Buzul

Beyaz Türkiye haritası, genellikle fiziki veya siyasi haritalarda yüksek rakımlı bölgelerin veya ulusal sınırların gösterilmesinde kullanılır. Fiziki haritalarda, yüksekliği 2200 metreden daha yüksek olan dağlar, buzullarla kaplıdır ve beyaz renkle gösterilir. Siyasi haritalarda ise beyaz zemin üzerine her ülke farklı renklerle gösterilir. Ayrıca, beyaz Türkiye haritası, Pinterest gibi platformlarda tasarım ve harita görselleri için ilham kaynağı olarak da kullanılmaktadır.

Stubai buz baltası, kış dağcılık faaliyetlerinde kullanılan bir araçtır. Başlıca kullanım amaçları: Kendini kurtarma (self-arrest). Dik arazilerde hareket etme. Anchor (çapa) noktası oluşturma. Stubai buz baltaları, yüksek kaliteli çelikten üretilir ve hem klasik dağcılık hem de alp tarzı tırmanışlarda kullanılabilir.

Periglasiyal topografya, en basit tabirle "buzul çevresi coğrafyası ve bu bölgelerde görülen yeryüzü şekilleri" anlamına gelir. Periglasiyal sahaların en önemli özelliklerinden bir tanesi donmuş topraklardır. Periglasiyal bölgelerin dağılışı, Kuzey Yarımküre'de daha fazla alan kaplar. Periglasiyal topografyanın görüldüğü bazı bölgeler şunlardır: Alaska; Kanada; İzlanda; İskandinavya; Rusya; Kuzey Moğolistan; And Dağları.

Glacier (buzul), bir sahayı kaplayan, kar ve yağışın erimeyi aştığı bölgelerde meydana gelen ve dağ ve vadilerin eğimine uygun olarak yavaş hareket eden buz kütlesidir. Buzullar, dünyadaki tatlı su kaynaklarının büyük bir kısmını oluşturur ve buzul hareketi, iklim sistemini ve çevreyi derinden etkileyebilir. Buzullar iki ana kategoriye ayrılır: Kıtasal buzullar. Vadi buzulları.

Bilim insanlarına göre, Thwaites Buzulu'nun tamamen erimesi 10 yıllar, hatta muhtemelen 100 yıl sürebilir. Ancak, erimenin şu anki hızı göz önüne alındığında, 2100 yılına kadar deniz seviyesinde 65 santimetre yükselme bekleniyor. Bu tahminler kesin değildir ve iklim değişikliğinin hızı ve şiddeti gibi birçok faktöre bağlıdır.

Coğrafya terimi olarak sander düzlüğü, buzullardan çıkan akarsuların taşıdığı malzemeleri eğimin azaldığı yerde biriktirmesi sonucu oluşan yer şekillerine verilen addır. Sander düzlüğünün diğer isimleri: sandur; sander ovası. Sander düzlükleri, buzlu bölgelerin bulunduğu Svalbard, Kerguelen Adaları ve İzlanda gibi yerlerde görülür. Türkiye’de bugünkü yer şekillerinin oluşmasında en az etkili olan dış kuvvet buzullardır. Karagöl Dağı’ndaki Gölova ve Erciyes Dağı’ndaki Sandur Ovası, Türkiye’deki sander düzlüklerine örnek olarak verilebilir. Ayrıca, İzlanda'nın Güneydoğu kıyısında, Vatnajökull buzulunun altında, deniz ile arasında yaklaşık 1300 km'lik bir alanı kaplayan Skeiðarársandur, dünyanın en büyük sander düzlüğüdür.

Buzul ve güneş arasındaki ilişki şu şekilde özetlenebilir: Güneş aktivitesi ve mini buzul çağları. Buzulların güneş ışınlarından korunması. Buzulların varlığı, Güneş'in etkisini de şu şekilde sınırlandırır: Buzullar, Güneş'ten gelen enerjiyi emer ve bir kısmını uzaya geri yansıtır, bu da gezegenin daha serin kalmasını sağlar.

Dünyanın en büyük buzdağının Antarktika'da olmasının birkaç nedeni vardır: Buzulların bolluğu. İklim koşulları. Doğal süreç. Dünyanın en büyük buzdağı olarak bilinen A23a, 1986 yılında Antarktika'daki Filchner-Ronne Buz Sahanlığı'ndan kopmuştur.

Buzullar Eriyor ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli filmleri ifade edebilir. İşte bazıları: "Buzul Macerası" (2002). "Buzların Altında" (2004). "Buz Devri 2: Erime" (2006). Ayrıca, "Buzullar Eriyor" adlı, buzulların erimesini ve bu sürecin belgelenmesini anlatan bir belgesel de bulunmaktadır.

