• Buradasın

    Yeterlilik ve tezlik fiili nedir?

    Yazeka

    Arama sonuçlarına göre oluşturuldu

    Yeterlilik ve tezlik fiilleri, Türkçede fiillerin yapılarına göre sınıflandırıldığı birleşik fiil türlerindendir 12.
    Yeterlilik fiili, fiil kök veya gövdelerine "-ebil-" eylemi getirilerek yapılır ve eyleme "gücü yetme, olasılık" gibi değişik anlamlar katar 13. Örnekler:
    • "Taşıyabilirim" 1;
    • "Çıkabilirsiniz" 1.
    Tezlik fiili ise eyleme "-iver-" eylemi getirilerek oluşturulur ve sözcüğe "kolayca, birdenbire, çabucak, ansızın" anlamları katar 13. Örnekler:
    • "Düşüvermiş" 1;
    • "Geliverdi" 1.
    5 kaynaktan alınan bilgiyle göre:

      Yanıtı değerlendir

      5 kaynak

      1. yanitokul.com
        1
      2. turkcemiz.net
        2
      3. tr.wikipedia.org
        3
      4. edebiyatnotu.com
        4
      5. yeninesilturkce.com
        5

    Konuyla ilgili materyaller

    Tezlik ve yeterlilik fiili nasıl ayırt edilir?

    Tezlik ve yeterlilik fiillerini ayırt etmek için şu özelliklere dikkat edilebilir: Tezlik fiili, bir fiile "-ivermek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur ve cümleye tezlik, çabukluk anlamı katar. Yeterlilik fiili, bir fiile "-ebilmek" yardımcı fiili getirilerek oluşturulur ve cümleye gücü yetme veya olasılık anlamı katar. Yeterlilik fiilinin olumsuzu "bil-" fiili düşülerek ve olumsuzluk eki eklenerek yapılır. Özetle: - Tezlik: Çabukluk, birdenbirelik. - Yeterlilik: Gücü yetme, olasılık. - Olumsuzluk: Yeterlilikte "bil-" düşer, tezlikte ek farklı şekillerde gelir.
    5 kaynak

    Kılış ve oluş fiilleri arasındaki fark nedir?

    Kılış ve oluş fiilleri arasındaki fark, fiillerin gerçekleşme şekli ve öznenin etkisiyle ilgilidir. Kılış fiilleri, öznenin iradesiyle bir nesne üzerinde gerçekleşen ve öznenin nesneyi etkilediği fiillerdir. Oluş fiilleri ise öznenin iradesi dışında, zamanla ve kendiliğinden olan fiillerdir.
    5 kaynak

    Tezlik ve tezlik 2 arasındaki fark nedir?

    Tezlik ve tezlik 2 arasındaki fark, bu ifadelerin farklı bağlamlarda kullanılması ve farklı anlamlar taşımasıdır. 1. Tezlik: Bir fiile "-ivermek" yardımcı fiili getirilerek yapılan bir birleşik fiil türüdür. 2. Tezlik 2: Muhtemelen "tezlik fiili" kastedilmiş olabilir. Bu fiil, kurallı birleşik fiillerden biridir ve "yeterlik, tezlik, yaklaşma, sürerlik" gibi anlamlar taşır.
    5 kaynak

    Tezlik eyleminin örnekleri nelerdir?

    Tezlik fiili örnekleri: Emir cümlelerinde: "Bilgisayarın başından kalk da bana yardımcı oluver." "Kardeşini yarınki sınavına çalıştırıver." Geçmiş zaman cümlelerinde: "Prenses, iyi kalpli olduğu için kendisine yapılan tüm kötülükleri unutuvermiş." "Beni bulamayınca eşyaları şuraya bırakıvermiş." Gelişigüzel, üstünkörü ve öylesine anlamında kullanılanlar: "Defterin boş bir sayfasını açıp aklına ilk gelenleri yazıverdi." "Hiç düşünmeden, içinden geldiği gibi konuşuverdi." Olumsuz örnekler: "Kapıyı açıvermedi/ açmadı." "Kapıyı açmayıver/ açma."
    5 kaynak

    Tezlik fiilinin olumsuzu nasıl yapılır?

    Tezlik fiilinin olumsuzu iki şekilde yapılır: 1. "-(y)ıver" yardımcı fiilinden sonra "ma, me" olumsuzluk eki getirilir. - Örnek: "bitir-iver-me-di-m". 2. Olumsuzluk eki, tezlik fiilinden önce getirilir. - Örnek: "bitir-me-yiver-sin". Birinci olumsuz biçiminde "tezlik" anlamı ağırlıktayken, ikinci olumsuz biçiminde "önemsememe" anlamı ön plandadır.
    5 kaynak

    Tezlik ve tezlik eylemi aynı şey mi?

    Tezlik fiili ve tezlik eylemi aynı anlama gelir. Tezlik, eylemin özne tarafından çok hızlı bir şekilde ya da gelişigüzel yapıldığını bildiren fiillerdir. Örnekler: "Bana bir çay alıver." "Birden karşısına çıkıverdi." "Onu bir kenara atıvermişler." "Beklemediğimiz bir anda çıkageldi."
    5 kaynak

    Tezlik ekleri nelerdir?

    Tezlik ekleri, fiillere eklenerek cümleye "çabukluk, birdenbirelik ve kolaylık" anlamları katan eklerdir. Örnekler: - Penceredeki güvercin pır diye uçuverdi. - Dağ gibi bulaşığı yıkayıverdi. - Öğretmenimiz zor soruyu çözüverdi.
    5 kaynak