HMK'nın 354 ve 355. maddeleri uyarınca duruşma yapılmadan verilecek kararlar, ilk derece mahkemesinin açık ve yeniden duruşma yapılmasına ihtiyaç duyulmayan hatalı karar vermesi halleridir. HMK'nın 355. maddesi uyarınca duruşma yapılmadan verilecek kararlar iki kategoriye ayrılır: 1. Esasa girmeden duruşmasız inceleme (HMK m. 355/1-a; HUMK m. 426M/I). Davaya bakması yasak olan hakimin karar vermiş olması. İleri sürülen haklı ret talebine rağmen reddedilen hakimin davaya bakmış olması. Mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması. Diğer dava şartlarına aykırılık bulunması. Mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına karar verilmiş olması. Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması. 2. Esasla ilgili duruşmasız inceleme (HMK m. 355/1-b; m. 426M/II). Mahkeme kararında hiçbir eksiklik veya yanlışlık bulunmaması. Yargılamada hata olmamakla birlikte, hukuki değerlendirme hatası veya gerekçede hata olup, bunun da düzeltilmesi için duruşmaya ihtiyaç olmaması. Yargılamadaki eksikliğin duruşmasız tamamlanacak nitelikte olması. HMK'nın 354. maddesi, bölge adliye mahkemesinin incelemesinin, davanın özelliğine göre heyetçe veya görevlendirilecek bir üye tarafından yapılmasını düzenler.