Türkiye'deki buzulların haritası aşağıdaki kaynaklardan edinilebilir: Türkiye Cumhuriyeti Harita Genel Komutanlığı'nın resmi web sitesi. Üniversitelerin coğrafya veya jeoloji bölümlerinin yayınladığı akademik makaleler ve raporlar. Ulusal ve uluslararası coğrafi veri bankaları. Online harita uygulamaları (Google Maps, OpenStreetMap gibi). Türkiye'deki başlıca buzul dağları, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır ve bu bölgelerin haritaları bu kaynaklardan temin edilebilir. Ayrıca, "Türkiye'nin Buzulları" başlıklı Vikipedi sayfası da buzulların konumları hakkında bilgi vermektedir.

Vatnajökull'ün önemli olmasının bazı nedenleri: Avrupa'nın en büyük buzulu olması. Doğal güzellikler sunması. Jeolojik aktivite. Turistik değer. Koruma ve sürdürülebilirlik. Kültürel miras.

Hayır, Patagonya dünyanın en büyük buzulu değildir. Patagonya, Şili ve Arjantin'in güneyinde yer alan ve buzullarıyla ünlü bir bölgedir. Arjantin'in Patagonya bölgesinde yer alan Perito Moreno Buzulu ise 250 kilometrekarelik devasa alanı ve 70 metreye kadar yükselen dev duvarlarıyla dikkat çeker.

Antarktika'daki en büyük buzul, Antarktika Buz Örtüsü veya Antarktika Örtü Buzulu olarak bilinir. Ayrıca, 2017 yılında Antarktika Yarımadası'ndaki Larson C Buz Sahanlığı'ndan kopan A68 buzulu, bir dönem dünyanın en büyük buzulu olarak kabul edilmiştir.

Moren ve sirk, buzulların oluşturduğu yer şekillerindendir. Moren, buzulların aşındırma sonucunda kopardıkları materyalleri taşıyarak, eğimin azaldığı yerlerde biriktirdikleri malzemelere denir. Sirk, dağların yüksek kesimlerinde, buzulun ilk oluşmaya başladığı yerde oluşan küçük aşınım çukurluğuna denir. Buzulların oluşturduğu diğer yer şekilleri arasında buzul vadisi, hörgüç kaya, drumlin ve sander düzlüğü bulunur.

Periglasiyal ve preglasiyal terimler arasındaki temel fark, preglasiyal teriminin buzullara bitişik ve buzulların sınırındaki spesifik koşulları ifade ederken, periglasiyal teriminin buzulların olmadığı soğuk çevreleri, koşulları, süreçleri ve yer şekillerini kapsamasıdır. Preglasiyal ortamlar, genellikle buzullardan kaynaklanan akarsu ve boşalımların egemen olduğu yer şekillerini barındırırken, periglasiyal ortamlar donma-çözülme ve sürekli donmuş zemin (permafrost) ile ilişkili süreçlerin hâkim olduğu alanlardır. Özetle: - Preglasiyal: Buzullara bitişik, buzulların sınırındaki koşullar. - Periglasiyal: Buzulların olmadığı soğuk çevreler ve bu çevrelerdeki koşullar.

Antarktika'nın uydudan görünümü, kullanılan uydu ve görüntüleme teknolojisine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı uydu görüntüleri ve haritalar: AccuWeather sitesinde, Antarktika'nın uydudan alınan hava durumu haritası bulunmaktadır. Bedmap3 haritası, 60 yılı aşkın araştırma verisinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur ve Antarktika'nın 27 milyon kilometrekarelik buzul örtüsünün altındaki gizli dağları ve derin kanyonları göstermektedir. REMA (Antarktika Referans Yükseklik Modeli), 8 metrelik çözünürlükle Antarktika'nın topografik haritasını sunar ve her bir dağın yüksekliği ile buz kütleleri hakkında detaylı bilgi sağlar. Ayrıca, NASA ve ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun Landsat programı uydu görüntüleri, Antarktika Yarımadası'ndaki bitki örtüsü değişimlerini analiz etmek için kullanılmaktadır.

Afrika kıtasında üç büyük tropik buz sahası bulunmaktadır: 1. Tanzanya'daki Kilimanjaro Dağı. 2. Kenya'daki Kenya Dağı. 3. Uganda'daki Rwenzoris Dağları. Bu buz sahalarının 2040'larda tamamen eriyeceği tahmin edilmektedir. Ayrıca, Afrika'da daha küçük buzulların da bulunabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Kuzey Kutbu'nda buzulların bulunmasının nedeni, çok soğuk yerlerde karın üst üste birikmesi ve zamanla sıkışarak buza dönüşmesidir. Kuzey Kutbu, Arktik Okyanusu'nun ortasında yer alır ve çevresinde birçok ülke bulunur.

Afrika'nın en büyük buzulu, Kilimanjaro Dağı'nda bulunan Furtwängler Buzulu'dur. Ancak, bu buzulun 2040'larda yok olması beklenmektedir.

Milne Buzulu, Kuzey Kutbu'nda, Ellesmere Adası'nın batısında, Alert yerleşim yerine 270 kilometre uzaklıkta, Nunavut, Kanada bölgesinde yer almaktadır.