Determinizm ve otodeterminizm arasındaki temel fark, insan özgürlüğü ve eylemlerin belirlenme şekli konusunda ortaya çıkar.

Determinizm, her olayın önceden var olan nedenler tarafından belirlendiğini savunur 12. Bu görüşe göre, insan karar verirken özgür değildir ve çevresindeki etkenlerden etkilenir 1.

Otodeterminizm ise, insanın kendi kaderini tayin edebileceğini ve verdiği kararların kendi iç dünyası, değerleri ve arzuları tarafından belirlendiğini öne sürer 13. Bu yaklaşıma göre, insan ne kadar çok bilgi birikimine sahip olursa ve kişiliğini geliştirirse o kadar özgür olur 3.