su kaynaklarına zarar: Su kaynaklarına karıştığında zehirli etki yapabilir, bitkilere ve hayvanlara zarar verebilir.

Tahtalı kuşunun tehlikeli olarak değerlendirilmesinin birkaç nedeni vardır: Ekosisteme etkisi: Aşırı avlanma, tahtalı kuşunun popülasyonunu tehdit edebilir ve bu durum, ekosistem dengesini bozabilir. Sağlık riskleri: Tahtalı kuşları, salmonella ve campylobacter gibi hastalıkları taşıma riski taşır. Bu nedenle, tahtalı kuşu tüketilirken dikkatli hazırlanması ve pişirilmesi gerekmektedir.

Ölü yunus balıklarının sahile vurmasının birkaç nedeni olabilir: Hastalık ve yaralanmalar. Deniz kirliliği. Habitat kaybı. Alg patlamaları. Navigasyon hataları. Sosyal sebepler. Yunusların karaya vurup ölmesinin tek bir nedeni nadiren olur.

Tayland'da sokakların kirli olmasının birkaç nedeni vardır: Açık kanalizasyon sistemleri. Deniz ürünleri ve yağ kullanımı. Yoğun trafik. Mahsullerin yakılması. Ayrıca, Tayland'ın başkenti Bangkok, ülkenin ekonomi merkezi olduğu için, bu şehrin sokakları da ticari faaliyetler ve insan yoğunluğu nedeniyle kirli olabilir.

Akdeniz fokunun yok olmasının başlıca nedenleri şunlardır: Yaşam alanı kaybı: Kıyıların betonlaşması, yapılaşma ve insan baskısı, fokların doğal yaşam alanlarını tahrip etmektedir. Yasa dışı ve aşırı avcılık: Kanunsuz balıkçılık, fokların besin kaynaklarını azaltmaktadır. İnsan müdahalesi: Fok mağaralarına yapılan turistik dalışlar ve insan girişleri, fokları rahatsız ederek popülasyonun azalmasına neden olmaktadır. Deniz kirliliği: Petrol sızıntıları ve evsel atıklar, fokların yaşam alanlarını kirletmektedir. Boğulma ve kasıtlı öldürme: Balık ağlarına takılma veya kasıtlı öldürme sonucu ölümler gerçekleşmektedir. Akdeniz foku, nesli tehlike altında olan bir tür olarak kabul edilmektedir.

Işık kirliliğinin zararları şunlardır: İnsan sağlığı: Melatonin üretiminin azalması nedeniyle uyku bozuklukları, yorgunluk, stres ve bağışıklık sisteminin zayıflamasına yol açar. Hayvanlar: Göçmen kuşlar ve deniz kaplumbağaları gibi hayvanlar yönlerini kaybedebilir, bu da yaşam döngülerini ve popülasyonlarını etkiler. Bitkiler: Sürekli aydınlatma, bitkilerin büyüme ve mevsimsel döngülerini bozar, fotosentez süreçlerini olumsuz etkiler. Ekosistem: Doğal dengeyi bozarak besin zincirinde dengesizliklere neden olur. Enerji israfı: Gereksiz enerji tüketimine yol açar, bu da ekonomik kayıplara neden olur. Astronomi: Gök cisimlerinin gözlemlenmesini zorlaştırır, gözlem verilerinin kalitesini düşürür.

Fast food, sağlık açısından birçok olumsuz etkiyi beraberinde getirir. Fast food tüketiminin zararlı etkilerinden bazıları şunlardır: Obezite. Kalp hastalıkları. Diyabet. Sindirim sorunları. Karaciğer yağlanması. Bağışıklık sisteminin zayıflaması. Zihinsel sağlık sorunları. Kemik sağlığı sorunları. Böbrek fonksiyonlarının zayıflaması. Deri sağlığı sorunları. Sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, dengeli ve besleyici bir diyetle mümkündür.

İznik Gölü'nde balık popülasyonunun azalmasının birkaç nedeni vardır: Kirlilik: Göl, evsel, sanayi ve tarımsal kirlilik baskısı altındadır. Yeraltı suyu kullanımı: Yeraltı sularının aşırı kullanımı, ekolojik yapıyı olumsuz etkilemektedir. Kuraklık: Küresel ısınma ve yağışların azalması nedeniyle gölde su seviyesi düşmekte ve çekilme yaşanmaktadır. Bilinçsiz sulama: Bölgedeki tarım arazilerinin bilinçsiz sulanması da göldeki su kaybına katkıda bulunmaktadır. Ayrıca, geçmişte görülen bir mantar hastalığı nedeniyle kerevit popülasyonu azalmış, ancak son yıllarda yeniden artış göstermiştir.

Fanlı lambaların sağlık açısından zararlı olup olmadığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, fanlı ısıtıcıların genel olarak sağlık üzerindeki etkileri şu şekilde değerlendirilebilir: Elektromanyetik radyasyon: Fanlı ısıtıcılar, çevreye yaydıkları elektromanyetik radyasyon nedeniyle elektrikli cihazlara 2 metreden fazla yaklaşılmaması önerilir. Hava kurutucu etkisi: Fanlı ısıtıcılar, ortamdaki havayı kurutabilir, bu da cilt ve solunum yolu problemlerine yol açabilir. Güvenlik riskleri: Yüksek sıcaklıkta çalıştıkları için yanıcı malzemelere yakın olduklarında yangın riski oluşturabilirler. Toz dolaşımı: Fanlı ısıtıcılar, havayı dolaştırarak ortamdaki toz ve partiküllerin yayılmasına sebep olabilir. Fanlı ısıtıcı veya lamba kullanmadan önce ürünün kullanım kılavuzunu dikkatlice okumak ve güvenlik tedbirlerini almak önemlidir.