• Buradasın

    Ekstrapiramidiyal yan etkiler nelerdir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Ekstrapiramidal yan etkiler, genellikle antipsikotik ilaçların kullanımı sırasında ortaya çıkan, merkezi sinir sisteminin motor fonksiyonlarını etkileyen hareket bozukluklarıdır 23.
    Bu yan etkilerin türleri şunlardır:
    • Akatizi: Motor huzursuzluk, sürekli hareket etme ihtiyacı 12.
    • Rijidite: Kaslarda sertlik ve katılık 2.
    • Distoni: Anormal kas kasılmaları ve duruş bozuklukları 23.
    • Tremor: İstem dışı titreme hareketleri 2.
    • Bradikinezi: Hareket yavaşlığı 1.
    • Tardif diskinezi: İstemsiz, düzensiz sarsıntılı hareketler 15.
    Ekstrapiramidal yan etkiler, akut (tedavinin başlangıcında aniden ortaya çıkan) veya kronik (uzun süreli kullanımda gelişen) olabilir 12.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Ekstrapiramidal sistem nedir?

    Ekstrapiramidal sistem, anatomide motor sisteminin bir parçasıdır ve daha önce öğrenilmiş hareketlerin düşünülmeden koordineli bir şekilde yapılmasını sağlar. Bu sistemi oluşturan yapıların başında basal çekirdekler yer alır. Ekstrapiramidal yollar, istemsiz hareketlerden sorumludur ve beyin sapından kaynaklanır. Dört ana ekstrapiramidal yol vardır: Tektospinal yol. Vestibulospinal yol. Retikülospinal yol. Rubrospinal yol.

    Ekstrapirimidal sendrom neden olur?

    Ekstrapiramidal sendromun nedenleri çeşitli olabilir: 1. Parkinson hastalığı: Beynin bazal gangliyonlarındaki bozukluklar nedeniyle ortaya çıkar. 2. İlaç yan etkileri: Özellikle antipsikotik ilaçlar gibi dopamin algılayıcılarını bloke eden ilaçlar bu sendroma yol açabilir. 3. Nörodejeneratif bozukluklar: Alzheimer, Wilson hastalığı gibi hastalıklar ekstrapiramidal sendromlara neden olabilir. 4. Travma ve tümörler: Beyin hasarı veya tümörler de bu sendromun ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir. 5. Enfeksiyonlar: Bazı enfeksiyonlar da ekstrapiramidal semptomlara yol açabilir.

    Komplikasyon ve yan etki arasındaki fark nedir?

    Komplikasyon ve yan etki arasındaki farklar şunlardır: 1. Komplikasyon: Bir hastalığın veya tedavi sürecinin beklenmedik şekilde karmaşık hale gelmesi veya olumsuz sonuçlarla kötüleşmesi olarak tanımlanır. 2. Yan Etki: Bir ilacın veya tıbbi müdahalenin, çoğunlukla ilacın reçete eden doktor tarafından tasarlanan birincil eylemin ötesinde bir etkisidir.

    İlaç yan etkisi nasıl ifade edilir?

    İlaç yan etkisi, kişinin aldığı bir ilaçtan dolayı zarar görmesi olarak ifade edilir. İlaç yan etkileri, sebep ve şiddet gibi kriterlere göre sınıflandırılabilir: A tipi yan etkiler: Doza bağımlı ve tahmini yan etkilerdir. B tipi yan etkiler: Doza bağımlı olmayan ve öngörülemeyen yan etkilerdir. Yan etkiler, erken (ilacın alımını takiben ilk 1 saatte ortaya çıkan) ve geç (1 saatten sonra ortaya çıkan) olarak da sınıflandırılabilir. İlaç yan etkileri gözlemlendiğinde, bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

    Kontrendikasyon ve yan etki aynı şey mi?

    Hayır, kontrendikasyon ve yan etki aynı şey değildir. Kontrendikasyon, bir ilaç, tedavi veya prosedürün kullanılmasının veya uygulanmasının tehlikeli veya zararlı olabileceği durumları ifade eden bir tıbbi terimdir. Yan etki ise ilacın tedavi edici etkisiyle birlikte, vücut direnci ve metabolizmaya bağlı olarak görülebilecek etkilerdir.

    İlaçların yan etkileri nelerdir?

    İlaçların yan etkileri kullanıldıkları döneme göre ortaya çıkabileceği gibi, haftalar, aylar hatta yıllar sonra da görülebilir. Bazı yaygın yan etkiler şunlardır: - Mide rahatsızlığı: Bulantı, kusma ve hazımsızlık gibi sorunlar. - Baş dönmesi ve baş ağrısı. - Cilt reaksiyonları: Kaşıntı, döküntü ve kızarıklık. - Kan basıncı değişiklikleri: Kan basıncını artırma veya düşürme. - Solunum sorunları: Öksürük, nefes darlığı ve solunum güçlüğü. - Bağırsak problemleri: İshal, kabızlık veya diğer sorunlar. - İdrar problemleri: İdrar yapmada zorluklar veya sık idrara çıkma. Ciddi yan etkiler arasında ise anafilaktik şok, karaciğer yetmezliği ve kalp ritim bozuklukları gibi hayati risk taşıyan durumlar yer alır. İlaç yan etkileri, kullanılan ilaca ve kişinin genel sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir. Herhangi bir yan etki durumunda derhal doktora başvurulmalıdır.

    Akut ekstrapiramidal sendromlar nelerdir?

    Akut ekstrapiramidal sendromlar, ekstrapiramidal sistem ile ilişkili kısa süreli semptomlardır. Bazı akut ekstrapiramidal sendromlar: Akatizi. Distoni. Pseudoparkinsonizm. Oculogyric crisis. Ekstrapiramidal semptomlar, teşhis için derecelendirme ölçekleri kullanılarak değerlendirilir.