Erzurumlu Sümmani'nin hikayesi, asıl adı Hüseyin olan Sümmani'nin, dokuz yaşında gördüğü bir rüya ile aşk ateşine düşmesi ve ömrü boyunca rüyasında gördüğü sevgilisi Gülperi'yi aramasıyla başlar. Sümmani, 11 yaşında dönemin büyük şairlerinden Aşık Erbabi ile karşılaşır ve ondan saz çalmayı öğrenir. Sevgilisine kavuşamamasının verdiği sıkıntı ve acıyı sürekli dile getiren Sümmani'de aşk ve hasret temaları doruğa çıkmıştır. 5 Şubat 1915 yılında ölen Sümmani, Samikale köyündeki türbesinde ebedi istirahatine devam etmektedir. Sümmani ile Gülperi hikayesi olarak adlandırılan bu halk hikayesi, aşk konulu olup, yaşayan halk ozanlarının hayatı etrafında oluşturulmuş halk hikayelerinden biridir.