AtıkYönetimi

Plastik tükenmez kalemlerin yasaklanması gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak, tükenmez kalemlerin plastik kısımları doğada kendiliğinden parçalanmadığı için çevreyle ilgili endişelere yol açtığı belirtilmektedir.

Plastik poşetlerin doğada tamamen çözünmesi en az 1000 yıl sürmektedir.

Atık malzemelerden birçok farklı ürün ve malzeme yapılabilir. İşte bazı örnekler: 1. Geri Dönüştürülmüş Kâğıt Ürünleri: Eski kâğıtlar, gazeteler ve dergiler yeni kâğıt ürünleri üretmek için kullanılabilir. 2. Plastik Ürünler: Plastik şişeler ve kutular, plastik mobilyalar, oyuncaklar ve kaplama malzemeleri gibi yeni plastik ürünlerin yapımında kullanılır. 3. Cam Ürünler: Cam şişeler ve kavanozlar eritilerek yeni cam ürünler yapılır. 4. Metal Nesneler: Alüminyum kutular ve teneke kutular eritilerek yeni metal ürünler oluşturulur. 5. Tekstil Ürünleri: Eski kıyafetler ve tekstil atıkları, yastık, battaniye, halı veya tekrar kıyafet olarak kullanılabilir. 6. Organik Atıklar: Yiyecek artıkları ve bahçe atıkları kompost haline getirilerek toprak düzenleyici olarak kullanılır. 7. İnşaat Malzemeleri: Eski ahşap malzemeler ve inşaat artıkları, yeni bina yapımında veya tadilat işlerinde kullanılır. 8. Enerji Üretimi: Atık malzemeler yakıt olarak kullanılarak enerji üretiminde değerlendirilir.

Çevreye karşı sorumluluklarımız şunlardır: 1. Atık Yönetimi: Atıklarımızı doğru bir şekilde ayırıp geri dönüşüme katkı sağlamak. 2. Su Tasarrufu: Su kaynaklarını verimli kullanmak ve suyun israfını önlemek. 3. Enerji Tasarrufu: Enerjiyi verimli kullanmak ve enerji tasarruflu cihazlar tercih etmek. 4. Doğal Alanların Korunması: Ormanlar, denizler, göller ve diğer doğal alanları korumak. 5. Çevre Bilinci: Çevre konularında bilinçli olmak ve çevre eğitimi almak. 6. Sürdürülebilir Ulaşım: Toplu taşıma kullanımını teşvik etmek ve araç paylaşımını desteklemek. 7. Sorumlu Tüketim: Bilinçli alışveriş yapmak ve tek kullanımlık plastiklerden kaçınmak. 8. Çevre Koruma İnisiyatiflerine Katılma: Çevre koruma projelerine gönüllü olarak katılmak. 9. Politika ve Yasalara Katkı: Çevre koruma yasalarını desteklemek ve çevre politikalarının oluşturulmasına katkı sağlamak.

Kuzey Denizi'nin kirli olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Kanalizasyon ve Atık Sular: Ev, iş yeri ve sanayi atıklarının denize boşaltılması, deniz kirliliğinin önemli bir kaynağıdır. 2. Tarım Faaliyetleri: Tarım alanlarında kullanılan herbisitler, pestisitler ve gübreler, yağmur sularıyla birlikte denize taşınır ve balık gibi organizmalarda fizyolojik değişikliklere neden olur. 3. Plastik ve Mikroplastik Kirliliği: Uygun şekilde geri dönüştürülemeyen plastikler, denizlerde birikir ve özellikle memeliler, kuşlar ve balıklar için doğrudan tehdit oluşturur. 4. Petrol Sızıntıları: Gemilerden kaynaklanan petrol sızıntıları, deniz yaşamını olumsuz etkiler ve uzun süre deniz tabanında kalabilir. Bu sorunlar, Kuzey Denizi'nin ekosistemini bozarak biyoçeşitliliği azaltır ve insan sağlığını tehlikeye atar.

Su Elçileri programında geri dönüştürülebilecek atıklar şunlardır: 1. Kağıt: Karton kutular, gazeteler, dergiler, ofis kağıtları, kitaplar (sert kapaklı kitaplar hariç). 2. Plastik: Su ve meşrubat şişeleri (PET veya HDPE), deterjan ve şampuan şişeleri, süt ve meyve suyu kartonları. 3. Metal: Alüminyum kutular, çelik kutular, teneke kutular, alüminyum folyo. 4. Cam: Cam şişeler, cam kavanozlar. Ayrıca, organik atıklar (gıda atıkları) ve elektronik atıklar da geri dönüştürülebilir.

Müsilajı yok etmek için aşağıdaki önlemler alınmalıdır: 1. Atık Yönetimi: Sanayi ve evsel atıkların denize boşaltılması engellenmeli, atık su arıtma tesislerinin etkinliği artırılmalıdır. 2. İklim Değişikliği ile Mücadele: Deniz suyu sıcaklığının artmasına neden olan iklim değişikliği ile mücadele edilmelidir. 3. Aşırı Balıkçılığın Önlenmesi: Deniz ekosisteminin doğal dengesini korumak için aşırı balıkçılık önlenmelidir. 4. Teknolojik Çözümler: Müsilaj oluşumunu takip eden izleme sistemleri ve erken uyarı mekanizmaları kurulmalıdır. 5. Deniz Yüzeyi Temizleme: Deniz yüzeyi temizleme araçları ile müsilaj oluşumu kontrol altına alınmalıdır. Bu önlemler, müsilajın deniz ekosistemine verdiği zararı azaltmada etkili olacaktır.

Su kirliliğini önlemek için aşağıdaki adımlar atılabilir: 1. Atık Su Arıtma: Endüstriyel tesisler, tarım alanları ve evlerden gelen atık suların arıtılması önemlidir. 2. Katı Atık Yönetimi: Katı atıkların doğru bir şekilde toplanması, ayrıştırılması, geri dönüşümü ve uygun şekilde bertaraf edilmesi gereklidir. 3. Tarımda Sürdürülebilir Uygulamalar: Kimyasal gübrelerin ve pestisitlerin kontrollü kullanımı, erozyon önleme tedbirlerinin alınması ve su kaynaklarının korunmasına yönelik sürdürülebilir uygulamaların benimsenmesi önemlidir. 4. Endüstriyel Düzenlemeler: İşletmelerin atık yönetimi, arıtma sistemleri ve çevreye duyarlı üretim yöntemleri benimsemesi teşvik edilmelidir. 5. Eğitim ve Farkındalık: Toplumda su kaynaklarının önemi, su kirliliğinin etkileri ve korunması konusunda eğitim ve farkındalık çalışmaları yürütülmelidir. Bu önlemler, su kirliliğini azaltmada etkili olabilir ve temiz su kaynaklarının korunmasına yardımcı olabilir.

Atık Yönetimi Yönetmeliği, atıkların oluşumlarından bertaraflarına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetimlerinin sağlanmasına yönelik genel esasları belirleyen yönetmeliktir. Yönetmeliğin bazı önemli maddeleri: - Kapsam: EK-IV'de listelenen atıkları kapsar, tehlikeli atıklar, radyoaktif atıklar ve bazı tarımsal atıklar gibi bazı türleri hariç tutar. - Genel ilkeler: Atık üretiminin azaltılması, geri kazanım ve enerji kaynağı olarak kullanılması, temiz teknolojilerin geliştirilmesi gibi ilkeleri içerir. - Yükümlülükler: Atık üreticileri ve yönetiminden sorumlu kişi, kurum ve kuruluşların atıkların çevreye zarar vermesini önleyecek tedbirleri alma yükümlülüğünü belirler. - Lisans alma: EK-II A ve EK-II B'de belirtilen faaliyetleri yapan gerçek ve tüzel kişilerin Bakanlıktan lisans almasını zorunlu kılar. - İthalat yasağı: Tehlikeli atıkların Türkiye'ye girişini yasaklar.

Polistirene (EPS) bazı ülkelerde yasak getirilmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Çevre Kirliliği: Polistiren, biyolojik olarak parçalanamayan ve uzun yıllar doğada kalabilen bir malzemedir. 2. Sağlık Tehlikeleri: Polistiren yandığında toksik maddeler açığa çıkarır, bu da hava kirliliğine ve sağlık sorunlarına neden olabilir. 3. Alternatiflerin Varlığı: EPS'nin yerini alabilecek, daha sürdürülebilir ve geri dönüştürülebilir malzemelerin bulunması, yasaklama kararlarını teşvik etmektedir. Bu nedenlerle, Avrupa Birliği gibi bazı bölgeler polistiren kullanımını aşamalı olarak kaldırmaktadır.

Kırpılmış kağıt geri dönüştürülebilir, ancak çok küçük parçalar (kırpıklar) geri dönüşüm sürecine dahil edilemez. Bunun nedeni, kırpılmış kağıt liflerinin çok kısa olması ve geri dönüşüm makinelerinin parçalarını doldurması ve balyaların kirlilik oranını değiştirmesidir.

