• Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Tariz, bir kişiyi küçük düşürmek, iğnelemek, uyarmak veya dikkatini çekmek amacıyla yapılır 12.
    Bu söz sanatı, kinaye ile karıştırılmamalıdır; tarizde sözün gerçek ya da mecaz anlamda kullanılmasından çok, karşıt anlamı önemlidir 15.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

    Konuyla ilgili materyaller

    Tariz nedir ve örnekleri?

    Tariz, bir sözün gerçek veya mecaz anlamının tam tersini kastetmektir. Bazı tariz örnekleri: "Adamınız, Allah için, gerçekten ustaymış; onun eli değeli bizim makine kararsızlığı bıraktı; artık hiç çalışmıyor". "Ne kadar kültürlü olduğu (!) yazılarından belli". "Beni ne çok sevdiğini (!) biliyordum zaten; iki yıl sonra telefon etmek zahmetine girerek bunu kanıtladın". "Bu işi gerçekten çok iyi başardın(!)" (aslında kişinin işi berbat ettiği ima edilir). "Harika bir dostsun(!)" (aslında kişinin kötü bir arkadaş olduğu belirtilir). Tariz, kinaye ve mecaz-ı mürsel ile karıştırılmamalıdır; bu sanatlarda sözün gerçek veya mecaz anlamının bir arada kullanılıp kullanılmadığına bakılır.

    Tariz ne demek?

    Tariz, bir sözün ya da kavramın gerçek ve mecazlı anlamı dışında büsbütün tersini kastetmektir. Türk Dil Kurumu'na göre tariz, açık olmayan bir şekilde, dolaylı olarak, direkt olmadan söz söyleme ve taşlama anlamına gelir. Tariz, bir kişiyi küçük düşürmek, iğnelemek, uyarmak veya dikkatini çekmek amacıyla yapılan bir söz sanatıdır. Örnekler: "Ne kadar kültürlüsün şu üslubuna bir bak." "Adam çok güvenilirmiş, annesini bile aldatmadan yapamamış." "Kefil olduğunuz gece bekçisi hakikaten güvenilir çıktı; üç gün sonra bizim kasayı yüklenip kayboldu."

    Tarizde amaç nedir?

    Tariz (dokundurma) söz sanatında amaç, genellikle muhatabı küçük düşürmek, iğnelemek, eleştirmek veya onunla alay etmektir. Ayrıca, tariz ile yapılan anlatımlarda sitem de söz konusu olabilir. Tariz, kinaye ile karıştırılsa da, tarizde daha keskin bir alay ve eleştiri bulunur; kinayede ise sözün her iki anlamı da bir arada kullanılabilir.

    Tarizin ilk örneği nedir?

    Tarizin ilk örneği olarak, Huzuri’nin “Ters Öğüt Destanı”ndan alınan şu dörtlük gösterilebilir: > Her nere gidersen eyle talanı > Öyle yap ki ağlatasın güleni > Bir saatte söyle yüz bin yalanı > El bir doğru söz söylerse inanma. Bu dörtlükte, şair tariz sanatını kullanarak okuyucuya öğüt vermektedir.

    Tariz ve kinaye aynı şey mi?

    Hayır, tariz ve kinaye aynı şey değildir. Kinaye, bir sözü benzetme amacı gütmeden ve sözün gerçek anlamını düşünmeye engel bir ipucu olmaksızın, gerçek anlamı dışında mecazlı anlamda kullanmaya denir. Tariz ise, söylenen sözle bir yön gösterilip onun tam tersinin kastedilmesi olarak tanımlanır. Her iki sanat da edebî bir sanat olması noktasından yalan sınıfına girmediği için, mevzunun dışında tutulur.

    Tariz ne zamandan beri kullanılır?

    Tariz (dokundurma, taşlama) söz sanatı, Arapça kökenli bir kelime olup, Türk edebiyatında uzun süredir kullanılmaktadır. Bu söz sanatı, edebi eserlerde sıklıkla yer almakta ve günümüzde de hala kullanılmaktadır. Tarizin ne zamandan beri kullanıldığına dair spesifik bir bilgi bulunamamıştır.