Kumukların kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır: Kafkasya Hunlarına ve Hazarlara dayanma: Kumuklar arasındaki yaygın inanca göre, Kafkasya Hunlarının ve Hazarların torunları ve mirasçılarıdır. Kıpçak ve Oğuz boylarına dayanma: Bilim insanlarına göre, Kıpçak ve Oğuz boylarının birleşimi olarak kabul edilirler. Yerlilerden Türkleşme: Bazı görüşlere göre, Kumuklar, Kafkasya'da yaşayan yerli halkların Türkleşmesi sonucunda oluşmuştur. Kumukların kökeni hakkında kesin bir fikir birliği yoktur.