Plastik dolapların yasaklanma nedeni, çevre kirliliğine ve atık üretimine yol açan tek kullanımlık plastiklerin azaltılması çabasıdır. Avrupa Birliği'nde 2021 yılında yürürlüğe giren yasa ile plastik içecek pipetleri, çatal-kaşık gibi mutfak eşyaları, genişletilmiş polistirenden yapılmış yiyecek ve içecek kutuları gibi birçok tek kullanımlık plastik ürün yasaklanmıştır.

Plastik poşet yerine kullanılabilecek bazı alternatifler şunlardır: 1. Bez Çantalar: Yeniden kullanılabilir ve dayanıklıdır. 2. File Çantalar: Özellikle meyve ve sebze alışverişlerinde kullanışlıdır. 3. Kese Kağıtları: Uzun süreli kullanıma çok yatkın olmasa da çevreye zarar vermez. 4. Karton Kutular: Alışveriş yaparken kullanılabilir. 5. Büyük Sırt Çantaları: Daha fazla eşya taşımak için idealdir. Ayrıca, toptan poşet satın almak da bir seçenek olabilir, ancak bu pek doğa dostu bir tercih değildir.

Plastik atıkların doğada yok olma süresi 400 yıla kadar sürebilir.

Çöp konteynerleri, çeşitli nedenlerden dolayı kokabilir: 1. Kullanılan Çöp Türü: Topaklanan kumlar bazen nemi tam olarak ememez ve bu da kalıcı kokulara yol açabilir. 2. Temizlik Sıklığı: Konteynerin yeterince sık temizlenmemesi, atıkların çürümesine ve kötü kokuların yayılmasına neden olabilir. 3. Havalandırma: Konteynerin havalandırması zayıfsa, içindeki mikroorganizmalar oksijensiz ortamda hızla çoğalır ve koku daha yoğun hale gelir. 4. Sıcaklık: Yüksek sıcaklıklar, özellikle yaz aylarında, konteynerlerdeki atıkların daha hızlı bozulmasına ve kokmasına sebep olabilir. Bu sorunların önlenmesi için konteynerlerin düzenli olarak boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi önemlidir.

Kesici delici atık kutuları, en fazla ¾ oranında dolduklarında boşaltılır.

Eskişehir İl Çevre Müdürlüğü aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Çevre ve sağlık konularında ulusal veya mahalli kampanya, tanıtım ve uygulamaları takip eder ve kurumlar arası iş birliği yapar. 2. Mezarlık alanlarını kurar ve işletir, defin hizmetlerini yürütür. 3. Yetki alanına giren işletmelere iş yeri açma ve çalışma ruhsatı verir ve bu ruhsatları uygunluk açısından denetler. 4. Hava kalitesi ölçüm sonuçlarını değerlendirir, hava kalitesi planları ve eylem planlarının hazırlanmasına katkıda bulunur. 5. Atık yönetimi ile ilgili çalışmalar yapar, geri dönüşüm ve geri kazanım bilincini artırmak için eğitim faaliyetleri düzenler. 6. Çevre kirliliğini önlemek ve kontrol altına almak için gerekli tedbirleri alır.

Atık yönetim planını, atık üreticisi veya atık sahibi hazırlar. Bu plan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın belirlediği formata uygun olarak hazırlanır.

Sıfır atığın sloganı şu şekilde olabilir: "Atıkları sıfırla, geleceği koru!".

Atık yönetim piramidi, atıkların hiyerarşik bir sıraya göre ele alınmasını sağlayan bir modeldir. Bu piramide göre atık yönetimi altı basamaktan oluşur: 1. Önleme: Atıkların oluşumunu baştan önlemeyi hedefler. 2. Azaltma: Atık miktarını kaynağında azaltmayı amaçlar. 3. Tekrar kullanım: Üretilen atıkların başka bir ürün oluşturmakta kullanılmasını sağlar. 4. Geri dönüşüm: Atıkların fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutulmadan yeniden üretime kazandırılmasını içerir. 5. Enerji geri kazanımı: Anaerobik ortamda (oksijensiz) çürütme ve termal yöntemlerle enerji elde edilmesini sağlar. 6. Bertaraf: Geri kazanımı veya geri dönüşümü mümkün olmayan atıkların düzenli depolama veya yakma gibi yöntemlerle ortadan kaldırılmasını ifade eder.