Yazeka
Arama sonuçlarına göre oluşturuldu
Tekelleşme, bir kişi, grup veya şirketin belirli bir mal veya hizmet piyasasına tamamen hakim olması durumudur 2.
Daha detaylı bir tanımla tekelleşme, çok sayıda alıcı karşısında sunumun tek bir satıcı tarafından yapıldığı, aynı üretim dalına girişin engellendiği ve başka mallarla ikamesi oldukça güç bir malın üretildiği piyasa modelidir 2.
Türk Dil Kurumu’na (TDK) göre tekelleşme kelimesinin anlamı "tekel durumuna gelmek" şeklindedir 1.
Tekelleşmenin bazı nedenleri şunlardır:
- piyasadaki rekabet eksikliği 2;
- haksız rekabet uygulamaları 2;
- düşük kâr potansiyeli ve yüksek maliyetler sebebiyle yatırım yapmaktan kaçınılması 2;
- kâr maksimizasyonu isteği, değişen coğrafi pazar şartları, ithalat yönelik kısıtlamalar 2;
- bir ürünün üretimine yönelik bilgi ve teknoloji gibi özel bir avantaja sahip olunması 2;
- riskli girişimlere yapılacak yatırımları desteklemek amacıyla verilen devlet teşvikleri 2.
Tekelleşmenin bazı sonuçları ise şunlardır:
- Tekeller, rekabet eksikliği sebebiyle serbest piyasada tüketicilere mal veya hizmet sağlayan tek tedarikçidir 2. Bu sebeple pazar üzerinde tam bir kontrole sahiptirler ve piyasaları istedikleri gibi yönlendirerek çok ciddi kâr elde edebilirler 2.
- Tekeller, serbest piyasaya göre toplum refahını azaltıcı etkiye sahiptirler 2.
- Tekelleşme bulaşıcıdır, yani tekelleşme beraberinde daha fazla tekelleşmeyi getirir 2.
Tekelleşmeye karşı alınan önlemlerden bazıları ise şunlardır:
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: