Esnaf ve sanatkarların Osmanlı Devleti'ne katkıları şunlardır: 1. Üretim ve Sanayi: Esnaf ve lonca teşkilatları, ülkenin çeşitli bölgelerinde üretim ve sanayi faaliyetlerini yürütmüş, özellikle çuha, ipekli kumaş ve çini gibi ürünlerin imalatında önemli rol oynamışlardır. 2. Ekonomik İstikrar: Loncalar, fiyat ve kalite standartlarını belirleyerek ekonomik istikrarı sağlamış, karaborsacılığı ve kötü üretimi önlemişlerdir. 3. İş Gücü ve İstihdam: Gedik sistemi sayesinde işsizlik önlenmiş, esnafların çalıştıracağı kalfa, usta ve çırak sayıları devlet tarafından belirlenmiştir. 4. Dayanışma ve Yardımlaşma: Loncalar, üyeleri arasında maddi destek sağlamış, hasta ve vefat eden esnafa yardım etmişlerdir. 5. Mesleki Eğitim: Çıraklık sistemi ile genç nesillere meslek eğitimi verilmiş, böylece çeşitli mesleklerin devamlılığı sağlanmıştır.