Antarktika

Güneş'teki en soğuk yer hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Dünya'daki en soğuk yerlerden bazıları şunlardır: Antarktika'daki Vostok İstasyonu: 21 Temmuz 1983 tarihinde ölçülen -89,2°C ile dünyanın en düşük sıcaklık rekorunu elinde tutar. Doğu Antarktika Platosu: Uydu verileriyle ölçülen en düşük sıcaklık -94°C olarak kaydedilmiştir. Oymyakon, Rusya: Kış aylarında sıcaklıklar -60°C'ye kadar düşebilir. Verkhoyansk, Rusya: Kış aylarında -68°C'ye ulaşan sıcaklıklara sahiptir.

Antarktika'nın yüzölçümü 14.000.000 km²'dir. Bunun 13.720.000 km²'si buzullarla kaplıyken, 280.000 km²'si buzulsuz alandır.

Osman Atasoy'un "Uzaklar II - Antarktika" kitabı 560 sayfadır.

Türkiye Antarktika Bilim Üssü, 3. Ulusal Antarktika Bilim Seferi kapsamında, 2019 yılının Şubat ayında Horseshoe Adası'nda kurulmuştur.

Dev kalamar (Architeuthis dux), dünyanın dört bir yanındaki okyanuslarda en az 900 metre derinlikte yaşar. Uluslararası Doğa Koruma Birliği'ne (IUCN) göre, dev kalamar en sık Kuzey Atlantik, Kuzey Pasifik, Güney Afrika ve Yeni Zelanda yakınlarında kaydedilmiştir. Dev kalamar, soğuk ve derin sularda yaşamak için evrimleşmiştir.

Antarktika ve Okyanusya'nın ayrı kıtalar olarak kabul edilmesinin nedeni, bu bölgelerin coğrafi ve jeolojik olarak diğer kıtalardan ayrılmış olmasıdır. Antarktika, tamamen buzlarla kaplıdır ve üzerinde hiçbir devlet yer almamaktadır. Okyanusya, Avustralya ve Yeni Zelanda'yı içerir ve bu ülkeler, coğrafi olarak diğer kıtalardan uzaktadır. Ayrıca, bu kıtaların sınırları, denizlerle çevrili büyük kara parçaları olarak tanımlandığı için, bazı durumlarda komşu kıtalarla kesin bir sınır çizmek zor olabilir.

Antarktika'nın başkenti yoktur, çünkü bu kıta üzerinde hiçbir ülke bulunmamaktadır. Antarktika'da yalnızca bilimsel araştırmalar için kurulan üslerde sınırlı sayıda kişi bulunmaktadır.

Antarktika'daki en büyük buzul, Antarktika Buz Örtüsü veya Antarktika Örtü Buzulu olarak bilinir. Ayrıca, 2017 yılında Antarktika Yarımadası'ndaki Larson C Buz Sahanlığı'ndan kopan A68 buzulu, bir dönem dünyanın en büyük buzulu olarak kabul edilmiştir.

Antarktika'da hiçbir başkent bulunmamaktadır, çünkü Antarktika'da hiçbir ülke yer almamaktadır. Ancak, bazı ülkeler Antarktika'nın belirli bölgeleri üzerinde egemenlik iddia etmektedir. Bu ülkeler arasında Birleşik Krallık, Yeni Zelanda, Fransa, Norveç, Avustralya, Şili ve Arjantin bulunmaktadır.

2023 yılı itibarıyla, ozon tabakasındaki en büyük delik Antarktika üzerinde kaydedilmiştir. Avrupa Uzay Ajansı'nın açıklamasına göre, 16 Eylül 2023 tarihinde alınan görüntüler, ozon deliğinin 26 milyon kilometrekareye ulaştığını göstermiştir. Ozon tabakasındaki deliğin büyüklüğü, her yıl Ağustos ayında büyümeye başlar ve Ekim ayında en büyük boyutuna ulaşır.

Evet, Antarktika'da çöl iklimi görülür. Bir bölgenin çöl sayılabilmesi için yıllık yağış miktarının 250 mm'den az olması gerekir. Ancak, Antarktika'nın ekosisteminin karmaşıklığı ve çeşitli yaşam formları, bu kıtanın sadece bir çöl olarak değerlendirilmesinin ötesinde bir anlam taşıdığını ortaya koymaktadır.

Antarktika'nın uydudan görünümü, kullanılan uydu ve görüntüleme teknolojisine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı uydu görüntüleri ve haritalar: AccuWeather sitesinde, Antarktika'nın uydudan alınan hava durumu haritası bulunmaktadır. Bedmap3 haritası, 60 yılı aşkın araştırma verisinin birleştirilmesiyle oluşturulmuştur ve Antarktika'nın 27 milyon kilometrekarelik buzul örtüsünün altındaki gizli dağları ve derin kanyonları göstermektedir. REMA (Antarktika Referans Yükseklik Modeli), 8 metrelik çözünürlükle Antarktika'nın topografik haritasını sunar ve her bir dağın yüksekliği ile buz kütleleri hakkında detaylı bilgi sağlar. Ayrıca, NASA ve ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu'nun Landsat programı uydu görüntüleri, Antarktika Yarımadası'ndaki bitki örtüsü değişimlerini analiz etmek için kullanılmaktadır.

Antarktika'nın uydu görüntülerinin olmamasının birkaç nedeni vardır: Jeopolitik ve bilimsel çıkarlar: Bazı bölgelerin Google Earth gibi platformlarda karartılması, bu bölgelerde önemli altyapılar veya kamuya kapalı stratejik alanların bulunabileceğine işaret edebilir. İklim koşulları: Antarktika'nın zorlu hava koşulları, bazı uyduların veri toplamasını engelleyebilir. Antarktika Antlaşması: 1961'de yürürlüğe giren Antarktika Antlaşması, kıtada askeri faaliyetleri ve silah testlerini yasaklamaktadır. Ayrıca, son yıllarda iklim değişikliği nedeniyle Antarktika'daki bitki örtüsünün değiştiği uydu görüntüleriyle gözlemlenmiştir.

Thwaites Buzulu'nun önemli olmasının bazı nedenleri: Deniz seviyesi yükselmesi: Tamamen erimesi halinde küresel deniz seviyesini yaklaşık 65 cm yükseltebilir, çevre okyanusların seviyesindeki yükselme ise 3,3 metreyi bulabilir. İklim krizi göstergesi: Buzulun hızla erimesi, günümüzün iklim krizini anlamak için kilit öneme sahiptir. Batı Antarktika Buz Tabakası'ndaki rolü: Thwaites, Batı Antarktika Buz Tabakası'nın merkezinde yer alır ve bu tabakanın stabilitesini etkiler. Araştırma değeri: Buzulun yapısı ve erimesi, bilim insanları için zorlu bir araştırma konusu olup, gelecekteki deniz seviyesi yükselişini tahmin etmede kritik öneme sahiptir.

Antarktika'ya gitmek için Yeni Zelanda veya Şili'deki limanlara gidilebilir. Yeni Zelanda'dan uçak ile 10 saatte Antarktika'ya ulaşılabilir, ancak bu durum hava durumuna bağlıdır. Şili'den deniz yolculuğu ile 4-5 günde Antarktika'ya varılabilir. Genellikle Güney Amerika'nın en güneyindeki Ushuaia veya Punta Arenas'tan kalkan gemilerle Antarktika'ya gidilir.

Antarktika'yı ilk keşfeden kişi olarak Rus İmparatorluk Donanması'ndan Fabian Gottlieb von Bellingshausen ve Mikhail Petrovich Lazarev kabul edilir. Ancak, kıtaya ilk yaklaşan kişi olarak 1773 yılında Güney Kutup Dairesi'ni üç kez geçen Kaptan James Cook gösterilir. Antarktika'nın bir kıta olarak keşfedilmesi ise 1840 yılında Amerika Birleşik Devletleri Donanması'nın Antarktika kıta topraklarına ulaşmasıyla gerçekleşmiştir.

"Küçük Amerika" ifadesi, Türkiye'nin Amerika Birleşik Devletleri'ne benzemeye çalıştığı süreci tanımlamak için kullanılır. Bu sürecin başlangıcı olarak genellikle 5 Nisan 1946 tarihinde Amerikan Missouri savaş gemisinin Türkiye'yi ziyareti kabul edilir. Bu süreçte, CHP ve Demokrat Parti hükümetleri döneminde Türkiye, ABD ile çeşitli ikili anlaşmalar yapmış ve bu doğrultuda ekonomik ve siyasi değişiklikler gerçekleştirmiştir. "Küçük Amerika" olma hedefi, ilk kez CHP'li Bayındırlık Bakanı Nihat Erim tarafından 1949 yılında dile getirilmiştir.

Dünyanın en temiz oksijene sahip bölgesi, Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) bulunan Colorado Eyalet Üniversitesi'nin araştırmalarına göre, Antarktika Kıtası'nı çevreleyen Güney Okyanusu'dur. Ayrıca, Kaz Dağları, Balıkesir, Türkiye de yüksek oksijen oranıyla bilinir.

Ali Rıza Bilal, şu anda Antarktika'da tek başına gerçekleştirdiği ekspedisyon ile dikkat çekmektedir. 22 Kasım 2024'te Messner Rotası üzerinden yola çıkan Bilal, -40°C'lik buz çölünde 51 gün süren mücadelenin ardından Güney Kutbu'na ulaşarak Türk bayrağını dalgalandıran ilk Türk olmuştur. Spora 5 yaşında jimnastikle başlayan Bilal, ardından 3 yıl basketbol oynamış ve 18 yıl süren kürek kariyeri boyunca Türkiye'yi uluslararası arenada temsil etmiştir.

Bilim diplomasisi bağlamında ortak araştırma istasyonlarının Türkiye'nin Antarktika vizyonuna katkıları şunlardır: İlişkilerin Güçlenmesi: Türkiye, uluslararası platformlarda birlikte hareket edebileceği dost ülkelerle ortak araştırma istasyonu projesini hayata geçirerek bilim diplomasisi kapsamında ilişkilerini güçlendirebilir. Küresel Kabul Görme: Böyle bir proje, katılımcılara küresel kabul görme üstünlüğü sağlar. Maliyetlerin Azaltılması: Finansal açıdan büyük yük doğurabilecek çalışmalar, ortak istasyon sayesinde daha katlanılabilir maliyetlerle gerçekleştirilebilir. Bilimsel ve Politik Rekabet Gücünün Artması: Ortak araştırma istasyonu, Türkiye ve diğer katılımcıların bilimsel ve politik rekabet gücünü artırır. Yumuşak Güç ve Etkinlik: Türkiye'nin küresel vizyonunu güçlendirir ve yumuşak güç kapsamında Türkiye'ye etkinlik sağlar. Uluslararası Kamuoyunda Yansıma: Ortak istasyon, kamu diplomasisi anlamında uluslararası kamuoyunda olumlu yansımalar yaratır.