Çıldır Gölü'nün hikayesi çeşitli efsanelere dayanmaktadır. Bunlardan birine göre, gölün bulunduğu yerde eskiden Akçakale adlı bir şehir varmış 15. Akçakale beyinin bir oğlu ve bir kızı varmış. Beyin oğlu, arkadaşlarıyla ava çıkarken yolunu kaybetmiş ve bir nehir kıyısında uyuyakalmış 1. Bu sırada onu gören beyliğin kızı, çocuğa aşık olmuş ve durumu babasına anlatmış 1.

Baba, askerlerini göndererek çocuğu yanına çağırtmış ve sorguya çekmiş, ardından güvenemediği için zindana atmış 1. Kız, sevdiği çocuğu daha çok görmenin yollarını aramış ve babasından çocuğun cezasını kendisinin vermek istediğini söylemiş 1. Bu ceza, kızın abisinin atına bakmak olmuş 1. Çocuk, atla ilgilenmeye başlamış ve bir gece sessizce atı kaçırıp yollara düşmüş 1. Uzun süre aradıktan sonra Akçakale'yi bulmuş 1.

O sırada kız kardeşi, abisinin atına 40 çeşmeli bir çeşmeden su içiriyormuş 1. Abisini görünce kız kardeşi muslukları unutup ona koşmuş, halk sevinçle dolmuş 1. Taşan musluklardan çıkan su, Çıldır Gölü'nü oluşturmuş 1.

Ayrıca, Çıldır Gölü'nün adının "soğuk" anlamına gelen "Çıldır"dan geldiği ve Gürcü destanlarında "büyük su" veya "mavi göl" olarak anıldığı da söylenir 2.